โครงการ                           การสัมมนาฝึกอบรมเรื่อง “การศึกษาเรื่องสังคมและวัฒนธรรมของชาวมอญ (STUDY OF MON SOCIETY AND CULTURE) วัตถุประสงค์                    เพื่อศึกษาเรื่องราวความเป็นมาของชนชาติมอญและอาณาจักรมอญในอดีต                เพื่อศึกษา เพิ่มพูนความรู้ในเรื่องของประวัติศาสตร์  โบราณคดี ศิลปกรรม สถาปัตยกรรม สภาพสังคม วัฒนธรรมและวิถึชีวิตของชาวมอญ ในรัฐมอญซึ่งเป็นชนอีกกลุ่มหนึ่งในประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์              เพื่อแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และศึกษาเปรียบเทียบสภาพสังคม ขนบธรรมเนียมประเพณีและวิถีชีวิตของ ชุมชนมอญในประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์กับชุมชนมอญในประเทศอื่น              เพื่อเปิดพื้นที่ศึกษาแหล่งเรียนรู้ใหม่ให้กับผู้เข้าอบรมที่เป็นสมาชิกของศูนย์ซีมีโอแชท กำหนดเวลา                     ระยะเวลาสัมมนาฝึกอบรมระหว่างวันที่ ๑๘ – ๒๔ มีนาคม ๒๕๕๘ (ทั้งนี้ผู้เข้าร่วมอบรมต้องเดินทางถึงประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ก่อนหน้าวันสัมมนา ๑ วัน และเดินทางกลับหลังการสัมมนาฝึกอบรมเสร็จสิ้น ๑ วัน ดังนั้นการเดินทางไปราชการจึงมีกำหนดตั้งแต่ วันที่ ๑๗ – ๒๕ มีนาคม ๒๕๕๘) สถานที่                              วันที่ ๑๘ – ๑๙ มีนาคม ๒๕๕๘   ศึกษาภาคทฤษฎี ณ ห้องประชุมศูนย์ซีมีโอแชท ณ กรุงย่างกุ้ง สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์              วันที่ ๒๐ – ๒๔ มีนาคม ๒๕๕๘   ออกเดินทางไปยังพื้นที่ศึกษาตามสถานที่และเมืองต่าง ๆ ในรัฐมอญ เช่น ไจ๊ทีโย (KYAIKHTIYO PAGODA)  ตะโทง (THATON) เมาะลำไย หรือ มะละแหม่ง (MAWLAMYAIMG) มูดง (MU DON)  เมาะตะมะ (MOTTAMA) ฯลฯ หน่วยงานผู้จัด                    ศูนย์ซีมีโอแชท (SEAMEO Regional for History and Tradition (SEAMEO CHAT) หน่วยงานสนับสนุน              ศูนย์ SAMEO CHAT ณ กรุงย่างกุ้ง เป็นทั้งผู้จัดโครงการและเป็นผู้สนับสนุนค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ได้แก่ ค่าลงทะเบียน ๑,๐๐๐ เหรียญสหรัฐ ค่าที่พัก ค่าเดินทางทัศนศึกษา  ค่าอาหารมื้อเช้า-กลางวัน และอาหารว่าง ระหว่างวันที่ ๑๘ – ๒๔ มีนาคม ๒๕๕๘              กลุ่มแผนงาน โครงการและวิเทศสัมพันธ์  สำนักบริหารกลาง  กรมศิลปากรสนับสนุนค่าบัตรโดยสารเครื่องบิน  ค่าเบี้ยเลี้ยงสมทบ ค่าพาหนะในต่างประเทศ             สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร สนับสนุนค่าพาหนะในประเทศ     กิจกรรม                        ศูนย์ซีมีโอแชท (SEAMEO CHAT) ได้จัดกิจกรรมให้เข้ากับผู้เข้าร่วมโครงการฯ ตามตารางดังนี้ PROGRAMME ON STUDY OF MON SOCIETY AND CULTURE (18 – 24 MARCH 2015)        DATE    LECTURE        TIME        TOPIC           LECTURER 18 MARCH 2015 LECTURE (1) 9.00 – 10.30 AM. ORIGIN AND RELIGION OF MON U MUANG TOE DEPUTY DIRECTOR (RTD) NATIONAL ARCHIVE DEPARTMEMT     10.30 – 10.45 AM. COFFEE BRAKE     LECTURE (2) 10.45 – 12.15 AM. CUSTOMS AND TRADITIONS OF MON U MAUNG TOE       12.15 – 13.15 LUNCH     LECTURE (3) 13.15 – 14.30 PM. THATON (THUWANNABONMI) U SAN WIN ASSISTANT DIRECTOR (RTD), HISTORICAL RESEARCH DEPARTMENT     14.30 – 14.45 PM. COFFEE BRAKE     LECTURE (4) 14.45 – 16.00 PM. OTHER OLD CITIES IN MYANMAR U SAN WIN   19 MARCH 2015   LECTURE (5)   9.00 – 10.30 AM.   ARTS & CULTURE OF MON   U MAUNG TOE DEPUTY DIRECTOR (RTD), NATIONAL ARCHIVE DEPARTMEMT       10.30 -10.45 AM. COFFEE BRAKE     LECTURE (6) 10.45 – 12.15 AM. PRESENT MON STATE ORIENTATION OF FIELD TRIP DR. WIN MYAT AUNG SENIOR OFFICER (RESEARCH & DEVELOPMENT), SEAMEO CHAT     12.15 -13.15 LUNCH     STUDY TOUR & SIGHT SEEING 13.15 – 16.30 PM. NATIONAL MUSEUM, DOWNTOWN YANGON     FIELD TRIP PROGRAMME       DATE    LEAVE         TRAVEL TO        SLEEP     HOTEL 20 MARCH 2015   8.00 AM. KYAIKHTIYO PAGODA    KYAIKHTO  BAWGA           THEIDDHI 21 MARCH 2015   8.00 AM. THATON (FIELD STUDY AT WINKA, ZOK THOK AND THATON)     THATON  KHYAN PYAR 22 MARCH 2015   8.00 AM. MAWLAMYAIMG (FIELD STUDY AT KAWGOON CAVE, KADO KAW HNUT)  MAWLAMYAIMG    NGWE MOE 23 MARCH 2015   8.00 AM. MU DON AND MOTTAMA FIELD STUDY IN MUDON AND MOTTAMA)  MAWLAMYAIMG    NGWE MOE 24 MARCH 2015   8.00 AM. YANGON ( FIELD STUDY IN MON TRADITIONAL VILLAGES ON THE WAY TO YANGON)       YANGON  GUEST CARE    ผู้แทนไทย             นางสาวอิสรีย์  ธีรเดช            นักอักษรศาสตร์ชำนาญการพิเศษ   กลุ่มประวัติศาสตร์           สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์  กรมศิลปากร นอกจากนี้ยังมีผู้แทนจากหน่วยงานอื่นในประเทศไทย เข้าร่วมโครงการครั้งนี้อีกจำนวน ๓ คนคือ           นายพิศาล  บุญผูก  ผู้แทนจาก SEAMEO SPAFA Regional Centre for Archeology and Fine Arts                       นางสาวธัณฐกรณ์  พวงสวัสดิ์  ผู้แทนจาก SEAMEO RIHED (SEAMEO Regional Centre for Higher Education and Development)           ผู้ช่วยศาสตราจารย์จรัญ  กาญจนประดิษฐ์  ผู้แทนจากคณะศิลปกรรมศาสตร์  มหาวิทยาลัยขอนแก่น ข้อเสนอแนะจากการจัดกิจกรรม               โครงการศึกษาเรื่องสังคมและวัฒนธรรมชองมอญนี้  ซีมีโอแชทได้ริเริ่มจัดขึ้นครั้งนี้เป็นครั้งแรก เพื่อเป็นการเปิดช่องทางการศึกษาประวัติศาสตร์ โบราณคี และประวัติศาสตร์ศิลป์ในเรื่องใหม่ๆ  นอกเหนือจากโครงการ MYANMAR HISTORY FROM MYANMAR PERSPECTIVES ที่ได้จัดขึ้นเป็นประจำทุกปีมาเป็นเวลานานนับตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๔๕ (ค.