ความรู้ทั่วไป
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๑๕ : ยามค่ำ: Yam Kham (Twilight)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๔๒ : เกษตรศาสตร์ 8 : Kasetsart
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๑๘ : เมื่อโสมส่อง: Muea Som Song(I Never Dream)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 43 : ความฝันอันสูงสุด : “Kwam Fan An Sung Sut” (The Impossible Dream)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๑๙ : ลมหนาว: Lom Nao (Love in Spring)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 30 : ภิรมย์รัก : Phirom Ruk (A Love Story)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๒๐ : ศุกร์สัญลักษณ์ : Suk Sanyalak (Friday Night Rag)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 34 : แผ่นดินของเรา : Phaen Din Khong Rao(Alexandra)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 45 : เรา - เหล่าราบ 21: We - Infantry 21
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 35 : พระมหามงคล: Phra Maha Mongkhon
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 46 : Blues for Uthit : เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 46
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๒๒ : Can’ you Ever See
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 36 : ธรรมศาสตร์: Thammasat(Yoong Thong)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๑๒ : แก้วตาขวัญใจ: Kaew Ta Khwan Chai (Love Light in My Heart)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ 47 : รัก : Rak (Love)
เพลงพระราชนิพนธ์ลำดับที่ ๒๓ : Lay kram Goes Dixie
บทความเเละองค์ความรู้ หจช.สงขลา ลำดับที่ ๐๒๐ บทความเรื่อง “วันสงขลา” และ “ศาลหลักเมืองสงขลา”
บทความ เรื่อง วันสงขลาและศาลหลักเมืองสงขลา
โดย นางพัชรินทร์ ลั้งเเท้กุล นักจดหมายเหตุชำนาญการ หัวหน้าหอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ สงขลา
บทความเเละองค์ความรู้ หจช.สงขลา ลำดับที่ ๐๑๖ จากสุนทรภู่ ถึง ก. แสงจันทร์ ๑๐๐ ปี นิราศเทพา และนิราศทุ่งหวัง
ก่อนจะเข้าสู่บทความแอดมิน วีรวัฒน์
ขอให้ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับ "นิราศ" ก่อนครับ
นิราศ...คือ เรื่องราวที่พรรณนาถึงการจากกันหรือจากที่อยู่ไปในที่ต่าง ๆ เป็นต้น มักแต่งเป็นกลอนหรือโคลง เช่น นิราศนรินทร์ นิราศเมืองแกลง
นิราศ...มักถูกพบ เเละเก็บรักษาไว้ในเเหล่งเรียนรู้ที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ เช่น ห้องสมุด หอสมุดแห่งชาติ หอจดหมายเหตุ นักสะสมหนังสือ นักสะสมวรรณกรรมท้องถิ่น พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น
นิราศ...ถูกโต้เเย้งว่าจะเก็บไว้หอสมุดหรือหอจดหมายเหตุ
นิราศ...ถ้าเป็นต้นฉบับ เป็นลายมือเขียน รับมอบมาโดยตรง จะถูกเก็บรักษาไว้ในหอจดหมายเหตุ
นิราศ...ที่เป็นหนังสือ จัดพิมพ์ ทำซ้ำ สำเนา หรือพิมพ์เป็นหนังสืองานศพ จะถูกจัดเก็บในหอสมุดแห่งชาติ ฉบับพิมพ์ใหม่จะอยู่ในหมวดวรรณกรรมให้บริการในห้องหนังสือทั่วไป แต่ถ้าเป็นฉบับพิมพ์เก่า จะอยู่ใน ส่วนของหนังสือท้องถิ่น หนังสืองานศพ หนังสือหายาก
