ค้นหา
รายการที่พบทั้งหมด 48,758 รายการ
โบราณสถานวัดกรุสี่ห้องตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองทางด้านทิศเหนือของเมืองกำแพงเพชรหรือเขตอรัญญิก โบราณสถานที่พบในส่วนใหญ่วางตัวตามแนวทิศตะวันออก-ตะวันตก และสร้างจากศิลาแลงที่เป็นทรัพยากรสำคัญที่พบได้ในพื้นที่ โดยกลุ่มโบราณสถานแบ่งได้ ๒ ส่วน คือ ๑. เขตพุทธาวาส พบโบราณสถานหลัก ได้แก่ วิหารโถงขนาด ๗ ห้อง อยู่บริเวณกึ่งกลางของวัด ตั้งอยู่บนฐานสูง มีลักษณะพิเศษคือการพบร่องรอยการใช้แผ่นหินชนวนปูบนพื้นของวิหาร ด้านทิศตะวันออกของวิหารพบกลุ่มเจดีย์จำนวน ๗ องค์ เรียงตัวกันในแนวทิศตะวันออก–ตะวันตก ซึ่งกลุ่มเจดีย์ดังกล่าวมีรูปแบบสถาปัตยกรรมและขนาดของฐานเจดีย์มีความแตกต่างกันออกไปในแต่ละองค์ เจดีย์บางองค์สามารถสันนิษฐานได้เบื้องต้นว่าเป็นเจดีย์ที่มีชุดรองรับองค์ระฆังในผังแปดเหลี่ยมที่จัดว่าเป็นรูปแบบสกุลช่างกำแพงเพชรที่ปรากฏในเมืองกำแพงเพชร เช่น เจดีย์ประธานวัดพระนอน เจดีย์ประธานวัดพระธาตุ เจดีย์ประธานวัดป่าแฝก โดยโบราณสถานหลักทั้งสองมีกำแพงแก้วล้อมรอบแสดงเขตพุทธาวาสอย่างชัดเจน แต่แนวกำแพงแก้วที่พบได้แบ่งโบราณสถานทั้งสองออกจากกัน ไม่ได้ล้อมรอบวิหารและกลุ่มเจดีย์ให้เป็นพื้นที่หนึ่งเดียวกัน ซึ่งลักษณะการวางแผนผังที่วัดกรุสี่ห้องมีความแตกต่างจากโบราณสถานทั่วไปในเมืองกำแพงเพชร ๒. เขตสังฆาวาส ส่วนสิ่งก่อสร้างในเขตสังฆาวาสตั้งกระจายตัวอยู่ทางด้านทิศเหนือ ทิศใต้ และทิศตะวันตกหรือบริเวณโดยรอบของโบราณสถานหลักทั้งสอง ประกอบด้วย กุฏิและศาลารวม ๑๐ หลัง วัจจกุฎีหรือห้องส้วม (นับรวมที่พบภายในกุฏิ) จำนวน ๑๐ แห่ง บ่อน้ำ ๔ แห่ง นอกจากนี้พื้นที่ส่วนทิศตะวันออกเฉียงใต้ของวัดยังร่องรอยการตัดศิลาแลง เพื่อนำศิลาแลงมาใช้ในการก่อสร้างวัด ในบริเวณเดียวกันนี้ยังพบบ่อน้ำขนาดใหญ่รูปแบบเดียวกับบ่อน้ำหน้าวัดอาวาสใหญ่แต่มีขนาดเล็กกว่า ในท้องถิ่นเรียกบ่อน้ำดังกล่าวว่า “บ่อสามหมื่น” เป็นการขุดตัดลงไปในชั้นศิลาแลงที่มีความลึกถึง ๕.๕ เมตร มีความกว้าง ๘ เมตร ยาว ๑๑ เมตร และด้านทิศตะวันออกสุดของวัดปรากฏเจดีย์รายจำนวน ๒ องค์ พร้อมกำแพงแก้ว จากการขุดแต่งทางโบราณคดีเมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๔๒ พบโบราณวัตถุสำคัญหลายประการ เช่น เครื่องประกอบสถาปัตยกรรมจากเครื่องสังคโลก เครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์หมิง (พ.