วันพฤหัสบดีที่ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๘ เวลา ๑๔.๐๐ น. บรรณารักษ์และเจ้าหน้าที่ หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษกเชียงใหม่ เข้าร่วมอบรมการใช้งานฐานข้อมูลนิตยสารและหนังสือพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์  Hibrary เพื่อแนะนำแก่ผู้ใช้บริการ ผ่านระบบออนไลน์ Zoom Meeting

กิจกรรม Goal Together เรียนรู้มรดกวัฒนธรรมไทย ครั้งที่ 4 มีเป้าหมายที่จะพาคุณครูไปเรียนรู้เรื่องราวทางโบราณคดี ประวัติศาสตร์ ภาษา วรรณกรรม และมรดกศิลปวัฒนธรรมของเมืองโบราณสุโขทัย ศรีสัชนาลัย และกำแพงเพชร ซึ่งเป็นต้นทางของประวัติศาสตร์ไทย เป็นแหล่งอารยธรรมที่ทรงคุณค่าระดับสากลได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกและมรดกความทรงจำของโลกจากองค์การยูเนสโก เพื่อให้คุณครูได้นำความรู้ไปพัฒนาต่อยอดและบูรณาการการเรียนการสอนให้แก่นักเรียนและสังคมต่อไป ถ่ายทอดความรู้ตลอดรายการ โดยคณะวิทยากรของกรมศิลปากร ได้แก่ กองโบราณคดี สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ และสำนักศิลปากรที่ 6 สุโขทัย เปิดรับสมัครคุณครูที่สอนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นขึ้นไปหรือมีกิจกรรมการเรียนการสอนที่เกี่ยวข้อง จำนวน 30 ท่าน เข้าร่วมกิจกรรมโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย สนใจสมัครเข้าร่วมกิจกรรม ตั้งแต่วันนี้ - 16 พฤศจิกายน 2568 และดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScGHTqW3OadsHflo_P2v3Z4GmP_7FE7nnIOzuM7vHuHBmYlYQ/viewformประกาศรายชื่อผู้ที่ได้รับคัดเลือกในวันที่ 18 พฤศจิกายน 2568 ทาง www.suthiratfoundation.or.th  สอบถามข้อมูล 098-249-9143 (วันจันทร์ - วันศุกร์ เวลา 08.30 – 17.30 น.) Line ID: @syf2546

ภูวเณศวร์ จิระชัยประสิทธิ.  หยุดชีวิตวุ่นวายด้วย Notion : คู่มือการใช้งาน Notion ตั้งแต่ขั้นเริ่มต้นจนถึงมือโปร.  นนทบุรี : ธิงค์ บียอนด์ บุ๊คส์, 2567.  ในยุคที่ทุกอย่างเร่งรีบและซับซ้อน หนังสือเล่มนี้จะพาคุณไปรู้จักกับ Notion เครื่องมืออเนกประสงค์ที่จะเปลี่ยนชีวิตที่วุ่นวายให้เป็นระบบระเบียบได้ในแอปเดียว ไม่ว่าจะเป็นการวางแผนงาน จัดการตารางเวลา เขียนบันทึก หรือแชร์ไอเดียกับทีม ทุกอย่างสามารถทำได้ง่ายและคล่องตัว คู่มือนี้จะช่วยให้คุณเรียนรู้การใช้งาน Notion ตั้งแต่พื้นฐานไปจนถึงเทคนิคระดับมือโปร เหมาะกับทุกคนไม่ว่าจะเป็นนักเรียน พนักงาน หรือฟรีแลนซ์ มาร่วมจัดการชีวิตให้มีประสิทธิภาพไปด้วยกัน       005.35       ภ686ห ห้องหนังสือทั่วไป 1

พราวภัส เตชะรุ่งโรจน์.  ยินดีต้อนรับและขอบคุณที่กลับมา.  กรุงเทพฯ: โอเพ่นดูเรียน, 2568. หนังสือเล่มนี้เป็นพื้นที่ปลอดภัยอีกแห่งของหัวใจ เป็นการโอบกอดเล็กๆ ที่พร้อมปลอบโยนและฟื้นฟูคุณในวันที่เหนื่อยล้า ไม่ว่าคุณจะเป็นใคร ผ่านอะไรมาก็ตาม เรื่องราวและคำปลอบโยนจากคุณ SUNDAYISBLISS จะช่วยเยียวยาใจอย่างอ่อนโยน พร้อมต้อนรับคุณกลับมาเสมอ ราวกับบ้านที่ไม่มีวันปิดประตู         153.8        พ424ย ห้องหนังสือทั่วไป 1

หลิน, ฉาง หยาง.  Infographic ฉบับคนขี้เกียจ.  กรุงเทพฯ: วาบิซาบิ เอ็ดดูเคชั่น, 2567.  หนังสือสำหรับคนอยากทำ Infographic โดยทีมงาน BetterPitch ผู้เชี่ยวชาญด้านการสรุปและการเล่าเรื่องด้วยภาพ จะพาคุณไปรู้จัก Infographic อย่างเข้าใจง่าย ไม่ว่าจะเป็นประโยชน์ วิธีใช้ให้เหมาะสม เคล็ดลับการออกแบบให้น่าสนใจ ไปจนถึงวิธีดึงดูดให้คนอยากอ่าน สรุปกระชับ เข้าใจไว พร้อมใช้จริง เหมาะสำหรับทั้งมือใหม่และคนที่อยากพัฒนาทักษะการสื่อสารให้ชัดเจนและทรงพลังขึ้น!         006.6        ห334อ ห้องหนังสือทั่วไป 1

