ชื่อผู้แต่ง :   พระมาลัย ชื่อเรื่อง :    หนังสือเรื่องพระมาลัย (คัดจากสมุดข่อย) ปีที่พิมพ์ :    2495 สถานที่พิมพ์ :  มปท. จำนวนหน้า    76 หน้า                    หนังสือพระมาลัย เป็นหนังสือเก่า ต้นฉบับเขียนในสมุดข่อย เขียนเป็นตัวโบราณ ไม่แน่ใจว่าเขียนขึ้นเมื่อไร ผู้เขียนได้รับมรดกตกทอดมาจากบรรพบุรุษ  หนังสือพระมาลัยเล่มนี้จึงรักษาถ้อยคำสำนวนไว้ให้ใกล้เคียงกับต้นฉบับเดิม                           ชื่อผู้แต่ง :   พระราชพิธีและพระราชกิจในการทรงผนวช ชื่อเรื่อง :     พระราชพิธีและพระราชกิจในการทรงผนวช ตุลาคม-พฤศจิกายน  2499 ปีที่พิมพ์ :   2500 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพ โรงพิมพ์      :  ป.ป.ท จำนวนหน้า    219 หน้า                    หนังสือพระราชพิธีและพระราชกิจในการทรงผนวช พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้มีพระราชประสงฆ์จะทรงผนวชในพุทธศาสนา เพราะทรงดำริว่าเป็นศาสนาประจำชาติ และทรงศรัทธายิ่งขึ้นเมื่อทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจเพราะความประจักว่าคำสอนของสมเด็จพระพุทธเจ้าประกอบด้วยเหตุผลและสัจธรรม  จึงมีพระราชดำรัสให้นายกรัฐมนตรีเข้าเฝ้าฯ  และแจ้งพระราชประสงค์เพื่อทราบ  นายกรัฐมนตรีได้นำกระแสรับสั่งหารือรัฐสภา เพื่อจะทรงแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ในระหว่างที่ทรงพระผนวช จึงทรงแต่งตั้งสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี  และรัฐบาลมอบกระทรวงวัฒนธรรมเป็นเจ้าของงาน                                        ชื่อผู้แต่ง :    ประชุมพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 5 ชื่อเรื่อง :    ประชุมพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้จัดพิมพ์ในงานศพพระบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พวงสร้อยอางค์ ปีที่พิมพ์ :  2493 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      : ท่าพระจันทร์ จำนวนหน้า    42 หน้า                      ในงานพระเมรุ ท้องสนามหลวง ใช้ได้กับทุกคนทุกหมู่คณะไม่เว้นแต่คณะสงฆ์ ให้รู้จักทำความเคาระต่อผู้ที่ตนควรเคารพโดยอาศัยระเบียบและธรรมเนียม และอาศัยระเบียบแบบแผนของคณะสงฆ์เป็นหลักวิชา  ลำดับชั้นตั้งแต่เจ้าอาวาสขึ้นไป และครูผู้สอน  ระเบียบแห่งการแสดงความเคารพเรียกว่าการขอขมา ขออัจจโยโทษ  และขอให้ใช้ระเบียบนี้อบรมอย่างน้อยปี ละสองครั้งคือต้นเข้าพรรษา และปลายพรรษา                           ชื่อผู้แต่ง :     วิจิตรธรรมปริวัตร, พระยา ชื่อเรื่อง :     พุทธภาษิตฉบับหอสมุดแห่งชาติ ปีที่พิมพ์ :    2468 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      : บรรณกิจ จำนวนหน้า    152 หน้า                     หนังสือพุทธภาษิตฉบับหอสมุดแห่งชาติ เล่มนี้ พระยาวิจิตรธรรมปริวัตร, พระยา แต่งขึ้นเพื่อจะได้เป็นหนังสือที่ระลึกในโอกาสต่างๆ หรืออีกนัยหนึ่งเขียนเพื่อเตรียมไว้สำหรับใช้ในงานศพของตัวเองนั้นเอง การแต่งเป็นโครงภาษิตนุสรณ์                               