ศ.๑๙๑๑–๒๑๘๗) โดยเฉพาะอย่างยิ่งการพบพระพุทธรูปสำริด ที่มีพุทธลักษณะตามแบบศิลปะสุโขทัย (พุทธศตวรรษที่ ๒๐–๒๑) แสดงอิริยาบถลีลา ซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่นิยมสร้างในสมัยสุโขทัย โดยเชื่อว่าการสร้างพระพุทธรูปในอิริยาบถลีลาน่าจะมีที่มาจากพุทธประวัติตอนเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ดังที่พบหลักฐานเป็นงานปูนปั้นที่วัดตระพังทองหลาง เมืองสุโขทัย และปรากฏบนศิลาจารึกวัดสรศักดิ์ เมืองสุโขทัย (พ.ศ.๑๙๖๐) ที่มีข้อความเกี่ยวกับการสร้าง “พระเจ้าหย่อนตีน” น่าจะสอดคล้องกับภาพพุทธประวัติตอนเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ที่ปรากฏบนอีกด้านของจารึก--------------------------------------------------------ที่มาของข้อมูล : อุทยานประวัติศาสตร์ กำแพงเพชร--------------------------------------------------------เอกสารอ้างอิง กรมศิลปากร. นำชมพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร. ม.ป.ม.: รุ่งศิลป์การพิมพ์,2557. บริษัทปรียะธุรกิจ จำกัด. รายงานงานบูรณะและปรับปรุงภูมิทัศน์โบราณสถานวัดกรุสี่ห้อง. โครงการบูรณะและปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์แหล่งโบราณคดีจังหวัดกำแพงเพชร ตามแผนงานเงินกู้เพื่อการท่องเที่ยวและส่งเสริมการสร้างงานภายใต้โครงการ SIP พ.ศ.๒๕๔๓, ม.ป.ป. (อัดสำเนา) ห้างหุ้นส่วนจำกัด สุรศักดิ์ก่อสร้าง. รายงานการขุดแต่งวัดกรุสี่ห้อง ในเขตอรัญญิก เมืองกำแพงเพชร. โครงการบูรณะและปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์แหล่งโบราณคดีจังหวัดกำแพงเพชร ตามแผนงานเงินกู้เพื่อการท่องเที่ยวและส่งเสริมการสร้างงานภายใต้โครงการ SIP พ.ศ.๒๕๔๒, มกราคม ๒๕๔๓. (อัดสำเนา)
ตุ้มหูทองคำ
พบจากเมืองโบราณอู่ทอง
ตุ้มหูทองคำ นายเนรมิต อ่ำพุทรา เจ้าหน้าที่ของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ อู่ทอง พบบริเวณริมสระน้ำภายในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ อู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี เมื่อวันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๕๓ จัดแสดงห้องบรรพชนคนอู่ทอง พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ อู่ทอง
