ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 40,643 รายการ
ชื่อผู้แต่ง ดำรงแพทยาคุณ , พระยา
ชื่อเรื่อง หนังสือจดหมายเหตุ ของ พลตรี พระยาดำรง แพทยาคุณ ว่าด้วยการศึกษาการทำงาน และการท่องเที่ยว
ครั้งที่พิมพ์ -
สถานที่พิมพ์ พระนคร
สำนักพิมพ์ โรงพิมพ์ตีรณสาร
ปีที่พิมพ์ ๒๔๙๖
จำนวนหน้า ๑๕๒ หน้า
หมายเหตุ นางสาวเชื้อชื่น พุทธิแพทย์ พิมพ์แจกในงานพระราชทานเพลิงศพ พลตรี พระยาดำรงแพทยาคุณ(ชื่น พุทธิแพทย์) ป.ม. , ท.จ. , ภ.ป.ร.๒ , ร.ด.ม.(ศ) , 9 ณ เมรุหน้าพลัลพลาอิสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส วันที่ ๒๑ พฤศจิกายน ๒๔๙๖
หนังสือจดหมายเหตุนี้ พระยาดำรงแพทยาคุณได้เรียบเรียงขึ้นไว้เองจากบันทึกประจำวันที่ได้จดไว้เป็นเวลา ๕๐ ปีเศษ ว่าด้วยการศึกษา การทำงาน และการท่องเที่ยว
ตำรายาแผนโบราณ ชบ.ส. ๑๑๔
เจ้าอาวาสวัดเขาคันธมาทน์ ต.สัตหีบ อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี
มอบให้หอสมุด ๒๓ ก.ค. ๒๕๓๕
เอกสารโบราณ (สมุดไทย)
ตุ๊กตาสังคโลก เป็นสังคโลกประเภทหนึ่งที่พบมากในแหล่งโบราณคดีที่ปรากฏหลักฐานการพบเครื่องสังคโลก นิยมปั้นเป็นรูปบุคคลในอิริยาบถต่าง ๆ เช่น สตรีอุ้มเด็ก บุคคลขี่กระบือ และรูปสัตว์ อาทิ ช้าง วัว นก แม่ไก่กับลูก ตุ๊กตาสังคโลกเป็นหลักฐานหนึ่งที่ช่วยให้เราเข้าใจวิถีชีวิตของคนในสมัยสุโขทัยได้ชัดเจนมากขึ้น อาทิ การแต่งกาย การเลี้ยงสัตว์ สัตว์พาหนะ นอกจากนี้ ยังสะท้อนความเชื่อและการรับอิทธิพลทางวัฒนธรรมจากดินแดนใกล้เคียงด้วย ตัวอย่างเช่น ตุ๊กตาสังคโลกที่มีการผสมระหว่างคนและสัตว์นั้น ในหนังสือ “สาส์นสมเด็จ” สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเคยมีพระวินิจฉัย เรียกว่า นรสิงห์ เป็นสัตว์ผสมที่มีศีรษะเป็นคนสวมเครื่องประดับศีรษะ มีลำตัวเป็นสิงห์ ซึ่งปรากฏในตำนานของชาวมอญแถบ เมืองสะเทิมในประเทศพม่า ปัจจุบัน เรายังไม่พบหลักฐานที่สามารถชี้ชัดได้ว่าตุ๊กตาสังคโลกสร้างขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์อะไร มีผู้สันนิษฐานว่าทำขึ้นเพื่อเป็นของเล่น หรือใช้ในพิธีกรรมสะเดาะเคราะห์โดยใช้ตุ๊กตาเป็นตัวตายตัวแทน เมื่อเสร็จพิธีก็จะหักคอ แขน หรือขาของตุ๊กตา หรือที่คนไทยมักเรียกกันว่า ตุ๊กตาเสียกบาล แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น หน้าที่การใช้งานที่แท้จริงของตุ๊กตาสังคโลกก็ยังคงเป็นปริศนาที่ต้องศึกษาหาคำตอบต่อไป ที่มาของข้อมูล : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สวรรควรนายก
สวัสดีค่ะ! #พี่โข๋ทัยมีเรื๋องเล๋า ღ วันนี้จะพาไปทัวร์แหล่งเตาที่พบใหม่ในจังหวัดพิจิตรกันค่ะ โดยในปีงบประมาณ ๒๕๖๔ นี้ ที่แห่งนี้นับเป็นโบราณสถานสำคัญอีกแห่งหนึ่งที่สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย กำลังดำเนินงานศึกษาทางโบราณคดีอย่างต่อเนื่องมาจากในปีงบประมาณ ๒๕๖๓ นั่นก็คือ #แหล่งเตาบึงวัดป่า
.