ธาวิต สุขพานิช.  108 เรื่องที่หญิงไทยควรรู้.  กรุงเทพฯ: ดูมายเบส, 2558. หนังสือเล่มนี้ชวนผู้อ่านย้อนพินิจบทบาทและสถานะของผู้หญิงไทยในสังคม โดยตั้งคำถามต่อความจริง ที่เราคิดว่าเข้าใจดีแล้วเกี่ยวกับเพศหญิง ผ่านการวิเคราะห์ทั้งประวัติศาสตร์ แนวคิดทางสังคม และกฎหมายในหลายแง่มุม ตั้งแต่สิทธิของสตรีในครอบครัวและเศรษฐกิจ ไปจนถึงเรื่องเพศ ความบริสุทธิ์ การเลือกคู่ และการแต่งงาน       305.4       ธ529ร ห้องหนังสือทั่วไป 1

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงมีพระราชดำริว่าจะฉลองพระองค์ด้วยชุดไทย เพื่อแสดงถึงเอกลักษณ์ของความเป็นไทย ในการตามเสด็จพระราชดำเนินพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศรมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เยือนประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศในยุโรปอย่างเป็นทางการ เพื่อทรงเจริญทางพระราชไมตรีกับประเทศต่างๆ เมื่อปีพ.ศ. ๒๕๐๓ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระราชดำริว่า “แม้เราจะมีเอกลักษณ์และวัฒนธรรมในการแต่งกายของเราเองอยู่แล้ว แต่สตรีไทยก็ยังไม่มีเครื่องแต่งกายชุดประจำชาติ” ซึ่งในสมัยนั้นสตรีไทยไม่ได้มีเครื่องแต่งกายที่เป็นชุดไทย หรือธรรมเนียมการแต่งกายชุดประจำชาติเหมือนชนชาติอื่นๆ พระราชดำรัสสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง “แต่ไหนแต่ไรมา คนไทยชอบแต่งกายกันตามสบายให้เหมาะแก่ความสะดวก ความประหยัด และอากาศของเมืองเราเท่านั้น ฉะนั้นเครื่องแบบประจำชาติของเราจึงเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ ไม่มีเป็นประจำ อยู่เป็นแบบฉบับ อย่างเพื่อนบ้านใกล้เคียง จนเป็นที่รู้จักแพร่หลายทั่วโลก เช่น ส่าหรีของอินเดีย เครื่องแต่งกายของชาวจีน และกิโมโนของญี่ปุ่น บรรดาพวกผู้หลักผู้ใหญ่ที่ใกล้ชิด ต่างก็แนะนำให้ข้าพเจ้านุ่งซิ่นอย่างไทยๆ นี่แหละไปทุกหนทุกแห่ง ข้าพเจ้าก็ยังไม่กล้าตกลงใจที่จะกระทำตาม เพราะมีปัญหาขัดข้องเรื่องเสื้อผ้า ที่จะสวมกับผ้าซิ่น ด้วยเรายังไม่มีเสื้อที่จะใช้เป็นแบบฉบับ” สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ออกแบบฉลองพระองค์ชุดไทยแบบต่างๆ โดยนำรูปแบบการแต่งกายของสตรีไทยในอดีตมาผสมผสานกับวิธีการตัดเย็บปัจจุบันได้อย่างลงตัว เพื่อให้ง่ายต่อการสวมใส่และเหมาะสมกับยุคสมัย และมีพระราชวินิจฉัยเห็นชอบจนได้ชุดไทยประยุกต์ทั้งหมด ๘ แบบ ประกอบด้วย ชุดไทยเรือนต้น ชุดไทยจิตรลดา ชุดไทยดุสิต ชุดไทยบรมพิมาน ชุดไทยจักรี ชุดไทยจักรพรรดิ ชุดไทยศิวาลัย และชุดไทยอมรินทร์ โดยตั้งตามชื่อพระที่นั่งหรือพระตำหนักต่างๆ และแสดงแบบเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๐๗ ณ เวทีสวนอัมพร ในโอกาสครบรอบร้อยปีของกาชาดสากล หรือเรียกกันว่า “ชุดไทยพระราชนิยม” เมื่อเดือนกรกฎาคม ค.ศ. ๑๙๖๒ หรือ พ.ศ. ๒๕๐๕ นิตยสาร Vogue หน้า ๔๘ – ๔๙ ซึ่งเป็นนิตยสารแฟชั่นระดับโลกของสหรัฐอเมริกา ขอพระราชทานพระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงฉลองพระองค์ชุดไทยจักรี ส่งผลให้ผ้าไทยมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักเป็นอย่างมาก และทำให้ในปัจจุบันชุดไทยเป็นที่นิยมในการสวมใส่ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ทั้งนี้ยังเป็นการเผยแพร่ชื่อเสียงถึงความงดงามของชุดไทยไปยังนานาประเทศอีกด้วย ชุดไทยพระราชนิยม ๘ แบบ ประกอบด้วย  ๑.    ชุดไทยเรือนต้น ตั้งตามชื่อพระตำหนักเรือนต้น ในพระราชวังดุสิต เป็นชุดไทยแบบลำลองที่ใช้ได้ในหลายโอกาส เหมาะสำหรับใช้แต่งไปในงานที่ไม่เป็นพิธีการการ อาทิเช่น งานสำคัญทางศาสนา ส่วนผ้านุ่งป้ายเป็นผ้าฝ้ายหรือผ้าไหมมีลายริ้วตามขวางหรือตามยาว หรือผ้าพื้นเกลี้ยงมีเชิงก็ได้ ยาวจรดข้อเท้า ส่วนเสื้อเป็นคอกลมตื้นใช้สีตามริ้วหรือเชิง สีตัดกับผ้านุ่งหรือเป็นสีเดียวกันก็ได้ แขนสามส่วนปลายแขนหลวมเล็กน้อยกว้างพอสบาย ผ่าอกคอกลมติดกระดุม ๕ เม็ด เป็นคนละท่อนกับผ้านุ่ง และใช้เครื่องประดับสวยงามตามสมควร ๒.    ชุดไทยจิตรลดา ตั้งตามชื่อพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เป็นชุดไทยในงานพิธีกลางวัน ลักษณะทั่วไปคล้ายกับชุดไทยเรือนต้น ต่างกันตรงคอเสื้อที่มีขอบตั้งเล็กน้อย แขนยาวจรดข้อมือ แต่ใช้ในงานพิธีการมากกว่าชุดไทยเรือนต้น อาทิเช่น การต้อนรับแขกต่างประเทศที่มาเยือนเป็นทางการ โดยไม่ต้องประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ส่วนผ้านุ่งป้ายเป็นผ้าไหมเกลี้ยงมีเชิง หรือยกดอกมีเชิงหรือยกดอกทั้งตัวแบบเสื้อคนละท่อนกับผ้านุ่ง และใช้เครื่องประดับสวยงามตามควร ๓.    ชุดไทยดุสิต ตั้งตามชื่อพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยสวมใส่ในงานพระราชพิธีที่กำหนดให้แต่งกายเต็มยศ หรือพระราชพิธีเต็มยศตอนค่ำ ตัดเย็บด้วยผ้ายกไหมหรือยกทอง ตัวเสื้อเป็นเสื้อไม่มีแขนคอด้านหน้าและด้านหลังคว้านกว้าง ผ่าด้านหลังตัวเสื้อปักลวดลายอย่างงดงามด้วยวัสดุต่างๆ เช่น ดิ้นเงิน ดิ้นทอง ปีกแมลงทับ ไข่มุก และลูกปัด เป็นต้น ส่วนผ้านุ่งยาวมีจีบด้านหน้ามีชายพก คาดเข็มขัดไทย และใส่เครื่องประดับเข้ากันกับชุด ๔.    ชุดไทยบรมพิมาน ตั้งตามชื่อพระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง เป็นชุดไทยในงานพระราชพิธีและงานพิธีตอนค่ำ สำหรับใช้ในงานเต็มยศและครึ่งยศ เช่น งานอุทยานสโมสร งานต้อนรับแขกต่างประเทศที่มาเยือนเป็นทางการ และงานพระราชทานเลี้ยงอาหารอย่างเป็นทางการ เป็นต้น มีลักษณะเป็นผ้าไหมยกดอกหรือยกทองมีเชิงหรือยกทั้งตัวก็ได้ ตัวเสื้อแขนยาวกรอมข้อมือ คอกลมมีขอบตั้ง ผ้านุ่งตัดแบบติดกันเป็นชุดเดียว ผ้าจีบข้างหน้ายาวจรดข้อเท้าและมีชายพก ไม่ผ่าหลังหรือผ่าข้าง คาดเข็มขัดไทย และใส่เครื่องประดับเข้ากันกับชุด ๕.    ชุดไทยจักรี ตั้งตามชื่อพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยสวมใส่ในงานเลี้ยง งานมงคลสมรส งานราตรีสโมสร ที่มีพิธีการตอนค่ำไม่เป็นทางการและอากาศไม่เย็นมากนัก เป็นชุดที่สวยสง่างามและนิยมมากอีกชุดหนึ่ง เป็นชุดที่ใช้ผ้านุ่งแบบเดียวกับชุดไทยบรมพิมาน ประกอบด้วยการห่มสไบเฉียงปักหรือไม่ปักก็ได้ตัดเย็บติดกับท่อนล่าง ทิ้งชายยาวด้านหลัง เปิดไหล่ข้างหนึ่ง และผ้านุ่งจีบหน้านาง เป็นผ้าไหมยกทองทั้งตัวหรือยกเฉพาะเชิงก็ได้ มีชายพกสำหรับคาดเข็มขัด และใส่เครื่องประดับเข้ากันกับชุด ๖.    ชุดไทยจักรพรรดิ ตั้งตามชื่อพระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยสวมใส่ในโอกาสพิเศษที่กำหนดให้แต่งกายเต็มยศสวมสายสะพายในงานพระราชพิธี หรือใช้ในงานพิธีเต็มยศตอนค่ำ โดยท่อนบนห่มผ้าสองชั้น ชั้นในเป็นสไบแพรจีบ แล้วห่มสะพักปัก ผ้านุ่งตัดด้วยผ้ายกไหมหรือยกทองมีจีบด้านหน้า มีชายพกสำหรับคาดเข็มขัด และใส่เครื่องประดับเข้าชุดกันแบบเดียวกับชุดไทยจักรี ๗.    ชุดไทยศิวาลัย ตั้งตามชื่อพระที่นั่งศิวาลัยมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยของสตรีบรรดาศักดิ์ในสมัยก่อน มักใช้ในงานพิธีตอนค่ำ งานเลี้ยง งานฉลองสมรส หรืองานพิธีเต็มยศ เหมาะสมสำหรับช่วงอากาศเย็นเพราะมีหลายชั้น และเป็นชุดแบบเดียวกับชุดไทยบรมพิมาน แต่ห่มสะพักทับหรือสไบแบบห่มเฉียงอีกชั้นหนึ่ง ๘.    ชุดไทยจิตรลดา แต่มีลักษณะเนื้อผ้าและเครื่องประดับหรูหรากว่า โดยใช้ผ้าไหมยกดอกที่มีทองแกมหรือยกทองทั้งตัว เสื้อเป็นแขนยาว คอตั้ง เสื้อกับผ้านุ่งคนละท่อน ไม่ต้องคาดเข็มขัด และประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ชุดนี้ใช้ในงานพระราชพิธีและงานพิธีตอนค่ำ หรือเหมาะสำหรับใช้ในงานเลี้ยงรับรอง หรือในงานพระราชพิธีสวนสนามในวันเฉลิมพระชนมพรรษาจะประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์  ชุดไทยพระราชนิยม ได้ขึ้นบัญชีเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. ๒๕๖๖ ประเภท รายการตัวแทนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม แนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม ประเพณี และเทศกาล อยู่ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๔๑ ตอนพิเศษ ๒๗ ง เมื่อวันที่ ๒๙ มกราคม ๒๕๖๗ ชุดไทยพระราชนิยม จึงเป็นเครื่องแต่งกายประจำชาติที่มีความสวยงาม สะท้อนเอกลักษณ์เฉพาะตัว เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่แตกต่างจากชาติอื่น ทั้งในด้านการออกแบบ การตัดเย็บที่มีความประณีตงดงาม มีลวดลายบนผืนผ้าที่วิจิตรทรงคุณค่างามอย่างไทย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงใช้ศิลปะ วัฒนธรรม เป็นเครื่องมือในการพัฒนาคุณภาพชีวิต เสริมสร้างความภาคภูมิใจให้กับความเป็นชาติไทย จึงทำให้เป็นชุดต้นแบบประจำชาติที่มีความสง่างาม ทรงคุณค่าของเครื่องแต่งกายไทยทำให้เป็นเอกลักษณ์ประจำชาติ และเป็นที่ประจักษ์ไปทั่วโลกมาจนถึงปัจจุบัน พสกนิกรชาวไทยทุกหมู่เหล่าล้วนต่างน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้ ที่ทรงอุทิศพระวรกายและพระราชหฤทัยในการปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการมาตลอดพระชนม์ชีพ เพื่อความรุ่งเรืองของประเทศและความสุขสวัสดีของประชาชนตลอดมา เรียบเรียงโดย : นายธีรบูลย์ มิตรมโนชัย นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการ หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่ สำนักศิลปากรที่ ๗ เชียงใหม่ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม แหล่งอ้างอิง : “การแต่งกายของคนไทย.”  สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว.  ๑๘. (๒๕๔๗): ๕๙-๘๕. กรมประชาสัมพันธ์.  ดาวน์โหลดพระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง. [ออนไลน์].           สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘, จาก: https://www.prd.go.th/th/content/category/detail/id/33/iid/434510, ๒๕๖๘. กรมหม่อนไหม.  ประวัติ ชุดไทยพระราชนิยม ชุดประจำชาติ การแต่งกาย ความภูมิใจในความเป็นไทย. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,          จาก: https://qsds.go.th/newqssclei/ประวัติ-ชุดไทยพระราชนิย/ พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ.  ชุดไทย: จากราชสำนักสู่ราชนิยม. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,            จาก: http://www.qsmtthailand.org/th/showing/ชุดไทย-จากราชสำนักสู่รา/ พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ.           พระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.facebook.com/photo/?fbid=1232367112268051&set=pcb.1232367162268046, ๒๕๖๘. พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ.           พระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.facebook.com/photo?fbid=1237053975132698&set=a.644243874413714, ๒๕๖๘. แพรว.  ชุดไทยพระราชนิยม มรดกชาติจาก สมเด็จพระพันปีหลวง. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://praew.com/people/royal-update/556058.html, ๒๕๖๘. หน่วยราชการในพระองค์.  พระราชกรณียกิจ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง หน่วยราชการในพระองค์           ขอเผยแพร่พระราชกรณียกิจในด้านต่าง ๆ เพื่อน้อมถวายความอาลัย ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้.  [ออนไลน์].           สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘, จาก: https://www.royaloffice.th/26/10/2025/ทรงเชิดชูศิลปวัฒนธรรม/, ๒๕๖๘. Aroundonline.  งดงาม ๘ ฉลองพระองค์ชุดไทยราชนิยม สมเด็จพระพันปีหลวง.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.aroundonline.com/queen-sirikit-thai-dressing/, ๒๕๖๒. Rachel King.  Queen Sirikit, Thailand’s Longest-Serving Queen Consort, Dies at 93.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.townandcountrymag.com/society/tradition/a69165657/queen-sirikit-thailand-death-obituary/, ๒๕๖๘. Vogue.  From the Archives: Henry Clarke Photographs the Golden Court of Thailand.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.vogue.com/article/the-golden-court-of-thailand Vogue.  Queen Sirikit of Thailand.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,          จาก: https://archive.vogue.com/article/1962/7/queen-sirikit-of-thailand

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงมีพระราชดำริว่าจะฉลองพระองค์ด้วยชุดไทย เพื่อแสดงถึงเอกลักษณ์ของความเป็นไทย ในการตามเสด็จพระราชดำเนินพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศรมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เยือนประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศในยุโรปอย่างเป็นทางการ เพื่อทรงเจริญทางพระราชไมตรีกับประเทศต่างๆ เมื่อปีพ.ศ. ๒๕๐๓ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระราชดำริว่า “แม้เราจะมีเอกลักษณ์และวัฒนธรรมในการแต่งกายของเราเองอยู่แล้ว แต่สตรีไทยก็ยังไม่มีเครื่องแต่งกายชุดประจำชาติ” ซึ่งในสมัยนั้นสตรีไทยไม่ได้มีเครื่องแต่งกายที่เป็นชุดไทย หรือธรรมเนียมการแต่งกายชุดประจำชาติเหมือนชนชาติอื่นๆ พระราชดำรัสสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง “แต่ไหนแต่ไรมา คนไทยชอบแต่งกายกันตามสบายให้เหมาะแก่ความสะดวก ความประหยัด และอากาศของเมืองเราเท่านั้น ฉะนั้นเครื่องแบบประจำชาติของเราจึงเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ ไม่มีเป็นประจำ อยู่เป็นแบบฉบับ อย่างเพื่อนบ้านใกล้เคียง จนเป็นที่รู้จักแพร่หลายทั่วโลก เช่น ส่าหรีของอินเดีย เครื่องแต่งกายของชาวจีน และกิโมโนของญี่ปุ่น บรรดาพวกผู้หลักผู้ใหญ่ที่ใกล้ชิด ต่างก็แนะนำให้ข้าพเจ้านุ่งซิ่นอย่างไทยๆ นี่แหละไปทุกหนทุกแห่ง ข้าพเจ้าก็ยังไม่กล้าตกลงใจที่จะกระทำตาม เพราะมีปัญหาขัดข้องเรื่องเสื้อผ้า ที่จะสวมกับผ้าซิ่น ด้วยเรายังไม่มีเสื้อที่จะใช้เป็นแบบฉบับ” สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ออกแบบฉลองพระองค์ชุดไทยแบบต่างๆ โดยนำรูปแบบการแต่งกายของสตรีไทยในอดีตมาผสมผสานกับวิธีการตัดเย็บปัจจุบันได้อย่างลงตัว เพื่อให้ง่ายต่อการสวมใส่และเหมาะสมกับยุคสมัย และมีพระราชวินิจฉัยเห็นชอบจนได้ชุดไทยประยุกต์ทั้งหมด ๘ แบบ ประกอบด้วย ชุดไทยเรือนต้น ชุดไทยจิตรลดา ชุดไทยดุสิต ชุดไทยบรมพิมาน ชุดไทยจักรี ชุดไทยจักรพรรดิ ชุดไทยศิวาลัย และชุดไทยอมรินทร์ โดยตั้งตามชื่อพระที่นั่งหรือพระตำหนักต่างๆ และแสดงแบบเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๐๗ ณ เวทีสวนอัมพร ในโอกาสครบรอบร้อยปีของกาชาดสากล หรือเรียกกันว่า “ชุดไทยพระราชนิยม” เมื่อเดือนกรกฎาคม ค.ศ. ๑๙๖๒ หรือ พ.ศ. ๒๕๐๕ นิตยสาร Vogue หน้า ๔๘ – ๔๙ ซึ่งเป็นนิตยสารแฟชั่นระดับโลกของสหรัฐอเมริกา ขอพระราชทานพระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงฉลองพระองค์ชุดไทยจักรี ส่งผลให้ผ้าไทยมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักเป็นอย่างมาก และทำให้ในปัจจุบันชุดไทยเป็นที่นิยมในการสวมใส่ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ทั้งนี้ยังเป็นการเผยแพร่ชื่อเสียงถึงความงดงามของชุดไทยไปยังนานาประเทศอีกด้วย ชุดไทยพระราชนิยม ๘ แบบ ประกอบด้วย  ๑.    ชุดไทยเรือนต้น ตั้งตามชื่อพระตำหนักเรือนต้น ในพระราชวังดุสิต เป็นชุดไทยแบบลำลองที่ใช้ได้ในหลายโอกาส เหมาะสำหรับใช้แต่งไปในงานที่ไม่เป็นพิธีการการ อาทิเช่น งานสำคัญทางศาสนา ส่วนผ้านุ่งป้ายเป็นผ้าฝ้ายหรือผ้าไหมมีลายริ้วตามขวางหรือตามยาว หรือผ้าพื้นเกลี้ยงมีเชิงก็ได้ ยาวจรดข้อเท้า ส่วนเสื้อเป็นคอกลมตื้นใช้สีตามริ้วหรือเชิง สีตัดกับผ้านุ่งหรือเป็นสีเดียวกันก็ได้ แขนสามส่วนปลายแขนหลวมเล็กน้อยกว้างพอสบาย ผ่าอกคอกลมติดกระดุม ๕ เม็ด เป็นคนละท่อนกับผ้านุ่ง และใช้เครื่องประดับสวยงามตามสมควร ๒.    ชุดไทยจิตรลดา ตั้งตามชื่อพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เป็นชุดไทยในงานพิธีกลางวัน ลักษณะทั่วไปคล้ายกับชุดไทยเรือนต้น ต่างกันตรงคอเสื้อที่มีขอบตั้งเล็กน้อย แขนยาวจรดข้อมือ แต่ใช้ในงานพิธีการมากกว่าชุดไทยเรือนต้น อาทิเช่น การต้อนรับแขกต่างประเทศที่มาเยือนเป็นทางการ โดยไม่ต้องประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ส่วนผ้านุ่งป้ายเป็นผ้าไหมเกลี้ยงมีเชิง หรือยกดอกมีเชิงหรือยกดอกทั้งตัวแบบเสื้อคนละท่อนกับผ้านุ่ง และใช้เครื่องประดับสวยงามตามควร ๓.    ชุดไทยดุสิต ตั้งตามชื่อพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยสวมใส่ในงานพระราชพิธีที่กำหนดให้แต่งกายเต็มยศ หรือพระราชพิธีเต็มยศตอนค่ำ ตัดเย็บด้วยผ้ายกไหมหรือยกทอง ตัวเสื้อเป็นเสื้อไม่มีแขนคอด้านหน้าและด้านหลังคว้านกว้าง ผ่าด้านหลังตัวเสื้อปักลวดลายอย่างงดงามด้วยวัสดุต่างๆ เช่น ดิ้นเงิน ดิ้นทอง ปีกแมลงทับ ไข่มุก และลูกปัด เป็นต้น ส่วนผ้านุ่งยาวมีจีบด้านหน้ามีชายพก คาดเข็มขัดไทย และใส่เครื่องประดับเข้ากันกับชุด ๔.    ชุดไทยบรมพิมาน ตั้งตามชื่อพระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง เป็นชุดไทยในงานพระราชพิธีและงานพิธีตอนค่ำ สำหรับใช้ในงานเต็มยศและครึ่งยศ เช่น งานอุทยานสโมสร งานต้อนรับแขกต่างประเทศที่มาเยือนเป็นทางการ และงานพระราชทานเลี้ยงอาหารอย่างเป็นทางการ เป็นต้น มีลักษณะเป็นผ้าไหมยกดอกหรือยกทองมีเชิงหรือยกทั้งตัวก็ได้ ตัวเสื้อแขนยาวกรอมข้อมือ คอกลมมีขอบตั้ง ผ้านุ่งตัดแบบติดกันเป็นชุดเดียว ผ้าจีบข้างหน้ายาวจรดข้อเท้าและมีชายพก ไม่ผ่าหลังหรือผ่าข้าง คาดเข็มขัดไทย และใส่เครื่องประดับเข้ากันกับชุด ๕.    ชุดไทยจักรี ตั้งตามชื่อพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยสวมใส่ในงานเลี้ยง งานมงคลสมรส งานราตรีสโมสร ที่มีพิธีการตอนค่ำไม่เป็นทางการและอากาศไม่เย็นมากนัก เป็นชุดที่สวยสง่างามและนิยมมากอีกชุดหนึ่ง เป็นชุดที่ใช้ผ้านุ่งแบบเดียวกับชุดไทยบรมพิมาน ประกอบด้วยการห่มสไบเฉียงปักหรือไม่ปักก็ได้ตัดเย็บติดกับท่อนล่าง ทิ้งชายยาวด้านหลัง เปิดไหล่ข้างหนึ่ง และผ้านุ่งจีบหน้านาง เป็นผ้าไหมยกทองทั้งตัวหรือยกเฉพาะเชิงก็ได้ มีชายพกสำหรับคาดเข็มขัด และใส่เครื่องประดับเข้ากันกับชุด ๖.    ชุดไทยจักรพรรดิ ตั้งตามชื่อพระที่นั่งจักรพรรดิพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยสวมใส่ในโอกาสพิเศษที่กำหนดให้แต่งกายเต็มยศสวมสายสะพายในงานพระราชพิธี หรือใช้ในงานพิธีเต็มยศตอนค่ำ โดยท่อนบนห่มผ้าสองชั้น ชั้นในเป็นสไบแพรจีบ แล้วห่มสะพักปัก ผ้านุ่งตัดด้วยผ้ายกไหมหรือยกทองมีจีบด้านหน้า มีชายพกสำหรับคาดเข็มขัด และใส่เครื่องประดับเข้าชุดกันแบบเดียวกับชุดไทยจักรี ๗.    ชุดไทยศิวาลัย ตั้งตามชื่อพระที่นั่งศิวาลัยมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งเป็นชุดไทยของสตรีบรรดาศักดิ์ในสมัยก่อน มักใช้ในงานพิธีตอนค่ำ งานเลี้ยง งานฉลองสมรส หรืองานพิธีเต็มยศ เหมาะสมสำหรับช่วงอากาศเย็นเพราะมีหลายชั้น และเป็นชุดแบบเดียวกับชุดไทยบรมพิมาน แต่ห่มสะพักทับหรือสไบแบบห่มเฉียงอีกชั้นหนึ่ง ๘.    ชุดไทยจิตรลดา แต่มีลักษณะเนื้อผ้าและเครื่องประดับหรูหรากว่า โดยใช้ผ้าไหมยกดอกที่มีทองแกมหรือยกทองทั้งตัว เสื้อเป็นแขนยาว คอตั้ง เสื้อกับผ้านุ่งคนละท่อน ไม่ต้องคาดเข็มขัด และประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ชุดนี้ใช้ในงานพระราชพิธีและงานพิธีตอนค่ำ หรือเหมาะสำหรับใช้ในงานเลี้ยงรับรอง หรือในงานพระราชพิธีสวนสนามในวันเฉลิมพระชนมพรรษาจะประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์  ชุดไทยพระราชนิยม ได้ขึ้นบัญชีเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. ๒๕๖๖ ประเภท รายการตัวแทนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม แนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม ประเพณี และเทศกาล อยู่ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๔๑ ตอนพิเศษ ๒๗ ง เมื่อวันที่ ๒๙ มกราคม ๒๕๖๗ ชุดไทยพระราชนิยม จึงเป็นเครื่องแต่งกายประจำชาติที่มีความสวยงาม สะท้อนเอกลักษณ์เฉพาะตัว เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่แตกต่างจากชาติอื่น ทั้งในด้านการออกแบบ การตัดเย็บที่มีความประณีตงดงาม มีลวดลายบนผืนผ้าที่วิจิตรทรงคุณค่างามอย่างไทย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงใช้ศิลปะ วัฒนธรรม เป็นเครื่องมือในการพัฒนาคุณภาพชีวิต เสริมสร้างความภาคภูมิใจให้กับความเป็นชาติไทย จึงทำให้เป็นชุดต้นแบบประจำชาติที่มีความสง่างาม ทรงคุณค่าของเครื่องแต่งกายไทยทำให้เป็นเอกลักษณ์ประจำชาติ และเป็นที่ประจักษ์ไปทั่วโลกมาจนถึงปัจจุบัน พสกนิกรชาวไทยทุกหมู่เหล่าล้วนต่างน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้ ที่ทรงอุทิศพระวรกายและพระราชหฤทัยในการปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการมาตลอดพระชนม์ชีพ เพื่อความรุ่งเรืองของประเทศและความสุขสวัสดีของประชาชนตลอดมา เรียบเรียงโดย : นายธีรบูลย์ มิตรมโนชัย นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการ หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่ สำนักศิลปากรที่ ๗ เชียงใหม่ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม แหล่งอ้างอิง : “การแต่งกายของคนไทย.”  สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว.  ๑๘. (๒๕๔๗): ๕๙-๘๕. กรมประชาสัมพันธ์.  ดาวน์โหลดพระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง. [ออนไลน์].           สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘, จาก: https://www.prd.go.th/th/content/category/detail/id/33/iid/434510, ๒๕๖๘. กรมหม่อนไหม.  ประวัติ ชุดไทยพระราชนิยม ชุดประจำชาติ การแต่งกาย ความภูมิใจในความเป็นไทย. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,          จาก: https://qsds.go.th/newqssclei/ประวัติ-ชุดไทยพระราชนิย/ พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ.  ชุดไทย: จากราชสำนักสู่ราชนิยม. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,            จาก: http://www.qsmtthailand.org/th/showing/ชุดไทย-จากราชสำนักสู่รา/ พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ.           พระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.facebook.com/photo/?fbid=1232367112268051&set=pcb.1232367162268046, ๒๕๖๘. พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ.           พระฉายาลักษณ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.facebook.com/photo?fbid=1237053975132698&set=a.644243874413714, ๒๕๖๘. แพรว.  ชุดไทยพระราชนิยม มรดกชาติจาก สมเด็จพระพันปีหลวง. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://praew.com/people/royal-update/556058.html, ๒๕๖๘. หน่วยราชการในพระองค์.  พระราชกรณียกิจ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง หน่วยราชการในพระองค์           ขอเผยแพร่พระราชกรณียกิจในด้านต่าง ๆ เพื่อน้อมถวายความอาลัย ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้.  [ออนไลน์].           สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘, จาก: https://www.royaloffice.th/26/10/2025/ทรงเชิดชูศิลปวัฒนธรรม/, ๒๕๖๘. Aroundonline.  งดงาม ๘ ฉลองพระองค์ชุดไทยราชนิยม สมเด็จพระพันปีหลวง.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.aroundonline.com/queen-sirikit-thai-dressing/, ๒๕๖๒. Rachel King.  Queen Sirikit, Thailand’s Longest-Serving Queen Consort, Dies at 93.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.townandcountrymag.com/society/tradition/a69165657/queen-sirikit-thailand-death-obituary/, ๒๕๖๘. Vogue.  From the Archives: Henry Clarke Photographs the Golden Court of Thailand.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,           จาก: https://www.vogue.com/article/the-golden-court-of-thailand Vogue.  Queen Sirikit of Thailand.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๘,          จาก: https://archive.vogue.com/article/1962/7/queen-sirikit-of-thailand

         สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา จัดนิทรรศการพิเศษ "พิมาย ใต้ร่มบารมีพระพันปีหลวง" เพื่อน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่มีต่อประชาชนชาวพิมาย ภายในงานจัดแสดงบันทึกเหตุการณ์เมื่อคราวพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จฯ เยี่ยมราษฎรอำเภอพิมาย เมื่อ พ.ศ. 2498 นอกจากนี้ยังจัดแสดงพระฉายาลักษณ์ของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง หลายสิบภาพ โดยได้ความอนุเคราะห์จาก นายอรรถพล ศรีสันติธรณ์ ​ร้านรองเท้าทวีโชค อำเภอพิมาย ทุกท่านสามารถเข้าชมนิทรรศการได้ตลอดงานเทศกาลเที่ยวพิมาย 2568 ระหว่างวันที่ 5 - 9 พฤศจิกายน 2568 บริเวณลานจอดรถหน้าอุทยานประวัติศาสตร์พิมาย จังหวัดนครราชสีมา