ต้นกำเนิดเพลงลูกทุ่งได้รับอิทธิพลมาจากเพลงไทยสากล ซึ่งพัฒนามาจากเพลงพื้นบ้านที่เกิดขึ้นในสังคมเกษตรกรรมมีเนื้อหาเกี่ยวกับท้องทุ่ง ชีวิตความเป็นอยู่ในสังคมชาวบ้านมีความเป็นอยู่อย่างเรียบง่าย เนื้อร้องที่ใช้ภาษาง่ายๆ มีท่วงทำนอง คำร้อง สำเนียง รวมถึงลีลาการร้องที่มีลูกคอเป็นเอกลักษณ์เฉพาะ โดยเฉพาะการร้องเอื้อนที่ใช้ลูกคอ ดังนั้นหากจะกล่าวถึงต้นกำเนิดของเพลงลูกทุ่งที่เป็นเพลงแรก ว่ามีความเป็นมาอย่างไรคงต้องย้อนกลับไปในปี พ.ศ. ๒๔๘๑ ในรายการเพลงประกอบละครวิทยุ เรื่องสาวชาวไร่ เป็นบทประพันธ์คำร้องและทำนอง โดยครูเหม เวชกร และคุณคำรณ สัมบุญณานนท์ เป็นผู้ขับร้อง ซึ่งเป็นบิดาของวงการลูกทุ่งไทย ประกอบกับในปี พ.ศ. ๒๕๓๒ ทางคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ได้จัดงาน “กึ่งศตวรรษเพลงลุกทุ่งไทย” โดยนับจาก พ.ศ. ๒๔๘๑ ครบรอบ ๕๐ ปี เพื่อเป็นการยกย่องเชิดชูเพลงลูกทุ่ง สำหรับเพลงประวัติศาสตร์ต้นฉบับเดิม ซึ่งในบางเพลงคนไทยแทบจะไม่รู้จักและไม่เคยได้ยินเพลงลูกทุ่งมาก่อนเลย...
ผู้รวบรวมและเรียบเรียง : นายธีรบูลย์ มิตรมโนชัย นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการหอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่ สำนักศิลปากรที่ ๗ เชียงใหม่
แหล่งอ้างอิง :
เจนภพ จบกระบวนวรรณ. เพลงลูกทุ่ง. กรุงเทพฯ : สำนักงานอุทยานการเรียนรู้, ๒๕๕๐.
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. เหม เวชกร. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๖, จาก https://th.wikipedia.org/wiki/เหม_เวชกร
สถานีเจนภพ. เจ้าสาวชาวไร่ - รุ่ง สุริยา (Official Audio). [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๖, จาก https://www.youtube.com/watch?v=Ms28QBPQjgY, ๒๕๖๕.
สุรพล วิรุฬห์รักษ์ และรัชดา โชติพานิช. สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เล่ม ๓๓. กรุงเทพฯ : โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนโดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว, ๒๕๕๑.
อเนก นาวิกมูล, บรรณาธิการ. กึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทย ภาค ๒. กรุงเทพฯ : อมรินทร์ พริ้นติ้ง กรุ๊ฟ, ๒๕๓๔.
phraisin pinthana. สาวชาวไร่ ลูกทุ่งเพลงแรกของไทย เหม เวชกร. [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๖, จาก https://www.youtube.com/watch?v=uywYgAFXbsQ, ๒๕๖๕.