ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,656 รายการ
โรงละครปรีดาลัย ได้ถือกำเนิดขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นโรงละครแบบตะวันตกที่โอ่อ่าและทันสมัยที่สุดในยุคนั้น ตั้งขึ้นในบริเวณวังวรวรรณ อยู่ด้านทิศเหนือของสะพานช้างข้างโรงสี อันเป็นที่ประทับของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ สร้างตามแบบอย่างโรงละครหรือโอเปร่าของตะวันตก มีการแบ่งที่นั่งเป็นส่วน ๆ ตรงกลางเป็นที่นั่งของเจ้านาย ชนชั้นสูง ผู้มีบรรดาศักดิ์ ด้านข้างเป็นที่นั่งสำหรับผู้ติดตาม บุคคลทั่วไป มีบาร์ขายเครื่องดื่มและอาหารว่าง จัดแสดงเฉพาะวันเสาร์และวันอาทิตย์ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ (พระองค์เจ้าวรวรรณากร) เป็นพระราชโอรสในรัชกาลที่ ๔ ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาเขียน ณวันที่ ๒๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๐๔ ทรงเป็นต้นราชสกุล วรวรรณ ทรงเริ่มรับราชการครั้งแรกในหอรัษฎากรพิพัฒน์ ตำแหน่งพนักงานการเงินแผ่นดิน ต่อมาทรงดำรงตำแหน่งรองอธิบดีกรมพระคลังมหาสมบัติ และ พ.ศ. ๒๔๓๓ ทรงดำรงตำแหน่งรองเสนาบดีกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ ยังทรงเป็นสภานายกของหอพระสมุดวชิรญาณอีกด้วย พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ เจ้านายผู้ทรงสนใจศิลปะการละคร ได้รับการปลูกฝังจากเจ้าจอมมารดาเขียน พระมารดา ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ พระองค์ได้ทรงนิพนธ์บทละครร้องมากมายนับร้อยเรื่อง ทรงพัฒนาปรับปรุงจากการแสดงละครไทยผสมรวมกับการแสดงแบบตะวันตก กลายเป็นละครร้องรูปแบบหนึ่งเกิดขึ้น เรียกว่า ละครปรีดาลัย ซึ่งผู้แสดงเป็นผู้หญิงล้วน ๆ เป็นละครร้องเพลงไทย มีบทเป็นพื้นใช้เจรจาแทรกตามเนื้อเรื่อง ซึ่งรัชกาลที่ ๕ ก็เคยเสด็จพระราชดำเนินมาทอดพระเนตรละครเป็นการส่วนพระองค์หลายครั้ง และยังโปรดฯ ให้เล่นละครเพื่อต้อนรับราชทูตชาวตะวันตก ณ พระราชวังดุสิตอีกด้วย โรงละครแห่งนี้จึงเป็นโรงมหรสพของชาววังและ ชนชั้นสูงที่มีชื่อเสียงในสมัยนั้น เมื่อราว พ.ศ. ๒๔๕๔ พระองค์ได้หยิบยกตำนานรักของไทยเรื่อง อำแดงนาก มาทรงนิพนธ์เป็นบทละครร้องชื่อเรื่องว่า อีนากพระโขนง ละครร้องเรื่องนี้นับเป็นละครร้องเรื่องแรกที่ได้แสดงในโรงละครปรีดาลัย และได้กลายเป็นนิยายรักสยองขวัญสุดคลาสสิคที่ถูกนำมาสร้างในรูปแบบภาพยนตร์ ละครโทรทัศน์ และละครเวทีในยุคสมัยต่อมา โรงละครปรีดาลัยได้กลับมาเฟื่องฟูอีกยุคหนึ่งภายใต้การดูแลของพระนางเธอลักษมีลาวัณ พระธิดา ได้ทรงฟื้นฟูการละครฯ ของพระบิดาอีกครั้ง ได้ปรับเปลี่ยนการแสดงโดยใช้นักแสดงชายจริงหญิงแท้ และวงดนตรีสากลเข้ามา และทรงนิพนธ์บทละครบางเรื่องขึ้นด้วย จนกระทั่ง พระนางเธอลักษมีลาวัณเสด็จไปประทับ ณ ทวีปยุโรป ละครปรีดาลัยจึงได้ปิดตัวลงเมื่อราว พ.ศ. ๒๔๗๐ เมื่อพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ สิ้นพระชนม์ในสมัยรัชกาลที่ ๗ วังวรวรรณตกอยู่ในความดูแลของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ต่อมาขุนแพร่นครนฤเบศร์ (เหรียญ ตะละภัฏ) ได้ขอเช่าวังแห่งนี้จากสำนักงานทรัพย์สินฯ จัดตั้งเป็นโรงเรียนตะละภัฏศึกษา จนกระทั่งโรงเรียนแห่งนี้ได้ปิดกิจการลงใน พ.ศ. ๒๕๓๘ ปัจจุบันอาคารส่วนหนึ่งใช้เป็นสำนักงานสมหมาย ตะละภัฏ ทนายความ ของนายกัลลวัตร ตะละภัฏ ประธานชมรมแพร่งนรา อาคารแห่งนี้ครั้งหนึ่งได้เคยเป็นโรงละครปรีดาลัย แหล่งบันเทิงที่นิยมสูงสุดของชาววังตลอดจนบุคคลภายนอก อีกหนึ่งสถาปัตยกรรมอันทรงคุณค่าที่ให้เราได้ชมความงดงามจนมาถึง ทุกวันนี้------------------------------------------------------เรียบเรียงข้อมูล : อุดมพร เข็มเฉลิม บรรณารักษ์ชำนาญการ กลุ่มบริการทรัพยากรสารสนเทศ สำนักหอสมุดแห่งชาติ------------------------------------------------------บรรณานุกรม ปรียา ม่านโคกสูง และคนอื่น ๆ, บรรณาธิการ. บางกอก เล่าเรื่อง (วัง). กรุงเทพฯ : สำนักวัฒนธรรม กีฬา และการท่องเที่ยว กรุงเทพมหานคร, ๒๕๕๕. เพลินพิศ กำราญ และเนียนศิริ ตาละลักษณ์. พระประวัติและผลงานของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ นราธิปประพันธ์พงศ์. กรุงเทพฯ : ศูนย์นราธิปเพื่อการวิจัยทางสังคมศาสตร์, ๒๕๒๒. (มูลนิธิ “นราธิป ประพันธ์พงศ์ – วรวรรณ” จัดพิมพ์เนื่องในพระราชวโรกาส สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเปิดศูนย์นราธิปเพื่อการวิจัยทางสังคมศาสตร์ ๑๐ ตุลาคม ๒๕๒๒). เอนก นาวิกมูล. เปิดตำนาน แม่นากพระโขนง. (พิมพ์ครั้งที่ ๓). กรุงเทพฯ : โนรา, ๒๕๔๙. พันธกานต์ ใบเทศ. “ ละครร้องกรมพระนราฯ: ขุมปัญญาทางการแสดงจากวังสู่บ้าน” วารสารศิลปกรรม ศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. ๒๓,๒ (กรกฎาคม – ธันวาคม ๒๕๒๒). ๙๓ – ๑๐๒.
ชื่อเรื่อง มหาพุทธคุณกถา (มหาพุทธคุณ)
สพ.บ. 345/1 : 1กประเภทวัสดุมีเดีย คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่ พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ 110 หน้า กว้าง 4.5 ซม. ยาว 59 ซม.หัวเรื่อง พุทธศาสนา--บทสวดมนต์
บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน อักษรธรรมอีสาน ภาษาบาลี-ไทยอีสาน เส้นจาร ฉบับลานดิบ ได้รับบริจาคมาจากวัดลานคา ต.โคกคราม อ.บางปลาม้า จ.สุพรรณบุรี
เลขทะเบียน : นพ.บ.164/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 62 หน้า ; 4.5 x 53.5 ซ.ม. : ล่องชาด-ลานดิบ ; ไม่มีไม้ประกับ, มีฉลากไม้ไผ่ชื่อชุด : มัดที่ 98 (49-66) ผูก 1 (2565)หัวเรื่อง : นิสัยธาตุกุ้ง(นิไสธาตุกุ้ง) --เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
สตฺตปฺปกรณาภิธมฺมเทศนา (เทศนาสังคิณี-มหาปัฎฐาน)
ชบ.บ.46/1-7ฆ
เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
มงฺคลตฺถทีปนี (มงฺคลตฺถทีปนี เผด็จมงคลสูตร)
ชบ.บ.88ค/1-42
เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
เลขทะเบียน : นพ.บ.216/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 42 หน้า ; 5 x 56 ซ.ม. : ชาดทึบ-ล่องชาด-ล่องรัก-ลานดิบ ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 111 (159-169) ผูก 1 (2565)หัวเรื่อง : สังฮอมธาตุ --เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
เลขทะเบียน : นพ.บ.357/3ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 62 หน้า ; 4.5 x 53.5 ซ.ม. : ล่องชาด ; ไม้ประกับธรรมดาชื่อชุด : มัดที่ 138 (402-410) ผูก 3 (2565)หัวเรื่อง : สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (วิภังคปริจเฉท อภิธรรมปัฏฐาน)--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๐๔ (๑๖๐ ปีก่อน) - วันประสูติพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรวรรณากร กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ [พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๔ พระองค์เจ้าชั้นเอก]
พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๔) กับเจ้าจอมมารดาเขียน (สกุลเดิม สิริวันต์) (พระนามเดิม : พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าวรวรรณากร) ดำรงพระอิสริยยศ “พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์” เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๔ มีพระโอรส-ธิดา ๓๕ พระองค์ สิ้นพระชนม์วันที่ ๑๑ ตุลาคม ๒๔๗๔ พระชันษา ๗๐ ปี ทรงเป็นต้นราชสกุล วรวรรณ ณ อยุธยา (ดูเพิ่มเติมใน กรมศิลปากร, ราชสกุลวงศ์, พิมพ์ครั้งที่ ๑๔, (กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร, ๒๕๕๔), ๗๐.)
Cigarette Cards ชุดเจ้านายไทย (๑ สำรับ ประกอบด้วย พระบรมฉายาสาทิสลักษณ์ พระฉายาสาทิสลักษณ์ และรูปเขียนคล้ายพระรูปพระบรมวงศานุวงศ์บนแผ่นกระดาษ จำนวน ๕๐ รูป) ลำดับที่ ๒๕ โดยบริษัท ยาสูบซำมุ้ย จำกัด (SUMMUYE & CO) ผลิตราวปี พ.ศ. ๒๔๗๗ (หมายเลขทะเบียน ๒/๒๕๑๖/๑) มีประวัติระบุว่า คุณหลวงฉมาชำนิเขต มอบให้เมื่อวันที่ ๙ มกราคม ๒๕๑๖
เผยแพร่โดย ศรัญ กลิ่นสุคนธ์ ภัณฑารักษ์ / เทคนิคภาพ อริย์ธัช นกงาม ภัณฑารักษ์ปฏิบัติการ กลุ่มทะเบียน คลังพิพิธภัณฑ์และสารสนเทศ สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร
ชื่อผู้แต่ง ฉันท์ ขำวิไล
ชื่อเรื่อง กาพย์เห่เรือ พุทธประทีปบูชา พยุหยาตรา ทางชลมารค ฉลอง ๒๕ พุทธศตวรรษ
ครั้งที่พิมพ์ -
สถานที่พิมพ์ ธนบุรี
สำนักพิมพ์ โรงพิมพ์พระจันทร์
ปีที่พิมพ์ ๒๕๑๕
จำนวนหน้า ๘๒ หน้า
หมายเหตุ อนุสรณ์งานฌาปนกิจศพ นายเส็ง เหรียญสุวรรณ และนางลม้าย บุรณศิริ ณ เมรุวัดธาตุทอง ถนนสุขุมวิท วันที่ ๑๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๑๕
หนังสือเล่มนี้ กล่าวถึงกาพย์เห่เรือ และหลักทางพระพุทธศาสนาในวันวิสาขบูชา รวมถึงบทวรรณคดี เนื้อหาประกอบด้วย ประสูติ, ตรัสรู้, นิพพาน, พระพุทธ, พระธรรม, พระสงฆ์, พระรัตนตรัย, กาพย์เห่เรือ, ขบวนแห่ทางชลมารค, ชมดอกไม้, ชมนก, ชมปลา, บทเฉลิมพระเกียรติ, คำร้องวิสาขบูชา และนิราศพระอภัยมณี
ชื่อเรื่อง : พระราชกรณียกิจ ระหว่างเดือนตุลาคม 2513 - กันยายน 2514
ชื่อผู้แต่ง : -
ปีที่พิมพ์ : 2514
สถานที่พิมพ์ : ม.ป.ท.
สำนักพิมพ์ : สำนักราชเลขาธิการ
จำนวนหน้า : 298 หน้า
สาระสังเขป : สำนักราชเลขาธิการได้ประมวลพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ตั้งแต่เดือนตุลาคม พ.ศ. 2513 จนถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2514 พร้อมพระบรมฉายาลักษณ์ นำเสนอข้อมูลในรูปแบบภาษาไทยและภาษาอังกฤษ สรุปรวมพระราชกรณียกิจมีกำหนดการ 554 ครั้ง จัดพิมพ์เพื่อเผยแพร่ในงานเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9
กรมศิลปากร ขอเชิญร่วมงานสัปดาห์อนุรักษ์มรดกไทย พุทธศักราช ๒๕๖๕ ร่วมฟังเสวนาทางวิชาการ ผ่านนักวิชาการ ผู้เชี่ยวชาญของกรมศิลปากร เวลา ๑๕.๐๐ – ๑๗.๐๐ น. ชมพิพิธภัณฑ์ยามค่ำ เวลา ๑๖ .๐๐ – ๒๐.๐๐ น. รับชมการแสดงนาฏศิลป์และดนตรี จากสำนักการสังคีต เวลา ๑๗.๓๐ – ๒๐.๐๐ น. ระหว่างวันที่ ๒ – ๘ เมษายน ๒๕๖๕ ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ผู้สนใจสามารถรับชมการถ่ายทอดสด ผ่านทาง Facebook Live กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม และ Facebook live กลุ่มเผยแพร่ฯ กรมศิลปากร
สรงน้ำพระ ทำบุญ ใส่บาตร เสริมสิริมงคลในช่วง "สงกรานต์ ๒๕๖๕ วันปีใหม่ไทย”
หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ ร.๙ นครราชสีมา ขอเชิญชวนชาวโคราชมากราบนมัสการและสรงน้ำ “พระชัยเมืองนครราชสีมา” เพื่อความเป็นสิริมงคลในชีวิต ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ปีใหม่ไทย ๒๕๖๕ ซึ่งองค์จำลองประดิษฐานอยู่ ณ ศาลากลางจังหวัดนครราชสีมานะคะ
พระชัยเมืองนครราชสีมา เป็นพระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัย เป็นศิลปะสมัยอยุธยา ลักษณะประทับนั่งสมาธิราบบนฐานเตี้ย มีจารึกอักษรขอม ภาษาบาลี ปรากฏอยู่ตามองค์พระหลายแห่งถ้าอยากทราบว่าอักษรต่าง ๆ บนองค์พระนั้นมีความหมายอย่างไร ขอเชิญอ่านได้ในบทความนี้
ขอขอบคุณบทความ
พระพุทธรูป สัมฤทธิ์ ปางมารวิชัย
พระชัยเมืองนครราชสีมา จารึกอักษร ขอม ภาษา บาลี
โดย นายเทิม มีเต็ม ผู้ทรงคุณวุฒิ เชี่ยวชาญด้านภาษาตะวันออก / อ่านถ่ายถอด
นายบุญเลิศ เสนานนท์ นักภาษาโบราณ ข้าราชการบำนาญ กรมศิลปากร / ผู้เขียนบทความ
ขอขอบคุณภาพ
National Museum Bangkok : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร
Museum Thailand
จัดทำโดย
พัชมณ ศรีสัตย์รสนา บรรณารักษ์ชำนาญการ
