โบราณสถานวัดช้างเผือก 

          โบราณสถานวัดช้างเผือก ตั้งอยู่ที่บ้านช้างเผือก ตำบลพานพร้าว อำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย ตามประวัติวัดกล่าวว่า วัดช้างเผือกสร้างเมื่อวันที่ ๑ พฤษภาคม ๒๑๐๖ เมื่อครั้งพระเจ้าไชยเชษฐาธิราชแห่งอาณาจักรล้านช้างได้อพยพผู้คนจากเชียงใหม่ และทรงนำช้างเผือกคู่บารมีมาด้วย ต่อมาช้างเผือกได้ล้มป่วยและตาย จึงได้เผาช้างเผือกดังกล่าวและก่อเจดีย์ขึ้น เรียกว่า “เจดีย์ช้างเผือก” และสร้างเป็นวัดขึ้นชื่อว่า “วัดช้างเผือก” 

          โบราณสถานวัดช้างเผือก ประกอบด้วยอาคารสำคัญ ๒ หลัง ได้แก่ สิม (อุโบสถ) มีลักษณะเป็นสิมพื้นบ้านอีสาน ก่อด้วยอิฐถือปูนในผังสี่เหลี่ยมผืนผ้า ส่วนฐานเป็นฐานปัทม์มีมุขด้านหน้า ระเบียงหน้ามุขเจาะเป็นช่องวงโค้ง บริเวณเหนือกรอบประตูด้านในมีการตกแต่งด้วยการประดับปูนปั้นเป็นรูปธาตุเจดีย์  ศิลปกรรมแบบล้านช้าง และบริเวณหน้าบันของมุขหน้า ประดับปูนปั้นลวดลายลายพันธุ์พฤกษา เทพนม ตรงกลางเป็นรูปช้างเผือกและธรรมจักรอยู่เหนือบัลลังก์ภายในกรอบรูปเสมา ซึ่งกำหนดอายุอยู่ในช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ ๒๕   ส่วนเจดีย์ (ธาตุ) เรียกว่า “เจดีย์ช้างเผือก” มีการสร้างมณฑปครอบทับเจดีย์องค์เก่าไว้ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๐๔ 

          กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานและกำหนดขอบเขตที่ดินโบราณสถาน โบราณสถานวัดช้างเผือก ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๑๔ ตอนพิเศษ ๘๑ ง วันที่ ๑๕ กันยายน ๒๕๔๐ พื้นที่โบราณสถานประมาณ ๒ งาน ๗ ตารางวา 

Wat Chang Phueak

          Wat Chang Phueak is located at Ban Chang Phueak, Phan Phrao Sub-district, Si Chiang Mai District, Nong Khai Province. It was built in May 1, 1563 according to the record. It is said that when King Setthathirath relocated from Chiang Mai, the white elephant was loss from the illness. The stupa and the temple were later established as a memorial with the elephant being part of the name. The ancient site composed of two important structures as the followings:

          1.) Sim (the ordination hall or Ubosot), a traditional brick-stucco building. It was constructed in square layout on lotus pedestal-shaped base. The front arch-porch on the entrance door was ornamented with stupa-shaped stucco. The front gable was decorated with a white elephant and Dharmachakra on Banlang, a square pedestal, within a frame. The temple has been dated at the late 20th century CE.

          2.) A stupa name Chedi Chang Phueak. Currently, it was enveloped by the mandapa which was built in 1961.

          Wat Chang Phueak has been registered and published in the Government Gazette, Volume 114, Special Edition 81, on September 15, 1997. The area of ancient monument is 828 square meters.