ชื่อผู้แต่ง :   พระมาลัย ชื่อเรื่อง :    หนังสือเรื่องพระมาลัย (คัดจากสมุดข่อย) ปีที่พิมพ์ :    2495 สถานที่พิมพ์ :  มปท. จำนวนหน้า    76 หน้า                    หนังสือพระมาลัย เป็นหนังสือเก่า ต้นฉบับเขียนในสมุดข่อย เขียนเป็นตัวโบราณ ไม่แน่ใจว่าเขียนขึ้นเมื่อไร ผู้เขียนได้รับมรดกตกทอดมาจากบรรพบุรุษ  หนังสือพระมาลัยเล่มนี้จึงรักษาถ้อยคำสำนวนไว้ให้ใกล้เคียงกับต้นฉบับเดิม                                   ชื่อผู้แต่ง :    ก้าน   จำนงภูมิเวท ,พลตรี ชื่อเรื่อง :     แผนผังสร้างตนให้อยู่ในระดับชุมชนอนุสรณ์เนื่องในงานพระราชเพลิงศพพลตรีก้าน  จำนงภูมิเวท ปีที่พิมพ์ :    2507 สถานที่พิมพ์ :  กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      : เมืองสงขลา จำนวนหน้า    240 หน้า                     หนังสือแผนผังสร้างตนให้อยู่ในระดับชุมชน หรืออีกนัยหนึ่งแผนการสร้างชีวิตให้เจริญรุ่งเรืองพร้อมทั้งคำอธิบาย ที่ปรากฏอยู่เฉพาะหน้าของท่าน และการดำเนินชีวิตอันเหมาะสม ที่ผู้เขียนได้จัดสรรจากหลักการและตำราพร้อมคำอธิบายที่เห็นว่าสมควร                               ชื่อผู้แต่ง :    กรมศิลปากร ชื่อเรื่อง :     ศิลปในประเทศไทย ปีที่พิมพ์ :     2505 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      :  หจก.ศิวพร จำนวนหน้า    298 หน้า                    หนังสือศิลปะในประเทศไทยได้เขียนขึ้นหลังจากศิลปวัตถุไทย ซึ่งได้นำไปแสดง ณ ประเทศสหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่นกลับมาถึงประเทศไทยเรียบร้อยแล้ว สืบเนื่องจากประเทศสหรัฐอเมริกาอยากให้ประชาชนของเขาได้ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับศิลปะของประเทศต่างๆ รวมถึงประเทศไทยจึงได้ติดต่อเพื่อขอให้ประเทศไทยได้นำศิลปวัตถุไปแสดงซึ่งใช้เวลาเจรจาและกว่าจะได้ข้อตกลงร่วมกันต้องใช้เวลา ถึง 3 ปี ซึ่งมีวัตถุแบบต่างๆ เช่นแบบทวารวดี แบบเทวรูป ศิลปะแบบศรีวิชัย ศิลปะแบบลพบุรี ศิลปะแบบเชียงแสน ศิลปแบบสุโขทัย ศิลปะแบบอู่ทอง ศิลปะแบบอยุธยา และศิลปะแบบรัตนโกสินทร์ รวมทั้งหมด 295 รายการ และได้ไปจัดแสดง ณ มหาวิทยาลัยอินเดียนา และเป็นที่สนใจของคนสหรัฐอเมริกาเป็นจำนวนมาก                             ชื่อผู้แต่ง :    นายฟัก  สุทธิชาติ ชื่อเรื่อง :     อนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพนายฟัก  สุทธิชาติ ปีที่พิมพ์ :    2516 สถานที่พิมพ์ :  กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      :  ร.ส.พ. จำนวนหน้า    104 หน้า                    หนังสืออนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพนายฟัก  สุทธิชาติ                                  ชื่อผู้แต่ง :    กรมศิลปกร ชื่อเรื่อง :      ประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาของไทย   ปีที่พิมพ์ :    2544 สถานที่พิมพ์ :  กรุงเทพ โรงพิมพ์      :  รุ่งสิทธิ์ จำนวนหน้า    28 หน้า            หนังสือเล่มนี้จัดพิมพ์โดยกรมศิลปากรได้จัดทำขี้นเพื่อให้ผู้อ่านได้รู้เกี่ยวศิลปวัฒนธรรมในมุมมองที่ลึกซี่ง โดยมีรูปภาพ ชี่งแสดงถึง มรดกทางศิลปวัฒนธรรมของไทย ให้ต่างชาติได้รับรู้และเป็นการเผยแพร่ส่งเสริมความเข้าทางศิลปะและวัฒนธรรมของชาติไทยสู่สาธารณะชน                ชื่อผู้แต่ง :  นายโป้  พิโรจน์รัตน์  ชื่อเรื่อง :   เรื่องของธนบัตรในงานฌาปนกิจศพ ปีที่พิมพ์ :  ๒๕๑๐ สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      : พระนคร จำนวนหน้า    156 หน้า           หนังสือเรื่องเรื่องของธนบัตรได้รวบรวมเรื่องของธนบัตรขึ้นเป็นหมวดหมู่เพื่อเป็นประโยชน์ของหน่วยงานที่ปฏิบัติ อยู่หรือเพื่อแนะนำพนักงานใหม่ให้ทราบเพื่อจะได้มีประสิทธิ์ภาพในการทำงาน และเพื่อมีการเข้าเยี่ยมชมธนาคารแห่งประเทศไทย  หนังสือได้กล่าวถึงรายละเอียดของธนบัตรแต่ละรุ่นไว้อย่างละเอียด                             ชื่อผู้แต่ง :   พระราชพิธีและพระราชกิจในการทรงผนวช ชื่อเรื่อง :     พระราชพิธีและพระราชกิจในการทรงผนวช ตุลาคม-พฤศจิกายน  2499 ปีที่พิมพ์ :   2500 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพ โรงพิมพ์      :  ป.ป.ท จำนวนหน้า    219 หน้า                    หนังสือพระราชพิธีและพระราชกิจในการทรงผนวช พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้มีพระราชประสงฆ์จะทรงผนวชในพุทธศาสนา เพราะทรงดำริว่าเป็นศาสนาประจำชาติ และทรงศรัทธายิ่งขึ้นเมื่อทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจเพราะความประจักว่าคำสอนของสมเด็จพระพุทธเจ้าประกอบด้วยเหตุผลและสัจธรรม  จึงมีพระราชดำรัสให้นายกรัฐมนตรีเข้าเฝ้าฯ  และแจ้งพระราชประสงค์เพื่อทราบ  นายกรัฐมนตรีได้นำกระแสรับสั่งหารือรัฐสภา เพื่อจะทรงแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ในระหว่างที่ทรงพระผนวช จึงทรงแต่งตั้งสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี  และรัฐบาลมอบกระทรวงวัฒนธรรมเป็นเจ้าของงาน                                        ชื่อผู้แต่ง :    ประชุมพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 5 ชื่อเรื่อง :    ประชุมพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้จัดพิมพ์ในงานศพพระบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พวงสร้อยอางค์ ปีที่พิมพ์ :  2493 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      : ท่าพระจันทร์ จำนวนหน้า    42 หน้า                      ในงานพระเมรุ ท้องสนามหลวง ใช้ได้กับทุกคนทุกหมู่คณะไม่เว้นแต่คณะสงฆ์ ให้รู้จักทำความเคาระต่อผู้ที่ตนควรเคารพโดยอาศัยระเบียบและธรรมเนียม และอาศัยระเบียบแบบแผนของคณะสงฆ์เป็นหลักวิชา  ลำดับชั้นตั้งแต่เจ้าอาวาสขึ้นไป และครูผู้สอน  ระเบียบแห่งการแสดงความเคารพเรียกว่าการขอขมา ขออัจจโยโทษ  และขอให้ใช้ระเบียบนี้อบรมอย่างน้อยปี ละสองครั้งคือต้นเข้าพรรษา และปลายพรรษา                           ชื่อผู้แต่ง :     วิจิตรธรรมปริวัตร, พระยา ชื่อเรื่อง :     พุทธภาษิตฉบับหอสมุดแห่งชาติ ปีที่พิมพ์ :    2468 