ซึ่ง! มีรายละเอียดและความคืบหน้าเป็นอย่างไรนั้น มาค่ะ! ตามพี่โข๋ทัยฯ มาทางนี้เลยค่ะ
.
.
::: โครงการโบราณคดีภาคเหนือตอนล่าง : ศึกษาแหล่งเตาบึงวัดป่า ตำบลท่านั่ง อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร ระยะที่ ๒ (ตอนที่ ๑) :::
.
ประวัติการค้นพบ
.
แหล่งเตาบึงวัดป่าตั้งอยู่บริเวณบึงวัดป่า ซึ่งอยู่ห่างจากแม่น้ำน่านประมาณ ๖๐๐ เมตร ในเขตพื้นที่หมู่ ๔ ตำบลท่านั่ง อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร เป็นกลุ่มเตาสมัยสุโขทัยที่เพิ่งค้นพบใหม่เมื่อ พ.ศ. ๒๕๖๑ ระหว่างการขุดลอกแหล่งน้ำบึงวัดป่า บริเวณขอบบึงได้พบร่องรอยเตาเผาภาชนะดินเผาที่ถูกขุดไปบางส่วน และมีบางส่วนยังอยู่ในผนังชั้นดิน ลักษณะเป็นเตาขุดใต้ดินมิได้ก่ออิฐ ผนังเตามีคราบซิลิก้าละลายติดอยู่ พบเศษภาชนะดินเนื้อแกร่ง (Stone Wares) ทั้งแบบไม่เคลือบผิวและเคลือบสีน้ำตาล ประเภท ไห กระปุก ครก เป็นต้น
.
สรุปการดำเนินงานทางโบราณคดี ปีงบประมาณ ๒๕๖๓
.
ผลการดำเนินการทางโบราณคดีในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๓ ได้ข้อสรุปว่าแหล่งเตาบึงวัดป่าเป็นแหล่งเตาในสมัยสุโขทัย ในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๙ – ๒๐ โดยผลิตภาชนะประเภทไหเนื้อแกร่งเป็นส่วนใหญ่ มีทั้งประเภทเคลือบสีน้ำตาลและประเภทไม่เคลือบผิว
.
การขุดค้นทางโบราณคดีในระยะที่ ๑ พบหลักฐานเป็นเตาเผาโบราณ ลักษณะเป็นเตาระบายความร้อนแบบแนวนอน (crossdraft klin) เตามีหลังคาโค้งรีคล้ายประทุนเรือ ก่อด้วยดิน ผนังเตามีคราบซิลิก้าละลายติดอยู่ เตามีขนาดกว้าง ๒.๙๐ เมตร ยาว ๙ เมตร วางตัวตามแนวแกนทิศเหนือ-ใต้ สภาพไม่สมบูรณ์
.
แหล่งเตาแห่งนี้นับว่าเป็นแหล่งโบราณคดีสำคัญอีกแห่งหนึ่งในภาคเหนือตอนล่าง และในพื้นที่จังหวัดพิจิตร เพราะแหล่งเตาเผาภาชนะดินเผาประเภทเนื้อแกร่งในประเทศไทยนั้นมีเพียงไม่กี่แห่งเท่านั้น
.
จากความสำคัญของแหล่งเตาบึงวัดป่า สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย จึงจัดทำโครงการศึกษาแหล่งเตาบึงวัดป่าระยะที่ ๒ เพื่อทำการศึกษาแหล่งเตาให้ได้ข้อมูลมากขึ้น และเพื่อเป็นแนวทางในการบริหารจัดการแหล่งโบราณคดีแห่งนี้ต่อไป นอกจากนี้ ข้อมูลจากแหล่งเตาบึงวัดป่า จะเป็นส่วนเติมเต็มให้กับข้อมูลแหล่งเตาในเขตภาคเหนือตอนล่างที่สำคัญอีกแหล่งหนึ่งด้วย
.
การดำเนินงานทางโบราณคดี ปีงบประมาณ ๒๕๖๔
.
ปัจจุบันอยู่ในระหว่างขั้นตอนดำเนินงานขุดค้นขุดแต่งทางโบราณคดี ในที่ดินของ นางสาวนพเก้าว์ สุวรรณ์ ราษฎรในพื้นที่พบแหล่งเตา ซึ่งเป็นผู้ใช้ประโยชน์ที่ดิน โฉนดที่ดินเลขที่ ๖๒๕๕ หมู่ ๔ ตำบลท่านั่ง อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร อนุญาตให้สำนักศิลปากร ที่ ๖ สุโขทัย ดำเนินการขุดค้นทางโบราณคดี
.