ศ. ๒๐๐๒) เป็นต้นมา  ทั้งนี้ซีมีโอแชทได้มอบสิทธิพิเศษให้กับประเทศสมาชิกที่ได้รับเชิญให้เข้าร่วมโครงการโดยไม่ต้องเสียค่าลงทะเบียน  ค่าที่พัก  ค่าเดินทางไปทัศนศึกษายังสถานที่ต่างๆ ในรัฐมอญ  ตลอดจนค่าอาหารเช้า อาหารกลางวันและอาหารว่างระหว่างวันที่ ๑๘ – ๒๔ มีนาคม ๒๕๕๘   อย่างไรก็ดี แม้ว่ารายการหัวข้อการสัมมนาภาคทฤษฎีเรื่องของมอญในห้องประชุมและตารางการทัศนศึกษาจะได้มีการจัดวางไว้ตามกำหนดแล้ว  แต่การจัดวางสถานที่ทัศนศึกษาแต่ละแห่งในภาพรวมเป็นไปตามที่วางไว้ และมีการปรับเปลี่ยนไปบ้างตามสภาพเหตุการณ์  เนื่องจากเรื่องมอญศึกษาเป็นโครงการใหม่  ดังนั้นซีมีโอแชทจึงต้องการทราบความคิดเห็นของผู้เข้าร่วมโครงการครั้งนี้ ทั้งจากการสนทนาและการตอบแบบสอบถาม  อันจะนำไปสู่การปรับปรุงวางรูปแบบโครงการมอญศึกษาให้ดียิ่งๆ ขึ้นสำหรับการจัดโครงการในครั้งต่อไป ซึ่งอาจจะเป็นปีหน้า  ในส่วนของข้อเสนอแนะสำหรับการจัดกิจกรรมโครงการ STUDY OF MON SOCIETY AND CULTURE  มีดังนี้               ๑) การแจ้งโครงการของซีมีโอแชทแก่ประเทศสมาชิกควรจะดำเนินการหลังจากที่โครงการได้รับการอนุมัติจากรัฐมนตรี เจ้ากระทรวงของเมียนมาร์ เพื่อให้ประเทศสมาชิกที่จะส่งบุคลากรเข้าร่วมโครงการ แน่ใจได้ว่า โครงการนั้นจะไม่ถูกยกเลิกหรือเลื่อนกำหนดการ และควรเผื่อเวลาให้ผู้ที่จะเข้าร่วมโครงการสามารถดำเนินการในส่วนการขออนุมัติเรื่องการเดินทางจากหน่วยงานต้นสังกัดได้อย่างไม่กระชั้นจนเกินไป               ๒) เรื่องที่พักสำหรับผู้เข้าร่วมโครงการ เป็นที่ทราบกันดีว่า แต่เดิมนั้นซีมีโอแชทได้จัดให้พักโรงแรมที่อยู่ในย่านใจกลางเมืองย่างกุ้ง แต่ในระยะหลังได้มีการเปลี่ยนแปลงสถานที่พัก เนื่องจากโรงแรมเดิมที่อยู่ในย่านใจกลางเมือง มีการปรับราคาขึ้นอย่างมาก  ดังนั้นทางซีมีโอแชทจึงได้มีการเปลี่ยนที่พักมาเป็นโรงแรมในโซนที่ถัดจากย่านกลางเมืองออกมา โดยให้ใกล้กับสถานที่ทำการของซีมีโอแชทแทน สำหรับที่พักของผู้เข้าร่วมโครงการมอญศึกษาครั้งนี้คือ GUEST CARE HOTEL สภาพโดยรวมของโรงแรมอยู่ในเกณฑ์ที่น่าพอใจ แม้ว่าเมื่อมองจากภายนอก สภาพอาคารจะดูเก่า แต่ภายในห้องพักถือว่าใช้ได้ ที่สะดวกคือ มีร้านอาหารอยู่บริเวณด้านหน้าโรงแรม ถึง ๒ ร้าน ทำให้สะดวกที่จะหาอาหารรับประทานในช่วงมื้อเย็น   ส่วนข้อเสียของโรงแรมแห่งนี้เพียง ๒ ประการ คือ โรงแรมนี้ไม่มีลิฟท์ ทำให้ไม่สะดวกในการขนย้ายสัมภาระขึ้นลง   และน้ำจากฝักบัวสำหรับอาบน้ำไหลเพียงน้อยนิดทำให้เป็นอุปสรรคในการดำเนินชีวิตแต่ละวัน ซึ่งในเรื่องนี้เจ้าหน้าที่ซีมีโอแชทได้สอบถามถึงเรื่องที่พัก จึงได้แจ้งให้ทราบแล้ว               ๓) ในวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๕๘ วันแรกของการเดินทางไปทัศนศึกษาสถานที่ต่างๆ ในรัฐมอญ สถานที่แรกคือ  ไจ๊ทีโยหรือพระธาตุอินทร์แขวน   เนื่องจากรายการตามตารางของวันนี้  มีเพียงสถานที่เดียวคือ ไจ๊ทีโย ถ้าออกเดินทางจากย่างกุ้งในช่วงเช้าประมาณ ๘.๐๐ น. ผ่านพะโค (หงสาวดี) และจะถึงเมืองไจ๊โถก่อน ๑๑.๐๐ น. คณะฯ ได้ขึ้นไจ๊ทีโยในเวลาเที่ยง  ซึ่งในหน้าร้อนอากาศจะร้อนและแดดแรงมาก  อีกทั้งพื้นผิวทางเดินขึ้นสู่ไจ๊ทีโยดูดซับความร้อนไว้เต็มที่   ทำให้ยากต่อการเดินด้วยเท้าเปล่า  ดังนั้นในเมื่อตารางรายการของวันนี้เป็นไปแบบไม่เร่งรีบ คณะฯ จึงได้เสนอความเห็นว่าควรมีการปรับเปลี่ยนรายการของวันนี้ในการจัดครั้งต่อไป โดยอาจเพิ่มการนำชมสถานที่มีความสำคัญและน่าสนใจในเมืองหงสาวดีซึ่งเป็นทางผ่านในช่วงเช้าก่อนขึ้นไจ๊ทีโยในเวลาบ่ายและลงจากไจ๊ทีโยให้ทันเวลา ๑๘.๐๐ น. ซึ่งเป็นเวลาที่รถบรรทุกขึ้นเขาหยุดให้บริการ  ในกรณีที่ซีมีโอแชทได้จัดให้พักโรงแรมที่อยู่ด้านล่าง               ๔) วิทยากรและเจ้าหน้าที่ซีมีโอแชทควรจะต้องบอกชื่อสถานที่แต่ละที่ที่คณะฯ ไปยี่ยมชม เพื่อที่สมาชิกในคณะฯ จะได้ทราบชื่อที่ถูกต้องของสถานที่แต่ละแห่ง  เนื่องจากป้ายชื่อสถานที่ต่างๆ  ล้วนเป็นภาษาพม่าแทบทั้งสิ้น               ๕) การที่ซีมีโอแชทได้แจกหนังสือที่เกี่ยวข้องกับเรื่องมอญจำนวนหลายเล่มให้แก่ผู้เข้าร่วมโครงการเพื่อใช้ประกอบการศึกษาในห้องเรียนและเป็นคู่มือในการเดินทางทัศนศึกษาครั้งนี้ นับเป็นสิ่งที่ดี  แต่ถ้าหนังสือที่แจกให้เป็นภาษาอังกฤษ  ไม่ใช่ภาษาพม่า ก็จะเป็นประโยชน์ต่อผู้เข้าร่วมโครงการอย่างมาก ทั้งนี้เพราะไม่มีผู้เข้าร่วมโครงการคนใดอ่านภาษาพม่าออก  ฉะนั้นจึงทำได้เพียงแค่ดูภาพที่ปรากฏในหนังสือ               ๖) จากการเข้าร่วมโครงการมอญศึกษาในครั้งนี้  เมื่อพิจารณาจำนวนวันทัศนศึกษา ๕ วันกับจำนวนสถานที่ที่มีความสำคัญและน่าสนใจของรัฐมอญแล้ว  เห็นว่าซีมีโอแชทควรเพิ่มวันและสถานที่สำหรับการทัศนศึกษาในรัฐมอญซึ่งยังมีอีกหลายสถานที่ที่มีความน่าสนใจ อาทิ  ไจ๊คามี  วัดมหามุนี  พิพิธภัณฑ์มอญ  ตันผิ่วซายัต ฯลฯ และถ้าเป็นไปได้ควรลงไปจนถึงมะริด ทวาย ตะนาวศรี ก็จะสมประโยชน์อย่างยิ่ง   

ผู้แต่ง               :  เสฐียร พันธรังษีโรงพิมพ์           :  ขอจิตต์เมตต์ปีที่พิมพ์           :  2494ภาษา               :  ไทยรูปแบบ             :  PDFเลขทะเบียน      :  น.33บ.2160จบ(ร)เลขหมู่             :  923.242                          ช 725ว

ชื่อเรื่อง : กาพย์เรื่องพระไชยสุริยา และสุภาษิตสอนสตรีของสุนทรภู่ ผู้แต่ง : สุนทรภู่ ปีที่พิมพ์ : 2516 สถานที่พิมพ์ : กรุงเทพฯ สำนักพิมพ์ : อมรการพิมพ์

เลขทะเบียน : นพ.บ.25/7ห้องจัดเก็บ : ศรีโคตรบูรณ์ประเภทสื่อ : เอกสารโบราณหมวดหมู่ : พุทธศาสนาลักษณะวัสดุ :  48 หน้า  ; 4.5 x 50.5 ซ.ม. : ล่องรัก ; ไม้ประกับธรรมดา มีฉลากไม้ชื่อชุด : มัดที่ 12 (123-137) ผูก 7หัวเรื่อง : ธรรมบท --เอกสารโบราณ            คัมภีร์ใบลาน            พุทธศาสนาอักษร : ธรรมอีสานภาษา : ธรรมอีสานบทคัดย่อ : มีเนื้อหาเกี่ยวกับพุทธศาสนา  สามารถสืบค้นได้ที่ห้องศรีโคตรบูรณ์ หอสมุดแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ นครพนม

          มุณฑมาลา คือ พวงมาลัยหัวกะโหลก หรือพวงมาลัยศีรษะมนุษย์ เรียกอีกว่า กปาลมาลา (Kapālamālā) หรือ รุณฑมาลา (Ruṇḍamālā) สวมใส่โดยเทพและเทพีที่มีลักษณะดุร้าย สันนิษฐานว่าอาจเป็นร่องรอยของลัทธิบูชาหัวกะโหลก (skull culture) มาแต่เดิม มีความหมายเชื่อมโยงถึงความตาย ทางประติมานวิทยาในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เป็นลักษณะของพระศิวะ ผู้เป็นเทพแห่งการทำลายล้าง เจ้าแห่งกาลเวลาและความตาย และภาคอันดุร้ายน่ากลัวของพระแม่ (Divine Mother) ผู้เป็นศักติหรือพลังของเทพเจ้า รวมถึงเป็นสัญลักษณ์ของเทพและเทพีผู้โกรธเกรี้ยว ในพุทธศาสนาตันตระยานแบบทิเบต           ในบริบทของพระศิวะสร้อยพวงกะโหลกมีความหมายถึงวัฏฏะอันต่อเนื่องของการสร้างและการทำลายล้าง ปรากฏในภาคอันดุร้ายของพระศิวะ เช่น อโฆรมูรติ (Aghoramūrti) ไภรวะ (Bhairava) คชาสุรสังหาร (Gajāsurasaṅhāra) กังกาละมูรติ (Kaṅkālamūrti) มฤตยุญชยะ (Mṛtayuñjaya) มหา-สทาศิวะ (Mahā-Sadāśiva) และวีรภัทร (Vīrabhadra)           ปางดุร้ายของพระเทวี เช่น กลุ่มมหาวิทยา (Mahāvidyas) คือกลุ่มพระเทวี 10 องค์ อาทิ กาลี (Kālī) ตารา (Tārā) ไภรวี (Bhairavī) ฉินนมัสตา (Chinnamastā) ธูมาวตี (Dhūmāvatī) มาตังคี (Mātaṅgī) และเทวีอื่น ๆ เช่น จามุณฑา (Cāmuṇḍā) และกาลราตรี (Kālarātī) สวมพวงมาลัยศีรษะที่ถูกตัดขาดเป็นเครื่องหมายของศัตรูและปีศาจที่ถูกสังหารโดยพระเทวีผู้สวมใส่ สำหรับฉินนมัสตา เทวีผู้ตัดหัวตัวเอง มุณฑมาลาเป็นเครื่องหมายของชัยชนะเหนือกาลเวลาและความกลัวตาย           เทพที่มีลักษณะโกรธเกรี้ยว ดุร้าย ในพระพุทธศาสนาแบบตันตระ เพื่อข่มขวัญและทำลายสิ่งชั่วร้ายที่เป็นศัตรูต่อพุทธศาสนา สวมใส่มุณฑมาลา แสดงกำลังอำนาจในการทำลายล้าง เช่น ธรรมปาล (Dharmapāla) เหรุกะ (Heruka) อจละ (Acala) เหวัชระ (Hevajra) และ สังวร (Saṃvara) เทพสตรี เช่น ฑากินี (Ḍākinī) เอกชฏา (Ekjaṭā) คุหเยศวรี (Guhyeśvarī) มาริฉี (Mārichī) และวัชรวาราหี (Vajravārāhī) เป็นต้น ภาพที่ 1. ตำราภาพเทวรูป ฉบับหอสมุดแห่งชาติ เลขที่ 32 ภาพนารายณ์อวตาร ปางอัปสราวตาร ตามคติทางไสยศาสตร์อย่างไทย พระนารายณ์แสดงลักษณะของพระศิวะ เทพผู้ทำลาย โดยสวมมุณฑมาลาหรือพวงมาลัยหัวกะโหลก ไม่นิยมแสดงความรุนแรง สยดสยอง อย่างศิลปะอินเดีย ซึ่งเป็นต้นแบบ ภาพที่ 2. ไภรวะ ศิลปะอินเดีย จาก Mysore, Karnataka state อายุคริสต์ศตวรรษที่ 19 ภาพจาก Asian Art Museum ภาพที่ 3. ภาพพิมพ์รูปพระแม่กาลี อายุคริสต์ศตวรรษที่ 20 ผลิตโดยสำนักพิมพ์ Ravi Varma ของอินเดีย มีการแสดงออกอย่างรุนแรงเสมือนจริง ภาพจาก The Metropolitan Museum of Art ภาพที่ 4. มหากาล ผู้ทำลายอวิชชา ในพุทธศาสนาตันตระยานแบบทิเบต ศิลปะทิเบต คริสต์ศตวรรษที่ 19-20 ภาพจาก The Metropolitan Museum of Artอ้างอิงจาก1. Iconographic Dictionary of the Indian Religions Hinduism-Buddhism-Jainism, 184. ; 2. The illustrated dictionary of Hindu iconography 3. Iconography of the Hindus, Buddhists and Jains. 4. https://en.wikipedia.org/wiki/Mundamala 

ชื่อผู้แต่ง        :   ศิลปากร , กรมชื่อเรื่อง         :   งานเกี่ยวกับจารึกครั้งที่พิมพ์      :   -สถานที่พิมพ์    :   กรุงเทพมหานครสำนักพิมพ์      :   ธีรพงษ์การพิมพ์ปีที่พิมพ์         :   ๒๕๒๕จำนวนหน้า     :   ๙๔ หน้าหมายเหตุ        :  พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ นายประสาร  บุญประคอง  ณ เมรุวัดสุวรรณารามราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร วันที่  ๔  กันยายน  พุทธศักราช ๒๕๒๕                     หนังสือเรื่อง งานเกี่ยวกับจารึกนี้ ประกอบด้วยเรื่องต่าง ๆ ดังนี้ คือ วิธีการปฏิบัติงานเกี่ยวกับจารึกของกองหอสมุดแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๒๔ กรรมวิธีการจัดสำเนาจารึก บทนำ ประวัติ และคำอ่านจารึก จานทอง สมเด็จพระมหาเถรจุทามุณ๊ อักษรไทยสุโขทัย อักษรธรรมล้านนา ภาษาไทย-บาลี จ.ศ. 738 บทนำ ประวัติ และคำอ่านจารึกฐานพระพุทธรูป 3 องค์ที่วัดพญาภูและวัดช้างค้ำวรวิหาร อำเภอเมือง จังหวัดน่าน คำแถลง ประวัติ และคำอ่านจารึกพระพุทธรูปแผ่นทองจั๋งโก่ คอระฆังพระธาติหริกุญชัย ด้านทิศตะวันตก ด้านทิศเหนือ ด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้(1)และ(2)

เรื่องที่ 356 เนื้อหาเกี่ยวกับพิธีกรรมทางศาสนาพุทธ สังคีติกถา ถ้อยคำที่กล่าวถึงเรื่องสังคายนา,แถลงความเรื่องสังคายนาเรื่องที่ 357 เนื้อหาเกี่ยวกับชาดก เรื่องพระมหาเวสสันดรชาดก ตอนกัณฑ์กุมาร เรื่องที่ 358 เนื้อหาเกี่ยวกับพระธรรมเทศนา เรื่องพระธาตุกถาเรื่องที่ 359 เนื้อหาเกี่ยวกับนิทาน เรื่องจันทโครพ เรื่องที่ 360 เนื้อหาเกี่ยวกับศาสตร์สอนลูก เรื่องที่ 362 เนื้อหาเกี่ยวกับพระธรรมเทศนา เรื่องสีลสารสูตร เรื่องที่ 361 เนื้อหาเกี่ยวกับศาตร์บรรทม เรื่องที่ 363 เนื้อหาเกี่ยวกับพระธรรมเทศนา เรื่องวิสุทธิมรรคเลขทะเบียน จบ.บ.356/1,3 จบ.บ.357/1 จบ.บ.358/3,5 จบ.บ.359/1 จบ.บ.360/1 จบ.บ.361/1จบ.บ.362/1

 ชุมชนหนองบัว.  จันท์ยิ้ม.  2 ,  (3) :  25 ;ก.พ. - มี.ค.  2560.                                       ภายในเล่ม กล่าวถึงชุมชนหนองบัว ว่าเป็นชุมชนการค้าที่เก่าแก่อีกแห่งหนี่ง ของ จันทบุรี  เป็นตลาดที่ตั้งอยู่ริมน้ำ ที่มีบ้านเรือนไม้เก่าแก่อายุนับร้อยปีอยุ่เป็นจำนวนมาก  ริมคลองมี  ทิวทัศน์สวยงาม  คนหนองบัวส่วนใหญ่ เป็นชาวจีนที่อพยพมาจากไหหลำ  ใช้ภาษาแต้จิ๋ว  จากคำ บอกเล่า ของผู้เฒ่าผู้แก่  เล่ากันว่าบรรพบุรุษได้นั่งเรือสำเภามาจากเมืองจีน  มาลงที่ท่าแฉลบ แล้วลง เรือเล็กออกหาที่จับจองตั้งรกรากกันที่นี่   ชาวบ้านที่นี่ดั้งเดิมมีอาชีพประมงชายฝั่ง โดยการวางโพง-     พาง มีคนจีนเข้ามาอาศัยทำการค้าและปลูกผักส่งตลาดเมืองจันท์ด้วย   ชาวหนองบัวนั้นมีฝีมือทางด้านอาหารและขนมอร่อยมาช้านาน โดยเฉพาะอาหารและขนมพื้นบ้านชื่อ  แปลก ซึ่งส่วนใหญ่ใช้วัตถุดิบที่หาได้ในชุมชน  เช่น ขนมติดคอ  ขนมตะลุ่ม  ขนม-ตังก๋วย  ขนมตะไลน้ำอ้อย  ไก่ต้มมะละกอ  หมึกฮิบ  ก๋วยเตี๋ยวผักน้ำกุ้ง  ชุมชนหนอง-บัว ต. หนองบัว อ. เมืองจันทบุรี ห่างจากตัวเมืองจังหวัดจันทบุรี ประมาณ 10 กม.

โครงการอบรมเผยแพร่องค์ความรู้โบราณสถานประเภทหินด้วยวิธี "อนัสติโลซีส"ระหว่างวันที่ ๓ - ๔ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๗ณ แลนด์บรีซ รีสอร์ท & โฮเทล ปากช่องอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา

นริศรานุวัดติวงศ์, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้าฯ กรมพระยา และ ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา.   สาส์นสมเด็จ (ภาค 25).  พระนคร : กรมศิลปากร, 2499.                  หนังสือเรื่องสาส์นสมเด็จ ภาค 25 นี้ เป็นลายพระหัตถ์สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัดติวงศ์ กับสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงมีโต้ตอบกันในบั้นปลายแห่งพระชนมชีพเมื่อทรงวางจากภาระทางราชการการเมือง และทรงพักผ่อนอย่างเงียบ ๆ พระปรีชาสามารถของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอทั้งสองพระองค์นี้ เป็นที่รู้กันอยู่ทั่วไปในหมู่นักศึกษา โบราณคดี ศิลปและวรรณคดี และการปกครอง สาส์นสมเด็จนี้มีอยู่มากมายด้วยกัน ภาคนี้เป็น ภาค 25

         โบราณสถานวัดหินตั้ง เป็นหนึ่งในโบราณสถานที่อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยดำเนินการศึกษาวิจัยทางโบราณคดีภายใต้ “โครงการขุดแต่งทางโบราณคดี เพื่อออกแบบบูรณะและปรับปรุงภูมิทัศน์กลุ่มโบราณสถานวัดไผ่ยายลิ้ม (ตอ.๑๘) – วัดหินตั้ง (น.๒๐) อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมืองสุโขทัย จังหวัดสุโขทัย ประจำปีงบประมาณ ๒๕๖๓” โดยโครงการนี้จะทำการศึกษาวิจัยทางโบราณคดี โบราณสถานทั้งหมดจำนวน ๕ แห่ง ประกอบไปด้วย โบราณสถานวัดไผ่ยายลิ้ม (ตอ.๑๘) , โบราณสถานวัดหินตั้ง (น.๒๐) , โบราณสถานร้าง ต.๓ , โบราณสถานร้าง ต.๖ (วัดตระพังนาค) และโบราณสถานร้าง ต.๘           โบราณสถานวัดหินตั้งหรือโบราณสถานร้าง น.๒๐ (*น = ทิศเหนือ) ตั้งอยู่นอกกำแพงเมืองด้านทิศเหนือ ห่างจากประตูศาลหลวงทางทิศเหนือประมาณ ๓ กิโลเมตร โดยอยู่ริมฝั่งลำคลองแม่ลำพันด้านฝั่งตะวันออก ข้อมูลจากหนังสือทำเนียบโบราณสถานอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ฉบับปรับปรุง พุทธศักราช 2561 ซึ่งได้ทำการสำรวจเก็บข้อมูลได้อธิบายลักษณะของโบราณสถานวัดหินตั้งก่อนการเข้าดำเนินการขุดค้น ขุดแต่งศึกษาวิจัยทางโบราณคดีในปี พ.ศ. ๒๕๖๓ ว่าประกอบไปด้วยสิ่งก่อสร้างดังต่อไปนี้ ๑. ฐานเจดีย์ ก่ออิฐ ถูกขุดทำลายเหลือเพียงแนวฐาน เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑๒ เมตร ๒. ฐานวิหาร มีสภาพเป็นเนินดินและเห็นแนวอิฐ ตั้งอยู่ด้านหน้าหรือตะวันออกของฐานเจดีย์ ๓. กำแพงแก้วล้อมรอบโบราณสถานทั้งหมด ทำจากแท่งศิลาแลงขนาดใหญ่ ตั้งเป็นแนวรอบอยู่ในพื้นที่ด้านกว้างประมาณ ๓๐ เมตร ยาวประมาณ ๕๐ เมตร ๔. คูน้ำ กว้างประมาณ ๑๕ เมตร ล้อมรอบโบราณสถานอยู่ในพื้นที่กว้าง ๓๕ เมตร ยาว ๕๕ เมตร ปัจจุบันคูน้ำบางส่วนตื้นเขินและเสื่อมสภาพ           นอกจากนี้วัดหินตั้งนี้ได้พบศิลาจารึกหลักที่ ๙๕ (ศิลาจารึกวัดหินตั้ง) อักษรภาษาไทย สมัยสุโขทัย ราวพุทธศตวรรษที่ ๒๐ เป็นเรื่องราวการสร้างวัดหินตั้งและการสร้างถาวรวัตถุต่าง ๆ โดยพระมหาธรรมราชาผู้ปู่ ปัจจุบันศิลาจารึกวัดหินตั้งถูกเก็บรักษาและจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รามคำแหง หากท่านใดสนใจสามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้จากฐานข้อมูลจารึกในประเทศไทยศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร >>> https://db.sac.or.th/inscriptions/inscribe/detail/233?fbclid=IwAR19l84GqKtuSh-dUmMUElAm2EjskWI4Dq0j1fhYotSco8ppeU1nMK9LGUA           จากการดำเนินการขุดค้น ขุดแต่ง โบราณสถานวัดหินตั้ง ทำให้ทราบว่าเจดีย์ประธานของวัดฐานก่อด้วยศิลาแลงและอิฐ ในแผนผังสี่เหลี่ยมจัตุรัสมีขนาดกว้างด้านละประมาณ ๑๑.๓๐ เมตร แต่ด้วยการลักลอบขุดหาของตั้งแต่ครั้งอดีตทำให้ด้านบนของเจดีย์ได้ทำความเสียจนไม่สามารถสันนิษฐานรูปแบบทางสถาปัตยกรรมได้ นอกจากนี้ทิศทั้งสี่ของเจดีย์ประธานมีเจดีย์บริวารประจำทิศจำนวน ๔ องค์ หรือทิศละ ๑ องค์ (องค์ด้านทิศเหนือชำรุดเป็นอย่างมากจากการลักลอบขุดปรากฏร่องรอยเหลือเพียงเล็กน้อย) ล้อมรอบด้วยกำแพงแก้วทำจากแท่งศิลาแลงขนาดใหญ่ ปรากฏช่องประตูเข้า-ออกทางด้านทิศตะวันออกและด้านทิศตะวันตก (ซึ่งการก่อสร้างกำแพงแก้วด้วยศิลาแลงขนาดใหญ่นี้ปรากฏหลักฐานการสร้างในลักษณะคล้าย ๆ กันกับโบราณสถานหลายแห่งตามแนวถนนพระร่วง อาทิเช่น โบราณสถานวัดโบสถ์เมืองบางขลัง ,โบราณสถานวัดใหญ่ชัยมงคลเมืองบางขลัง รวมถึงโบราณสถานอีกหลายแห่งในเมืองศรีสัชนาลัยด้วย) ทางด้านทิศตะวันออกนอกกำแพงแก้ว ปรากฏแนวอาคารสันนิษฐานว่าเป็นวิหารผนังก่ออิฐพื้นอัดดินตามธรรมชาติ คูน้ำปัจจุบันบางส่วนตื้นเขินและเสื่อมสภาพจากการทำเกษตรกรรมทำให้ไม่ทราบว่าแท้จริงแล้วคูน้ำที่ปรากฏนั้นเป็นคูน้ำที่ถูกขุดขึ้นใหม่เพื่อการเกษตรหรือคูน้ำที่มีมาแต่ครั้งโบราณกันแน่           ทั้งนี้อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยจะดำเนินการศึกษาวิจัยโบราณสถานวัดหินตั้งและโบราณสถานอื่น ๆ ในโครงการเดียวกันนี้ เพื่อรวบรวมองค์ความรู้ออกมาในรูปแบบรายงานทางวิชาการและจะมีการเผยแพร่ทางหน้าเพจอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยต่อไป >>> https://www.facebook.com/skt.his.park