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      : บรรณกิจ จำนวนหน้า    152 หน้า                     หนังสือพุทธภาษิตฉบับหอสมุดแห่งชาติ เล่มนี้ พระยาวิจิตรธรรมปริวัตร, พระยา แต่งขึ้นเพื่อจะได้เป็นหนังสือที่ระลึกในโอกาสต่างๆ หรืออีกนัยหนึ่งเขียนเพื่อเตรียมไว้สำหรับใช้ในงานศพของตัวเองนั้นเอง การแต่งเป็นโครงภาษิตนุสรณ์                               ชื่อผู้แต่ง :   พระมาลัย ชื่อเรื่อง :    หนังสือเรื่องพระมาลัย (คัดจากสมุดข่อย) ปีที่พิมพ์ :    2495 สถานที่พิมพ์ :  มปท. จำนวนหน้า    76 หน้า                    หนังสือพระมาลัย เป็นหนังสือเก่า ต้นฉบับเขียนในสมุดข่อย เขียนเป็นตัวโบราณ ไม่แน่ใจว่าเขียนขึ้นเมื่อไร ผู้เขียนได้รับมรดกตกทอดมาจากบรรพบุรุษ  หนังสือพระมาลัยเล่มนี้จึงรักษาถ้อยคำสำนวนไว้ให้ใกล้เคียงกับต้นฉบับเดิม                                   ชื่อผู้แต่ง :    ก้าน   จำนงภูมิเวท ,พลตรี ชื่อเรื่อง :     แผนผังสร้างตนให้อยู่ในระดับชุมชนอนุสรณ์เนื่องในงานพระราชเพลิงศพพลตรีก้าน  จำนงภูมิเวท ปีที่พิมพ์ :    2507 สถานที่พิมพ์ :  กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      : เมืองสงขลา จำนวนหน้า    240 หน้า                     หนังสือแผนผังสร้างตนให้อยู่ในระดับชุมชน หรืออีกนัยหนึ่งแผนการสร้างชีวิตให้เจริญรุ่งเรืองพร้อมทั้งคำอธิบาย ที่ปรากฏอยู่เฉพาะหน้าของท่าน และการดำเนินชีวิตอันเหมาะสม ที่ผู้เขียนได้จัดสรรจากหลักการและตำราพร้อมคำอธิบายที่เห็นว่าสมควร                               ชื่อผู้แต่ง :    กรมศิลปากร ชื่อเรื่อง :     ศิลปในประเทศไทย ปีที่พิมพ์ :     2505 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      :  หจก.ศิวพร จำนวนหน้า    298 หน้า                    หนังสือศิลปะในประเทศไทยได้เขียนขึ้นหลังจากศิลปวัตถุไทย ซึ่งได้นำไปแสดง ณ ประเทศสหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่นกลับมาถึงประเทศไทยเรียบร้อยแล้ว สืบเนื่องจากประเทศสหรัฐอเมริกาอยากให้ประชาชนของเขาได้ศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับศิลปะของประเทศต่างๆ รวมถึงประเทศไทยจึงได้ติดต่อเพื่อขอให้ประเทศไทยได้นำศิลปวัตถุไปแสดงซึ่งใช้เวลาเจรจาและกว่าจะได้ข้อตกลงร่วมกันต้องใช้เวลา ถึง 3 ปี ซึ่งมีวัตถุแบบต่างๆ เช่นแบบทวารวดี แบบเทวรูป ศิลปะแบบศรีวิชัย ศิลปะแบบลพบุรี ศิลปะแบบเชียงแสน ศิลปแบบสุโขทัย ศิลปะแบบอู่ทอง ศิลปะแบบอยุธยา และศิลปะแบบรัตนโกสินทร์ รวมทั้งหมด 295 รายการ และได้ไปจัดแสดง ณ มหาวิทยาลัยอินเดียนา และเป็นที่สนใจของคนสหรัฐอเมริกาเป็นจำนวนมาก                             ชื่อผู้แต่ง :    นายฟัก  สุทธิชาติ ชื่อเรื่อง :     อนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพนายฟัก  สุทธิชาติ ปีที่พิมพ์ :    2516 สถานที่พิมพ์ :  กรุงเทพฯ โรงพิมพ์      :  ร.ส.พ. จำนวนหน้า    104 หน้า                    หนังสืออนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพนายฟัก  สุทธิชาติ                                  ชื่อผู้แต่ง :    กรมศิลปกร ชื่อเรื่อง :      ประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาของไทย   ปีที่พิมพ์ :    2544 สถานที่พิมพ์ :  กรุงเทพ โรงพิมพ์      :  รุ่งสิทธิ์ จำนวนหน้า    28 หน้า            หนังสือเล่มนี้จัดพิมพ์โดยกรมศิลปากรได้จัดทำขี้นเพื่อให้ผู้อ่านได้รู้เกี่ยวศิลปวัฒนธรรมในมุมมองที่ลึกซี่ง โดยมีรูปภาพ ชี่งแสดงถึง มรดกทางศิลปวัฒนธรรมของไทย ให้ต่างชาติได้รับรู้และเป็นการเผยแพร่ส่งเสริมความเข้าทางศิลปะและวัฒนธรรมของชาติไทยสู่สาธารณะชน                           ชื่อผู้แต่ง :   พระมาลัย ชื่อเรื่อง :     หนังสือเรื่องพระมาลัย (คัดจากสมุดข่อย) ปีที่พิมพ์ :    2495 สถานที่พิมพ์ :  มปท. จำนวนหน้า    76 หน้า                    หนังสือพระมาลัย เป็นหนังสือเก่า ต้นฉบับเขียนในสมุดข่อย เขียนเป็นตัวโบราณ ไม่แน่ใจว่าเขียนขึ้นเมื่อไร ผู้เขียนได้รับมรดกตกทอดมาจากบรรพบุรุษ  หนังสือพระมาลัยเล่มนี้จึงรักษาถ้อยคำสำนวนไว้ให้ใกล้เคียงกับต้นฉบับเดิม                 

          เงินพดด้วง เป็นเงินตราที่ชาวไทผลิตขึ้นใช้ต่อเนื่องยาวนานมาตั้งแต่ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๙ เรื่อยมาจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ โดยการตัดโลหะเงินเป็นชิ้นเล็กๆ ให้ได้น้ำหนักตามต้องการแล้วนำไปหลอมจากนั้นเทโลหะที่ละลายดีแล้วลงเบ้าไม้ที่แช่อยู่ในน้ำ จากนั้นนำมาทำให้งอโดยตอกแบ่งครึ่งด้วยสิ่วสองคม แล้วทุบปลายทั้งสองข้างเข้าหากันจนขดงอคล้ายตัวด้วง เงินพดด้วงที่ตีด้วยค้อนจนเข้ารูปแล้วจะถูกนำไปวางบนทั่งเหล็กหรือกระดูกขาช้าง เพื่อตอกประทับตราประจำแผ่นดินและตราประจำรัชกาลลงบนตัวเงิน           เนื่องจากเงินพดด้วงเป็นเงินตราที่ใช้มาตราน้ำหนักเป็นมาตรฐานพิกัดราคา จึงไม่มีการระบุพิกัดราคาไว้บนตัวเงินเงินพดด้วงถูกนำมาใช้เป็นสื่อกลางในการซื้อขายแลกเปลี่ยนในล้านนา จากการติดต่อค้าขายกับสุโขทัยและอยุธยา ต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์ก็ยังคงมีการนำเงินพดด้วงมาใช้ในล้านนา เงินพดด้วงในสมัยรัตนโกสินทร์นี้มีตราจักรเป็นตราประจำแผ่นดิน และมีตราอุณาโลม ครุฑ ปราสาทและมหามงกุฎประทับลงบนพดด้วง -----------------------------------------------ที่มาของข้อมูล : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน -----------------------------------------------เอกสารอ้างอิง เงินตราล้านนา : นวรัตน์ เลขะกุล/ธนาคารแห่งประเทศไทย นพบุรีการพิมพ์ เชียงใหม่, ๒๕๕๕ เงินตราล้านนาและผ้าไท : ธนาคารแห่งประเทศไทย อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน), ๒๕๔๓ เบี้ย บาท กษาปณ์ แบงค์ : นวรัตน์ เลขะกุล สนพ.สารคดี, ๒๕๔๗

           เมื่อวันที่ 26 กันยายน 2563 พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พิมาย ได้รับการประสานจากนางสาววรรณทิพย์ ปลื้มจิตร ผู้ปกครองของเด็กชายณัฎฐ์สักก์ จันทร์เกษม ว่าหลานชายได้พบประติมากรรมรูปเต่าอยู่ภายในโบราณสระโบสถ์(พบอยู่ใต้น้ำ) ภายในเมืองพิมาย และได้นำมามอบให้พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พิมาย ในเวลาต่อมา            เมื่อลงพื้นที่ตรวจสอบพบว่า ตำแหน่งที่พบโบราณวัตถุอยู่ใต้น้ำ บริเวณด้านทิศใต้ของสระโบสถ์ ใกล้กับเนินดินกลางสระน้ำ โดยอยู่ด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเนินดิน           โบราณวัตถุที่พบจากสระโบสถ์นี้ ได้แก่ ประติมากรรมรูปเต่า มีลักษณะการสลักเป็นรูปใบหน้าและกระดองเต่าอย่างชัดเจน ด้านบนกระดองเจาะช่องรูปสี่เหลี่ยม 7 ช่อง ล้อมรอบช่องสามเหลี่ยมขนาดใหญ่ตรงกลางโดยด้านในช่องสามเหลี่ยมมีก้อนหินรูปสามเหลี่ยมวางอยู่ เมื่อนำประติมากรรมรูปเต่ามาทำความสะอาดและนำน้ำที่ขังอยู่ภายในช่องออก พบชิ้นส่วนแผ่นทองจำนวน 6 แผ่น บรรจุอยู่ภายในช่อง          สำหรับประติมากรรมรูปเต่าที่พบนี้ สันนิษฐานว่าเป็นแท่นบรรจุวัตถุมงคลที่ใช้ในการวางฤกษ์ของสระน้ำ และพบว่ามีรูปแบบสัมพันธ์กับประติมากรรมรูปเต่าที่พบจากการขุดค้นทางโบราณคดีบริเวณสระสรง เมืองพระนคร จังหวัดเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา เมื่อเดือนพฤษภาคม 2563 นี้          ทั้งนี้ ในส่วนของข้อมูลการศึกษา พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พิมาย จะขอนำเสนอบทความเกี่ยวกับประติมากรรมรูปเต่านี้ในเดือนถัดไป สามารถรอติดตามได้ผ่านเฟสบุ๊กเพจ https://www.facebook.com/PhimaiNationalMuseum/----------------------------------------------ข้อมูล : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ  พิมาย จังหวัดนครราชสีมา----------------------------------------------

บรรยายทางวิชาการเรื่อง "พระราชชายาเจ้าดารารัศมี ขัตติราชนารีศรีนครเชียงใหม่" วันอาทิตย์ที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๓ ณ ห้องประชุมดำรงราชานุภาพ พิพิธภัณฑสถานพระนคร - หัวข้อเรื่อง "๑๑๑ ปี แห่งการประสานสองอาณาจักรโดยพระราชชายาเจ้าดารารัศมี" วิทยากร: นายไพศาล จั่วทอง อาจารย์ประจำคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ -หัวข้อเรื่อง "พระราชชายาเจ้าดารารัศมี: บทบาทในการสร้างความสำคัญทางการเมือง การปกครองในประวัติศาสตร์สมัยจารีต" วิทยากร: นางสาวบุหลง ศรีกนก ข้าราชการบำนาญ กรมศิลปากร

          มกร อ่านว่า มะ-กะ-ระ หรือ มะ-กอน เป็นคำภาษาสันสกฤต ในพจนานุกรมศัพท์ศิลปกรรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๐ ได้ให้ความหมายว่า เป็นสัตว์ตามจินตนาการของช่างอินเดียโบราณ มีลักษณะต่าง ๆ กันไป เช่น ในสมัยแรกส่วนหัวคล้ายจระเข้ มีจะงอยปากงอไปทางด้านหลังคล้ายงวงช้างขนาดสั้น มีฟันแหลมคม มีขาคล้ายสิงโตหรือสุนัข ท่อนหางทำเป็นอย่างหางปลา ส่วนมกรในศิลปะขอมมีลักษณะคล้ายมกรในศิลปะอินเดียแบบหลังคุปตะ (ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๑ – ๑๓) คือมี ๒ ขา และมีหางม้วนเป็นลายก้านขด ในศิลปะขอมแบบกุเลน (ราว พ.ศ. ๑๓๗๐ – ๑๔๒๐) รูปมกรมีรูปใหม่คือมี ๔ ขา ในพุทธศตวรรษที่ ๑๗ รูปมกรได้เข้ามาปะปนกับรูปนาค และหัวมกรเริ่มกลายเป็นหน้าสิงห์ไป           มกรถือเป็นสัตว์ในจินตนาการ เชื่อกันว่าเป็นเทพแห่งท้องทะเล มีลักษณะของสัตว์หลายชนิดมาผสมกัน ทั้งระหว่างสัตว์บกและสัตว์น้ำ อาทิ มีส่วนปากคล้ายจระเข้ มีงวงเหมือนกับช้าง มีลำตัวและหางเหมือนปลา และมีลักษณะของสัตว์อื่น ๆ เพิ่มเติมหลายชนิดมากยิ่งขึ้นตามจินตนาการของช่าง เช่น สิงโต แพะ กวาง นาค มังกร เป็นต้น ซึ่งล้วนแต่เป็นสัตว์ที่มีความหมายในทางมงคลทั้งสิ้น           มกรสังคโลกพบหลักฐานการขุดค้นเป็นจำนวนมากในพื้นที่เมืองโบราณสุโขทัย ศรีสัชนาลัย และเมืองกำแพงเพชร ผลิตขึ้นระหว่างพุทธศตวรรษที่ ๒๐ - ๒๒ จากกลุ่มเตาเมืองสุโขทัยและศรีสัชนาลัย โดยเป็นเครื่องประกอบในงานสถาปัตยกรรมประเภทวิหาร ใช้ประดับบริเวณราวบันไดหรือชายคาอาคาร           ในเมืองกำแพงเพชรได้พบมกรจากการดำเนินงานทางด้านโบราณคดีในพื้นที่อุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร เช่น วัดอาวาสใหญ่ วัดฆ้องชัย โดยมีลักษณะคล้ายคลึงกัน กล่าวคือ เป็นมกรเขียนลายสีดำบนน้ำดินสีขาวแล้วเคลือบใสทับอีกครั้งหนึ่ง กำหนดอายุอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๒๐ – ๒๑---------------------------------------------------------ที่มาของข้อมูล : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร---------------------------------------------------------บรรณานุกรม - กรมศิลปากร. นำชมพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร. กรุงเทพฯ : รุ่งศิลป์การพิมพ์ (๑๙๗๗), ๒๕๕๗. - ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมศัพท์ศิลปกรรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๐. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, ๒๕๕๐. *เผยแพร่ข้อมูล : กลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กรมศิลปากร

เลขทะเบียน : นพ.บ.146/5ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ :  36 หน้า ; 4.7 x 57 ซ.ม. : ชาดทึบ ; ไม้ประกับธรรมดา  ชื่อชุด : มัดที่ 89 (373-376) ผูก 5 (2564)หัวเรื่อง : แปดหมื่นสี่พันขันธ์ (8 หมื่น)--เอกสารโบราณ            คัมภีร์ใบลาน            พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา  สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม

ก สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สังคิณี-มหาปัฎฐาน) เลขที่ ชบ.บ.15/1-3 เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)

ชื่อเรื่อง           พระไตรปิฎก เล่ม ๒ ฉบับสำหรับประชาชน ผู้แต่ง             สุชีพ ปุญญานุภาพ. ครั้งที่พิมพ์       -ปีที่พิมพ์          ๒๕๐๒สถานที่พิมพ์     พระนครสำนักพิมพ์       บรรณาคารจำนวนหน้า      ๕๓๐ หน้า                     พระไตรปิฎกฉบับสำหรับประชาชน ของอาจารย์สุชีพ ปุญญานุภาพ เล่มนี้ แบ่งเป็น ๒ ภาค คือ ภาค ๑ ข้อความน่ารู้จากพระไตรปิฎก  และ ภาค ๒ เป็นความย่อแห่งพระไตรปิฎก  เหมาะแก่ผู้สนใจหลักธรรมโดยย่อในพระไตรปิฎก ความรู้เรื่องพระไตรปิฎกและข้อความน่ารู้จากพระไตรปิฎก