หลุมขุดค้นมีขนาด ๔ x ๗ เมตร สภาพผิวดินที่พบร่องรอยแหล่งเตาถูกปกคลุมด้วยต้นผักชีและวัชพืช จากการดำเนินงานในปัจจุบัน เบื้องต้นสันนิษฐานว่าเตาที่พบใหม่นี้น่าจะอยู่ในสภาพสมบูรณ์...
.
ซึ่งในส่วนของรายละเอียดความคืบหน้า จะแจ้งให้ทราบทางแฟนเพจสำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย โปรดติดตามตอนต่อไป พบกันใหม่ตอนหน้าค่ะ
.
องค์ความรู้ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย
#เจ้ามหาเทวีสร้างพระพุทธรูป
จารึกทองจังโก องค์ระฆัง วัดพระธาตุหริภุญไชย
_พระธาตุหริภุญไชยเป็นเจดีย์ทรงระฆังในศิลปะล้านนา
มีองค์ประกอบที่สำคัญคือ ฐานบัวสองฐานซ้อนกันนผังสี่เหลี่ยมยกเก็จ ถัดขึ้นไปเป็นชุดฐานบัวคว่ำบัวหงาย ท้องไม้ประดับด้วยบัวลูกแก้วอกไก่ จำนวน ๓ ชั้น รองรับองค์ระฆัง บัลลังก์ และส่วนยอดของเจดีย์
_พระธาตุหริภุญไชย จากหลักฐานประเภทตำนานกล่าวว่าเป็นคูหาผังสี่เหลี่ยม ได้รับการบูรณะในสมัยราชวงศ์มังราย จนมีสภาพที่เห็นในปัจจุบัน ตกแต่งด้วยการปิดทองคำเปลวลงบนแผ่นโลหะที่เรียกว่าทองจังโก หรือจังโก๋ แต่ละส่วนพบว่ามีการจารึกข้อความ รวมทั้งพระพุทธรูปที่จะได้กล่าวถึงต่อไป
#จารึกเจ้ามหาเทวีสร้างพระพุทธรูป #ลพ๔๖ มีจำนวนทั้งสิ้น ๒๐ บรรทัด ได้รับการอ่าน และปริวรรตโดย นายเทิม มีเต็ม ปัจจุบันดำรงตำแหน่งผู้เชี่ยวชาญด้านอักษรโบราณ สำนักหอสมุดแห่งชาติ เมื่อปีพ.ศ. ๒๕๒๕ ก่อนหน้านั้น นายสมชาย คงวานชโรจน์ เจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ วัดพระธาตุหริภุญชัยเป็นผู้พบและได้แจ้งให้กรมศิลปากรทราบ ซึ่งจารึกดังกล่าวได้ปรากฏใกล้กับพระพุทธรูปดุนนูนปางลีลา ซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่ได้อิทธิพลจากศิลปะสุโขทัย ที่แพร่เข้ามาในล้านนาในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ ๒๐ ตรงกับรัชสมัยพระเจ้ากือนา ที่ทรงอาราธณาพระมุมนเถระจากสุโขทัยขึ้นมายังดินแดนล้านนา
#เจ้ามหาเทวี แปลว่านางผู้ยิ่งใหญ่ ในประวัติศาสตร์ล้านนาก็คือกษัตริย์ผู้เป็นสตรีหรือสตรีของพระเจ้าแผ่นดิน ในจารึกนี้ยังระบุอีกว่าทรงเป็น #แม่แก่เจ้าพระญาทั้งสองพี่น้อง หมายความว่าเป็นพระมารดาแห่งกษัตริย์ล้านนาที่ทรงเป็นพี่น้องกัน แต่เดิมมีการสันนิษฐานในแนวทางแรกคือ “พระมหาเทวีอโนชา” หรือ “พระนางโป่งน้อย” มเหสีของพระยายอดเชียงราย แห่งราชวงศ์มังราย (ครองราชย์ระหว่าง พ.ศ. ๒๐๓๐-๒๐๓๘) ที่มีพระโอรสสองพระองค์คือ พระเมืองแก้วและพระเมืองเกษเกล้า ซึ่งมีเพียงชินกาลมาลีปกรณ์เท่านั้นที่กล่าวถึงว่ากษัตริย์ ๒ พระองค์นี้ เป็นพี่น้องกัน ไม่พบในหลักฐานอื่นใดเลย
_แนวทางต่อมาเชื่อว่า เจ้ามหาเทวีนั้น หมายถึง “พระนางจิตราเทวี” พระมเหสีในพระเจ้าผายู(พ.ศ. ๑๘๗๙-๑๘๙๘) พระมารดาของพระเจ้ากือนากับท้าวมหาพรม เจ้าเมืองเชียงราย อันเป็น“เจ้าพระญาสองพี่น้อง” เมื่อพิจารณาจากรูปแบบตัวอักษรแล้ว ไม่ควรเก่าไปกว่าจารึกวัดพระยืน รวมไปถึงรูปแบบของพระพุทธรูปคล้ายกับศิลปะสุโขทัยที่รับอิทธิพลมาทางพระมหาสุมนเถระนั่นเอง
_ถึงแม้ว่าหลักฐานดังหล่าวจะตรงกับสมัยพระเจ้ากือนา แต่กลับไม่พบหลักฐานใดที่กล่าวถึงการบูรณะพระธาตุหริภุญไชยในสมัยของพระองค์เลย อาจเป็นเพราะว่าในสมัยพระเจ้าติโลกราช เป็นยุคที่นิกายวัดป่าแดงรุ่งเรือง ขณะที่นิกายสวนดอกในสมัยพระเจ้ากือนา ได้รับความนิยมอย่างมาก จึงทำให้มีการทำลายหลักฐานเอกสารต่างๆที่เกี่ยวข้องกับพระเจ้ากือนาไปเสียสิ้น จนไม่เหลือหลักฐานในสมัยของพระองค์
อ้างอิง
_เพ็ญสุภา สุขคตะ ใจอินทร์. พระธาตุหริภุญไชย. กรุงเทพฯ: ถาวรกิจการพิมพ์, ๒๕๕๓.
_ศักดิ์ชัย สายสิงห์. รายงานการวิจัยเมืองลำพูนจากหลักฐานโบราณคดี ศิลปะและเอกสารทางประวัติศาสตร์ เสนอต่อ สำนักศิลปากรที่ ๘ เชียงใหม่ กรมศิลปากร. (ม.ป.ท.: ม.ป.พ), ๕๕๕๒.
_ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. (๒๕๖๔). จารึกเจ้ามหาเทวีสร้างพระพุทธรูป. สืบค้นเมื่อ ๕ มีนาคม ๒๕๖๔, จาก https://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/image_detail/2
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช ขอนำเสนอ
วีดิทัศน์ประกอบนิทรรศการพิเศษเนื่องในวันอนุรักษ์มรดกไทย ประจำปี ๒๕๖๔ เรื่อง "ผ้าพระบฏ : พุทธศรัทธาบนผืนผ้า" (ตอนที่ ๑)
- ความเป็นมาของผ้าพระบฏ
- ผ้าพระบฏกับประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ
- ไขความรู้โดยพระครูเหมเจติยาภิบาล (ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร)
และโปรดติดตามวีดิทัศน์ ตอนที่ ๒ พร้อมกิจกรรมร่วมสนุกตอบคำถามเพื่อรับของที่ระลึกสุดพิเศษได้ทางหน้าเพจ เร็วๆ นี้
ขอเชิญชวนผู้สนใจเข้าชมนิทรรศการพิเศษ "ผ้าพระบฏ : พุทธศรัทธาบนผืนผ้า" ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป
-----------------------------------------------------------
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช
แหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ในจังหวัดนครศรีธรรมราช
เปิด : วันพุธ-วันอาทิตย์ เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๖.๐๐ น.
ปิด : วันจันทร์-วันอังคาร และวันหยุดนักขัตฤกษ์
ค่าเข้าชม : ผู้ใหญ่ ๓๐ บาท ,
นักเรียน นักศึกษา ผู้สูงอายุ พระภิกษุ และนักบวชทางศาสนา เข้าชมฟรี
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ๐๗๕-๓๔๑๐๗๕
ชื่อเรื่อง มงฺคลตฺถทีปนี (มังคลัตถทีปนีอัฏฐกถา) สพ.บ. 310/4หมวดหมู่ พุทธศาสนาภาษา บาลี/ไทยหัวเรื่อง พุทธศาสนา พระสูตร มงคลสูตรประเภทวัสดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 64 หน้า : กว้าง 5 ซม. ยาว 58 ซม. บทคัดย่อ เป็นคัมภีร์ใบลาน อักษรขอม เส้นจาร ฉบับล่องชาด ได้รับบริจาคมาจากวัดบ้านหมี่ ต.บางปลาม้า อ.บางปลาม้า จ.สุพรรณบุรี
องค์ความรู้ เรื่อง ใบเสมาสลักภาพพุทธประวัติ ตอน โสตถิยพราหมณ์ถวายหญ้าคา
จัดทำโดย สำนักศิลปากรที่ ๘ ขอนแก่น