ตุ้มหูทองคำ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ๑.๘ เซนติเมตร หนาประมาณ ๑ เซนติเมตร มีลักษณะเป็นห่วงกลม ส่วนบนเรียวเล็ก ส่วนล่างใหญ่และหนา สามารถถอดแยกออกจากกันได้เป็นสองส่วนเพื่อให้สะดวกต่อการสวมใส่ โดยประกอบยึดติดกันด้วยเดือยทรงกระบอกกลมบริเวณส่วนบน และสลักทรงสี่เหลี่ยมที่อยู่บริเวณส่วนล่าง
ตุ้มหูรูปทรงเดียวกันนี้ แต่ทำจากตะกั่วหรือดีบุก พบเป็นจำนวนมากบริเวณเมืองโบราณอู่ทอง มักหล่อขึ้นรูปจากแม่พิมพ์เป็นชิ้นเดียวไม่สามารถถอดแยกออกจากกันได้ มีการตกแต่งที่หลากหลาย ทั้งแบบเรียบ ฉลุลายโปร่ง ประดับด้วยปุ่มแหลม เป็นต้น นอกจากนั้นยังพบตุ้มหูรูปแบบนี้ตามแหล่งโบราณสมัยทวารวดีอื่น ๆ เช่น เมืองโบราณคูบัว จังหวัดราชบุรี เมืองโบราณจันเสน จังหวัดนครสวรรค์ เป็นต้น ทั้งนี้มีการค้นพบแม่พิมพ์ตุ้มหูรูปทรงนี้ที่เมืองโบราณอู่ทอง และเมืองโบราณจันเสนด้วย
หลักฐานการสวมใส่ตุ้มหูรูปแบบนี้ปรากฏในงานศิลปกรรมประเภทดินเผาและปูนปั้น ทั้งที่เป็นประติมากรรมบุคคลและภาพเล่าเรื่อง เช่น ประติมากรรมดินเผารูปสตรีประดับศาสนสถานและแผ่นดินเผาภาพบุคคลฟ้อนรำ จากเมืองโบราณอู่ทอง ภาพปูนปั้นรูปสตรีและนักดนตรีจากเมืองโบราณคูบัว จังหวัดราชบุรี เป็นต้น จากหลักฐานดังกล่าว สันนิษฐานว่า ผู้ที่สวมใส่ตุ้มหูรูปแบบนี้น่าจะเป็นบุคคลชั้นสูง เมื่อสวมใส่ทำให้ใบหูยาวลงจรดบ่าหรือไหปลาร้า เนื่องจากน้ำหนักของตุ้มหู
ตุ้มหูทองคำชิ้นนี้ กำหนดอายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๓ – ๑๕ หรือประมาณ ๑,๑๐๐ – ๑,๓๐๐ ปีมาแล้ว เป็นโบราณวัตถุชิ้นพิเศษที่มีความโดดเด่นเนื่องจากผลิตด้วยทองคำซึ่งถือเป็นโลหะมีค่า แสดงถึง เทคนิคการผลิตที่ประณีตกว่าตุ้มหูรูปแบบเดียวกันชิ้นอื่น ๆ อันบ่งบอกถึงฝีมือและภูมิปัญญาของช่างทองสมัยทวารวดี นอกจากนั้นยังแสดงให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจของเมืองโบราณอู่ทองในช่วงเวลาดังกล่าวได้เป็นอย่างดี
เอกสารอ้างอิง
ศรีศักร วัลลิโภดม. “จันเสนเมืองแรกเริ่มในลุ่มลพบุรี-ป่าสัก”. ใน สังคมและวัฒนธรรมจันเสนเมืองแรกเริ่มในลุ่มลพบุรี-ป่าสัก. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เรือนแก้วการพิมพ์, ๒๕๓๙.
ศักดิ์ชัย สายสิงห์. ศิลปะทวารวดี : วัฒนธรรมทางศาสนายุคแรกเริ่มในดินแดนไทย. กรุงเทพฯ : เมือง โบราณ, ๒๕๖๒.
แหล่งโบราณคดีในพื้นที่จังหวัดสุรินทร์ ที่พบแผ่นหินรูปคล้ายใบเสมาในวัฒนธรรมทวารวดี ซึ่งเรียกสั้นๆ ว่า “ใบเสมา” ได้แก่ ชุมชนโบราณบ้านไพรขลา อำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ ชุมชนโบราณบ้านไพรขลา เป็นชุมชนโบราณที่มีคูน้ำคันดิน เป็นส่วนหนึ่งของเขต ทุ่งกุลาร้องไห้ ตั้งอยู่ห่างจากลำน้ำมูลเพียง ๕ กิโลเมตร เท่านั้น ภายในชุมชนโบราณ พบกลุ่มใบเสมา ๒ กลุ่ม ได้แก่ ๑. โนนสิมมาใหญ่ ๒. โนนสิมมาน้อย ซึ่งรูปแบบใบเสมาที่พบ สามารถกำหนดอายุสมัยอยู่ในวัฒนธรรมทวารวดี ช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๒-๑๖-------------------------------------------------------ที่มาของข้อมูล : สำนักศิลปากรที่ ๑๐ นครราชสีมา
ชื่อเรื่อง สตฺตปฺปกรณาภิธมฺม (สังคิณี-มหาปัฏฐาน) สพ.บ. 394/6หมวดหมู่ พุทธศาสนาภาษา บาลี/ไทยอีสานหัวเรื่อง พุทธศาสนา ชาดก เทศน์มหาชาติ คาถาพันประเภทวัสดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานลักษณะวัสดุ 26 หน้า : กว้าง 4.5 ซม. ยาว 58 ซม. บทคัดย่อเป็นคัมภีร์ใบลาน อักษรธรรมอีสาน เส้นจาร ฉบับทองทึบ ได้รับบริจาคมาจากวัดลานคา ต.โคกคราม อ.บางปลาม้า จ.สุพรรณบุรี
สำนักศิลปากรที่ 12 นครศรีธรรมราช ขอเชิญร่วมฟังการบรรยายและเสวนาทางวิชาการเผยแพร่ความรู้โบราณคดีภาคใต้ตอนบน เรื่อง "คาบสมุทรภาคใต้ตอนบนของไทย ข้อมูลใหม่จากหลักฐานโบราณคดี: The recent archaeological discoveries in the upper southern region of Thailand." ในวันอังคารที่ 14 กันยายน 2564 เวลา 09.00 - 16.00 น. ผ่านทาง Facebook Live : สำนักศิลปากรที่ ๑๒ นครศรีธรรมราช กำหนดการบรรยายและเสวนาออนไลน์ เวลา 09.00 – 09.30 น. กล่าวเปิดกิจกรรมบรรยายและเสวนาทางวิชาการ โดย นางเสริมกิจ ชัยมงคล ผู้อำนวยการสำนักศิลปากรที่ 12 นครศรีธรรมราชเวลา 09.30 – 10.30 น. การบรรยายพิเศษ หัวข้อ "ความรู้ต่อการวิเคราะห์วิจัยหลักฐานโบราณคดีไทย: กรณีศึกษางานโบราณคดีภาคใต้" โดย ดร.อมรา ศรีสุชาติ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านโบราณคดี ที่ปรึกษากรมศิลปากรเวลา 10.30 – 12.00 น. การบรรยายพิเศษ หัวข้อ "รูปแบบสันนิษฐานของโบราณสถานเขาศรีวิชัย จากการศึกษาทางด้านประวัติศาสตร์ศิลปะ" โดย ศาสตราจารย์ ดร.เชษฐ์ ติงสัญชลี คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร เวลา 13.00 – 14.00 น. การบรรยาย หัวข้อ "ภาพเขียนสีในแหล่งโบราณคดีฝั่งอันดามัน" โดยนายธวัชชัย ชั้นไพศาลศิลป์ นักโบราณคดีชำนาญการ เวลา 14.00 – 15.00 น. การเสวนา หัวข้อ "ข้อมูลใหม่จากการขุดค้นทางโบราณคดีในภาคใต้ตอนบน" วิทยากรโดย นางสาวนภัคมน ทองเฝือ นักโบราณคดีชำนาญการ นายจักรพันธ์ เพ็งประไพ นักโบราณคดีปฏิบัติการ นางสาวจุตินาฏ บวรสาโชติ นักโบราณคดีปฏิบัติการ ดำเนินรายการโดย นางศิริพร สังข์หิรัญ ผู้อำนวยการกลุ่มโบราณคดี และวิทยากรรับเชิญพิเศษ ดร.อมรา ศรีสุชาติ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านโบราณคดี ที่ปรึกษากรมศิลปากรเวลา 15.00 – 16.00 น. การบรรยาย หัวข้อ "Late prehistoric Peninsular Thailand and Myanmar and the Maritime Silk Road" โดย Dr.Berenice Bellina นักวิจัยแห่งศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์แห่งชาติฝรั่งเศส เวลา 16.00 น. ปิดการบรรยายและเสวนาทางวิชาการเผยแพร่ความรู้โบราณคดีภาคใต้ตอนบน ทั้งนี้ ขอชวนแฟนเพจมาร่วมสนุกในกิจกรรม Like Share Comment ลุ้นรับของที่ระลึกในกิจกรรมการบรรยายและเสวนาโบราณคดีภาคใต้ตอนบน สำหรับผู้ร่วมรับฟังตลอดการบรรยายและเสวนา จำนวนจำกัดเพียง 14 รางวัลเท่านั้น ผู้สนใจสามารถติดตามกติกา ได้ทางเพจ Facebook สำนักศิลปากรที่ ๑๒ นครศรีธรรมราช https://web.facebook.com/nakhon.museum
เลขทะเบียน:กจ.บ.3/1-7:1ก-7ก ชื่อเรื่อง: พระอภิธมฺมสงฺคิณีปริเฉท พระมหาปฏฺฐาน ข้อมูลลักษณะ: อักษรขอม ภาษาบาลี-ไทย เส้นจาร ฉบับล่องชาดประวัติ : ได้มาจากวัดห้วยสะพาน ต.หนองโรง อ.พนมทวน จ.กาญจนบุรี เมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2533 จำนวน 1คัมภีร์ 14 ผูก จำนวนหน้า: 380 หน้า
ชื่อเรื่อง มหานิปาตวณฺณนา (เวสฺสนฺตรชาตก) ชาตกฏฐกถา ขุทฺทกนิกายฏฐกถา (ทสพร-นครกัณฑ์)สพ.บ. 293/8ประเภทวัสดุ/มีเดีย คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่ พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ 52 หน้า : กว้าง 4.7 ซม. ยาว 58.9 ซม.หัวเรื่อง พุทธศาสนา ชาดก เทศนา บทคัดย่อ/บันทึกเป็นคัมภีร์ใบลาน อักษรธรรมอีสาน ภาษาบาลี-ไทยอีสาน เส้นจาร ฉบับชาดทึบ-ลานดิบ-ล่องชาด ได้รับบริจาคมาจากวัดบ้านหมี่ ต.บางปลาม้า อ.บางปลาม้า จ.สุพรรณบุรี
ชื่อเรื่อง พลสังขยา (พลสังขยา)
สพ.บ. 341/5ประเภทวัสดุมีเดีย คัมภีร์ใบลานหมวดหมู่ พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ 46 หน้า กว้าง 4 ซม. ยาว 55 ซม.หัวเรื่อง พุทธศาสนา
บทคัดย่อ/บันทึก เป็นคัมภีร์ใบลาน อักษรธรรมอีสาน ภาษาบาลี-ไทยอีสาน เส้นจาร ฉบับลานดิบ-ล่องชาด ได้รับบริจาคมาจากวัดลานคา ต.โคกคราม อ.บางปลาม้า จ.สุพรรณบุรี
เลขทะเบียน : นพ.บ.162/8ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 54 หน้า ; 4.5 x 55 ซ.ม. : ทองทึบ-ล่องชาด ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 97 (35-48) ผูก 8 (2565)หัวเรื่อง : มหาวิภงฺคปาลิ, ปาจิตฺติปาลิ(บาฬีปาจิตตี) --เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
สตฺตปฺปกรณาภิธมฺมเทศนา (เทศนาสังคิณี-มหาปัฎฐาน)
ชบ.บ.46/1-6ง
เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
มงฺคลตฺถทีปนี (มงฺคลตฺถทีปนี เผด็จมงคลสูตร)
ชบ.บ.88ค/1-36
เอกสารโบราณ (คัมภีร์ใบลาน)
เลขทะเบียน : นพ.บ.212/1ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ : 14 หน้า ; 4.5 x 54.5 ซ.ม. : ลานดิบ ; ไม่มีไม้ประกับชื่อชุด : มัดที่ 110 (148-158) ผูก 1 (2565)หัวเรื่อง : ฉลองผ้าอุโบสถ --เอกสารโบราณ คัมภีร์ใบลาน พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม
