ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,749 รายการ
เลขทะเบียน : นพ.บ.359/4ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 42 หน้า ; 4 x 52 ซ.ม. : ทองทึบ-รักทึบ-ล่องรัก ; ไม้ประกับธรรมดาชื่อชุด : มัดที่ 139 (411-419) ผูก 4 (2565)หัวเรื่อง : สังฮอมธาตุ--เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
หม่อมเจ้าพิไลยเลขา ดิศกุล ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ที่ 8 สิงหาคม 2440 เป็นพระธิดาองค์ที่ 2 ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ กับหม่อมเฉื่อย ดิศกุล ณ อยุธยา ท่านหญิงพิไลยเลขาเริ่มสนพระทัยในงานศิลปะตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ทอดพระเนตรภาพวรรณคดีเรื่อง “อิเหนา” ที่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง จากนั้นทรงเขียนตามด้วยเห็นว่าสนุก และโปรดการเขียนภาพนับแต่นั้นเป็นต้นมา ท่านหญิงพิไลยเลขาได้รับการสนับสนุนให้เรียนศิลปะจากสมเด็จพระบิดา และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ นายช่างใหญ่แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สมเด็จอาของพระองค์ เมื่อเจริญพระชันษาทรงดัดแปลงที่ประทับชั้นล่างให้เป็นสตูดิโอสำหรับใช้ฝึกฝนการเขียนภาพ เรียกว่า “ตำหนักเลขา”
ท่านหญิงพิไลยเลขาทรงเรียนศิลปะอย่างเป็นระบบจากโรงเรียนประณีตศิลปกรรม ทรงศึกษางานจิตรกรรมแบบตะวันตกจากสถาปนิกและจิตรกรชาวอิตาเลียนที่รับราชการในราชสำนักสยามตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เช่น แอร์โกเล มันเฟรดี (Ercole Manfredi) คาร์โล ริโกรี (Carlo Rigoli) และเอมิลิโอ ฟอร์โน (Emilio Forno) เป็นต้น นอกจากนี้ ยังทรงศึกษาทฤษฎีทางด้านศิลปะกับศาสตราจารย์ ศิลป์ พีระศรี (Corrado Feroci) และทรงแลกเปลี่ยนมุมมองในการสร้างสรรค์งานศิลปะกับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ ผ่านทางจดหมายอยู่เสมอ
ท่านหญิงพิไลยเลขาสนพระทัยงานศิลปะทั้งแบบไทยประเพณีและแบบตะวันตก งานจิตรกรรมที่ทรงสร้างสรรค์สามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ประเภทหลักๆ ได้แก่ ภาพสถาปัตยกรรมและพระพุทธรูปเพื่อการศึกษา ภาพหุ่นนิ่ง (Still life) ภาพทิวทัศน์ (Landscape) และภาพเหมือนบุคคล (Portrait) หรือสัตว์ ภาพหุ่นนิ่ง “พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร” นับเป็นผลงานชิ้นเอกของท่านหญิงพิไลยเลขา ทรงใช้เทคนิคสีน้ำมันบนแผ่นไม้ จัดวางองค์ประกอบภาพและเก็บรายละเอียดของสิ่งต่างๆ ที่นำมาใช้เป็นแบบอย่างประณีต ประยูร อุลุชาฏะ หรือ น. ณ ปากน้ำ ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) เคยกล่าวยกย่องท่านหญิงพิไลยเลขาไว้ว่า “ในบรรดาจิตรกรหญิงสมัครเล่นที่ไม่ได้ประกอบอาชีพในทางศิลปะ ท่านหญิงพิไลยเลขาเป็นผู้ที่ฝีมือเลอเลิศไม่มีใครเทียบ”
ด้วยทักษะและความสามารถในงานด้านจิตรกรรมของท่านหญิงพิไลยเลขา ตลอดจนความเข้าใจในเรื่องสุนทรียศาสตร์ ทำให้ทรงได้รับเชิญเป็นคณะกรรมการจัดการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติ และคณะกรรมการตัดสินผลงานการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติ ครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2492 – 2493) นอกจากนี้ ทรงส่งผลงานเข้าร่วมแสดงในการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ครั้งที่ 1 – 7 (พ.ศ. 2492 – 2499) และทรงส่งผลงานเข้าร่วมแสดงเป็นครั้งสุดท้ายในการแสดงศิลปกรรมแห่งชาติ ครั้งที่ 9 (พ.ศ. 2501) ซึ่งเป็นปีที่ท่านหญิงทรงมีพระพลานามัยไม่แข็งแรงนัก และนับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาก็หยุดทรงงานด้วยปัญหาเรื่องพระพลานามัย
หม่อมเจ้าพิไลยเลขา ดิศกุล สิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2528 สิริพระชันษา 88 ปี ต่อมาหม่อมราชวงศ์ นุดีตรีทิพย์ กมลาสน์ พระนัดดาของท่านหญิงได้มอบภาพเขียนทั้งหมดให้แก่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป กรมศิลปากร เพื่อจัดเก็บและจัดแสดงตามความเหมาะสม เพื่อประโยชน์ในการศึกษาทางด้านศิลปะของไทย
ที่มา
1. หนังสือประกอบนิทรรศการ “ศรัทธา ศาสนา ความเชื่อ” โดย พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป
2 สูจิบัตรประกอบนิทรรศการ “5 ศิลปินสตรี กับบทบาทแห่งการสร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ของไทย” โดย พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป
3. หนังสือ “5 ทศวรรษศิลปกรรมแห่งชาติ
2492 – 2541”
โดย หอศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
ชื่อผู้แต่ง เจือ นครราชเสนี
ชื่อเรื่อง สกุลสิงหเสนี และเครือญาติ
ครั้งที่พิมพ์ พิมพ์ครั้งที่ ๔
สถานที่พิมพ์ พระนคร
สำนักพิมพ์ โรงพิมพ์รุ่งเรืองธรรม
ปีที่พิมพ์ ๒๕๐๕
จำนวนหน้า ๑๒๔ หน้า
หมายเหตุ พิมพ์เป็นบรรณาการในงานฌาปนกิจศพ คุณหญิงตุ่ม ประเสริฐสุนทราศรัย ณ เมรุวัดจักรวรรดิราชาวาส พระนคร ๓๐ เมษายน ๒๕๐๔
หนังสือเล่มนี้ กล่าวถึงลำดับวงศ์สกุลสิงหเสนี และเครือญาติ รวมถึงสกุลอื่นที่มีความใกล้ชิดกับสกุลสิงหเสนี เพื่อเป็นประโยชน์แก่เครือญาติรุ่นต่อ ๆ ไป จะได้รู้จักวงศ์สกุล และลำดับญาติได้อย่างถูกต้อง
ชื่อเรื่อง : ประเพณีเกี่ยวกับชีวิตชื่อผู้แต่ง : กรมศิลปากร ปีที่พิมพ์ : 2509สถานที่พิมพ์ : ฉะเชิงเทรา สำนักพิมพ์ : วัดประตูน้ำท่าไข่ จำนวนหน้า : 114 หน้า สาระสังเขป : เป็นหนังสืออนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพ นายทองคำ วรรณยิ่ง ณ เมรุวัดประตูน้ำท่าไข่ อำเมือเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา ในวันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2509 และในหนังสือเล่มนี้ได้พิมพ์หนังสือเรื่องประเพณีเกี่ยวกับชีวิต ของกรมศิลปากรไว้ด้วย
แนวคิดและความเข้าใจในกระบวนการทางโบราณคดี และการพิสูจน์ทราบข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ กับประเด็นการศึกษาเรื่อง "สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส กับแนวคิดและกระบวนการศึกษาทางโบราณคดีสยาม" ตอนที่ 1
โดย นายธีรศักดิ์ ธนูศิลป์ นักโบราณคดีชำนาญการ กองโบราณคดี
องค์ความรู้ เรื่อง เรื่องเล่าจากคลังโบราณวัตถุ : โบราณวัตถุจากแหล่งโบราณคดีบ้านเชียงในคลังพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช ค้นคว้า/เรียบเรียงโดย นางสาวชุติณัฐ ช่วยชีพ ภัณฑารักษ์ปฏิบัติการ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ นครศรีธรรมราช
ประชุมบทเพลงไทยเดิม ภาค 1. พระนคร : กรมศิลปากร, 2491. รวบรวมบทลำนำเนื้อร้องของเพลงไทยต่าง ๆ รวม 22 บท
ทราบกันหรือไม่ว่า.... ที่เมืองโบราณศรีเทพยังมีการพบแนวกำแพงโบราณบนคันดินคูเมืองด้วย ซึ่งถือว่าเป็นเมืองโบราณในยุคทวารวดีที่เดียวที่ยังหลงเหลือหลักฐานอยู่
------------------------------------------------
ที่มาของข้อมูล : อุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ
https://www.facebook.com/335850859778277/posts/pfbid02MmYMRfu5csDbpwEfXA319YPFVX7HZVWUuwXstE99tJRPz3icRsMvQKfh7nzCLoZGl/?d=n
ถนนเจริญราษฎร์จากเส้นทางการค้าทางน้ำสู่ชุมชนการค้าย่านวัดเกต เส้นทางถนนที่ผ่านไปบริเวณชุมชนวัดเกต ริมฝั่งตะวันออกของแม่น้ำปิง ในอดีตคือที่พักของพ่อค้าทางเรือ ทำให้บริเวณนี้มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม อย่างไรก็ตาม จากหลักฐานที่ปรากฎในจารึกวัดเกต พ.ศ. ๒๑๒๑ และ พ.ศ. ๒๑๒๔ ได้ปรากฏภาพการตั้งชุมชนในช่วงการเข้าปกครองเชียงใหม่โดยพม่า ว่ามีการบูรณะพระเกสธาตุเจดีย์หลังเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่เชียงใหม่โดยเจ้าพม่าผู้ครองเมืองเชียงใหม่ขณะนั้น และยุคการเข้ามาตั้งถิ่นฐานของพ่อค้าชาวจีนที่ได้ก่อร่างสร้างชุมชนมาจนปัจจุบัน ชุมชมวัดเกตกลายเป็นศูนย์กลางการค้าทางเรือช่วงปลายรัชกาลที่ ๓ ท่าวัดเกต ริมแม่น้ำปิงคือหมุดหมายของกลุ่มพ่อค้าชาวจีนที่นำสินค้าจากกรุงเทพฯ และปากน้ำโพ มาจำหน่ายและเปิดร้านรวงตลอดถนนเจริญราษฎร์ กลุ่มคนอังกฤษเข้ามาตั้งบริษัทบอร์เนียวค้าไม้สัก กลุ่มมิชชันนารีเข้ามาจัดตั้งโรงเรียนปริ้นส์รอแยลวิทยาลัย โรงเรียนดาราวิทยาลัย และโรงพยาบาลแมคคอมิค ซึ่งขณะนั้นยังมีการทำไร่ทำนาอยู่บริเวณหลังวัดเกต ภาพความเจริญครั้งอดีตของชุมชนวัดเกต บนถนนเจริญราษฎร์ ยังคงปรากฏอาคารร้านค้า บ้านเรือนที่มีอายุราว ๑๐๐ ปี ก่อสร้างด้วยไม้สัก บ้างก่ออิฐถือปูน ที่ปรับเปลี่ยนไปเป็นร้านอาหาร ที่พัก แกลเลอรีแสดงงานศิลปะ ร้านค้างาน handmade อีกทั้งมีการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์วัดเกตการาม รวบรวมข้าวของเครื่องใช้ที่ตกทอดจากบรรพบุรุษของคนในชุมชน ซึ่งช่วยบอกเล่าเรื่องราวครั้งอดีตได้เป็นอย่างดี นอกจากสิ่งก่อสร้างที่ปรากฏภาพความมั่งคั่งของความเจริญทางการค้าในอดีต ตลอดถนนสายนี้ยังเต็มไปด้วยประเพณีวัฒนธรรม อาหารการกิน ความเป็นมิตรของผู้คน อันเป็นความมั่งคั่งทางวัฒนธรรมที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น และสัมผัสได้ง่ายเพียงแค่ก้าวเดินไปบนเส้นทางถนนสายนี้ ผู้เรียบเรียง : นายวีระยุทธ ไตรสูงเนิน นักจดหมายเหตุชำนาญการ ภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่. ภาพส่วนบุคคล ชุด นายบุญเสริม สาตราภัย.#ถนนเจริญราษฎร์เชียงใหม่#เอกสารจดหมายเหตุ#หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถเชียงใหม่#สำนักศิลปากรที่๗ข้อมูลอ้างอิงบุญเสริม สาตราภัย. ๒๕๕๔. เชียงใหม่ในความทรงจำ. เชียงใหม่ : โรงพิมพ์แสงศิลป์.สมโชติ อ๋องสกุล. ๒๕๖๒. ชุมชนรอบวัดในเชียงใหม่ : ประวัติศาสตร์ชุมชน โดยศูนย์ล้านนาศึกษา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. เชียงใหม่ : บริษัท วิทอินดีไซตน์ จำกัด.อนุ เนินหาด, พ.ต.ท. ๒๕๔๔. สังคมเมืองเชียงใหม่ “รุ่น ๓”. เชียงใหม่ : นนทบุรีการพิมพ์
#ของเด่นของดีพระนครคีรีเมืองพริบพรี ตอนที่ ๕ โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุชิ้นสำคัญของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนครคีรีที่จะนำเสนอในครั้งนี้ ก็คือ กระปุกน้ำมันทาผิว ยี่ห้อ Holloway's Ointment ถูกคิดค้นและผลิตโดย Thomas Holloway ตั้งแต่ปี ๑๘๓๗ เป็นยารักษาโรคทั่วไปที่ได้รับความนิยมในยุคนั้น สำหรับโรคหลายชนิด เช่น โรคเกาต์ โรคไขข้อ แผลพุพอง เจ็บหน้าอก และปวดหัว กระปุกทำจากกระเบื้อง พร้อมจานรองลายดอกไม้ติดกับโถ ขนาดของกระปุกสูง ๕.๕ ซม. กว้าง ๙.๘ ซม. ขนาดจานรอง สูง ๒ ซม. กว้าง ๑๔ ซม. ภาพเครื่องหมายการค้า เป็นภาพไฮเจีย เทพีแห่งสุขภาพอนามัย ความสะอาด และสุขลักษณะ ที่มีหน้าที่ในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ ลักษณะคือ ผู้หญิงกำลังถือถ้วยยาที่มีงูกำลังพันอยู่ ที่บริเวณด้านซ้ายของเทพีปรากฏเด็กที่กำลังถือป้ายไม้กระดาน
ความรู้เกี่ยวกับประเพณีลอยกระทง ตอนที่ 3 เรื่อง “ตำนานและนิทานเกี่ยวกับประเพณีลอยกระทง” หอสมุดเฉลิมพระเกียรติ ร.9 นครราชสีมา ขอนำเสนอสาระความรู้เกี่ยวกับประเพณีวันลอยกระทง จากหนังสือเรื่อง "ประเพณีลอยกระทง" โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม โดยมีเรื่องราวที่เป็นตำนานลอยกระทงที่น่าสนใจ 4 เรื่อง ทั้งเกี่ยวเนื่องในศาสนาพุทธ และศาสนาพราหมณ์ รวมถึงตำนานพื้นถิ่นที่น่าสน เพื่อความเพลิดเพลินในการอ่านและเป็นความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับประเพณีอันดีงามของไทย
