สีฝัดหรือเครื่องฝัดข้าว ใช้แยกเมล็ดข้าวที่ไม่มีเนื้อหรือขี้ลีบให้ออกจากเมล็ดข้าวดี มีรูปทรงคล้ายกล่องมีขา 4 ขา ทำด้วยไม้ ด้านหนึ่งลักษณะกลมมน อีกด้านหนึ่งโปร่งด้านบนทำเป็นช่องสำหรับใส่ข้าวเปลือกเพื่อให้ไหลลงสู่ตะแกรงเหล็ก ส่วนที่มีลักษณะกลมมนภายในมีใบพัดที่สามารถหมุนด้วยมือ เพื่อพัดขี้ลีบให้ให้ปลิวออกไป ข้าวที่มีน้ำหนักดีจะตกลงสู่รางที่รองอยู่ด้านล่าง
เมื่อนวดข้าวเปลือกให้หลุดออกจากรวงแล้ว มักมีเศษฟาง ขี้ลีบหรือเมล็ดข้าวที่ไม่สมบูรณ์ รวมทั้งฝุ่นละอองและสิ่งอื่นๆ เจือปนอยู่ด้วย จำเป็นต้องฝัดข้าวเปลือกเพื่อนำสิ่งที่ไม่ต้องการออกจากเมล็ดข้าวดี ดังนั้น สีฝัดจึงเป็นเครื่องมือสำคัญอย่างยิ่งที่ใช้ในการทำนาในบริเวณภาคกลาง
สีฝัด เป็นเครื่องใช้พื้นบ้านที่ทำขึ้นจากความคิดและใช้เทคโนโลยีที่ไม่ซับซ้อน แต่สามารถอำนวยประโยชน์ต่อการใช้สอยได้เป็นอย่างดี
อ้างอิง
วิบูลย์ ลี้สุวรรณ. พจนานุกรมหัตถกรรมและอุตสาหกรรมพื้นบ้าน. กรุงเทพฯ : บรรษัทเงินทุนอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย, 2532.
Significant Object of the Thai Farmers National Museum, Suphan Buri Province
Rice-Winnowing Machine
The rice-winnowing machine is used for separated the atrophy rice grains (incomplete seeds) from the perfect grains. It made into a wooden box with four legs, one side with oval edge, another without, on the top a tray leading to the siever where a fan operated manually in blowing away all the unwanted particles such as dirt, empty grain and hay, leaving only the perfect grains which gradually fall through the siever into the waiting container below, then accumulate at the front of the winnower.
A rice winnower is local creative device with uncomplicated structure and easy implementation, yielding the best results.