วัดบ้านตำแย ตั้งอยู่ บ้านตำแย หมู่ที่ ๑ ตำบลไร่น้อย อำเภอเมืองจังหวัดอุบลราชธานี กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนและกำหนดเขตที่ดินโบราณสถานวัดบ้านตำแย ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๑๔ ตอนพิเศษ ๘๐ ง วันที่ ๑๒ กันยายน ๒๕๔๐ พื้นที่โบราณสถานประมาณ ๑ ไร่ ๑ งาน ๖๙.๒๘ ตารางวา โดยมีสิ่งสำคัญ คือ สิม (อุโบสถ) วัดบ้านตำแย
--- สิม (อุโบสถ) วัดบ้านตำแย ตามประวัติได้เริ่มสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๑๗ โดยมีจารึกปรากฏอยู่ทางเข้าประตูเป็นภาษาไทน้อย ระบุได้ใจความว่า “...ญาครูทา (พระเจ้าอาวาส-ชื่อทา) สมเด็จชาต ภิกษุ สามเณร อุปาสก และอุบาสิกา ได้ร่วมกันสร้างขึ้น...”
--- สิม (อุโบสถ) สร้างหันหน้าทางทิศตะวันออก ก่ออิฐถือปูน ตั้งอยู่บนฐานเอวขันในผังสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขนาด ๓ ห้อง ด้านหน้าเป็นมุขโถงมีราวระเบียงทึบล้อมรอบ โครงสร้างอาคารใช้เสาและผนังรับน้ำหนัก หน้ามุขโถงมีเสา ๒ ต้น รองรับส่วนหลังคาทรงจั่วมุงกระเบื้องดินเผา มีบันไดทางขึ้นด้านหน้าเพียงด้านเดียว ตรงกับประตูทางเข้า ผนังด้านข้างมีหน้าต่างด้านละ ๑ ช่อง ผนังห้องด้านหลังก่อทึบ ประดับตกแต่งหลังคาด้วยชุดไม้แกะสลัก ประกอบด้วย โหง่ (ช่อฟ้า) ใบระกา และ หางหงส์ หน้าบันเป็นลายไม้ตั้ง มีคันทวยไม้แกะสลักที่ผนังด้านข้างคั่นระหว่างห้อง ด้านในประดิษฐานพระพุทธรูปก่ออิฐถือปูน ปางมารวิชัยในซุ้มเรือนแก้ว สิม (อุโบสถ) วัดบ้านตำแย ได้รับการบูรณะเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๕ และ พ.ศ. ๒๕๖๓
------------------------------------------------
++ อ้างอิง ++
--- พรรณธิพา สุวรรณี. สิมพื้นบ้านภาคอีสานในเขตเมืองอุบลราชธานี. สารนิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตร บัณฑิต (ประวัติศาสตร์ศิลปะ) คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๕๖.
--- สำนักศิลปากรที่ ๙ อุบลราชธานี. โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนแล้วในพื้นที่สำนักศิลปากรที่ ๙ อุบลราชธานี (เล่ม ๑ : จังหวัดอำนาจเจริญ จังหวัดยโสธร จังหวัดมุกดาหาร). อุบลราชธานี : ห้างหุ้นส่วนจำกัด อุบลกิจออฟเซทการพิมพ์, ๒๕๖๓.
ข้อมูล : กลุ่มโบราณคดี สำนักศิลปากรที่ ๙ อุบลราชธานี