นิราศ...ถ้าถูกจัดเก็บสะสมโดยบุคคลเเละถูกส่งมอบต่อ ติดมาพร้อมเอกสารจดหมายเหตุที่บุคคลนั้นมอบให้ หรือประสงค์ให้กับหอจดหมายเหตุ
หรืออาจติดปะปนหนังสือราชการซึ่งผู้ปฏิบัติงานนั้นสะสมไว้ จะคัดเเยกเเละถูกเก็บไว้ในหอจดหมายเหตุ ใน ประเภท หนังสือหายาก
นิราศ...เป็น สารสนเทศ เพื่อการเผยแพร่ จัดเป็นสารสนเทศมรดกทางวัฒนธรรม ไม่แตกต่างกับ นวนิยาย หรือวรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์ เเต่ก็สามารถใช้ข้อมูล วันเวลา สถานที่เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้
นิราศ...ที่ถูกจัดเก็บในหอจดหมายเหตุส่วนบุคคลนิราศก็จะกลายเป็นมรดกของบุคคลนั้น ที่เอามาเก็บในหอจดหมายเหตุเพื่อแสดงอัตลักษณ์ ว่า เขาผู้นั้น เป็นคนที่ชอบสะสม หนังสือนิราศ หรือวรรณกรรมต่าง ๆ เช่น นิราศทุ่งหวัง นิราศเทพา พบได้จากการสะสมของนายจรัส จันทร์พรหมรัตน์ หัวหน้างานจดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษาโรงเรียงเรียนมหาวชิราวุธ สงขลา ที่ได้เเบ่งปันข้อมูล
ในทางกลับกัน ถ้านิราศนั้น คนสะสมหรืออาจารย์จรัส เป็นคนเขียนเป็นต้นฉบับ ก็กลายเป็นงานของเขา นิราศจะกลายเป็นจดหมายเหตุ ประเภทมรดกทางวัฒนธรรม (CUTURAL HERITAGE)
ซึ่งเอกสารจดหมายเหตุ (ARCHIVES) มาจาก เอกสารราชการ (RECORDS) + มรดกทางวัฒนธรรม (CUTURAL HERITAGE)
นิราศ...ในความเห็นแอดมิน สามารถตีความได้กับการบันทึกเหตุการณ์สำคัญในขณะนั้น เพราะปรากฎ วัน เวลา สถานที่ เหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ ต่างเพียงเเค่ใช้ลีลาการเรียบเรียง โดยใช้ร้อยกรอง เช่นกลอน โคลง เเทนการใช้ร้อยเเก้วเรียบเรียงโดยการบันทึกเหตุการณ์
นิราศ...สามารถนำข้อมูลมาเติมเต็มข้อมูลชั้นต้นทางประวัติศาสตร์ หรือเอกสารจดหมายเหตุได้ ถ้านิราศนั้นเขียนในสมัยบุคคลสำคัญทางประวัติศาสตร์นั้นๆ เช่น นิราศทุ่งหวัง ประพันธ์โดยกระจ่าง แสงจันทร์ (ก. แสงจันทร์) ครูผู้ถวายพระอักษรพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรมงคลการ เมื่อครั้งที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ ดำรงตำแหน่งอุปราชมณฑลปักษ์ใต้ ก็สามารถนำนิราศมาเติมเต็มเอกสารจดหมายเหตุในสมัยนั้นที่ขาดหายหรือไม่ได้กล่าวถึงในเอกสารราชการนั้นได้
นิราศ...จึงไม่เป็นเพียงเเค่วรรณกรรมที่เขียนถึงคนรัก หรือเรื่องเชิงสังวาส
ดังเช่น นิราศทุ่งหวังนี้ ให้ประโยชน์ในการบันทึกเรื่องราวระหว่างการเดินทางลักษณะทางภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ เรื่องราวท้องถิ่น
ดังพระประสงค์ ของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์
สนจิตคิดแต่ถ้อย ระยะทาง
ไม่ประสงค์ถึงนาง แน่งน้อย
นักอ่านอย่าอางขนาง โอษฐ์ขนาบ นาพ่อ
ผิวผิดคำถ้อย ขัดข้อง ขออภัย
สรุปว่า เราจะพบนิราศเก็บรักษาในห้องสมุดมากกว่าเเหล่งอื่นใด และพบอยู่ในนักสะสมที่มีหอจดหมายเหตุส่วนบุคคล จนกว่าท่านนั้นจะส่งมอบหรือประสงค์มอบให้กับหอจดหมายเหตุเพื่อใช้เติมเติมเอกสารจดหเป็นจดหมายเหตุ หรือท่านนั้น เป็นเครือข่ายงานจดหมายเหตุกับหอจดหมายเหตุนั้น ๆ
ดังที่นายวีรยุทธ พุทธธรรมรงค์ นักจดหมายเหตุ
นำเสนอ บทความ เรื่อง จากสุนทรภู่ ถึง กระจ่าง แสงจันทร์ ๑๐๐ ปี นิราศเทพา และนิราศทุ่งหวัง
ที่ได้ข้อมูลจากนายจรัส จันทร์พรหมรัตน์หัวหน้างานจดหมายเหตุเเละพิพิธภัณฑ์เพื่อการศึกษาโรงเรียนมหาวชิราวุธ สงขลา (นักสะสม) เเละนายวุฒิชัย เพชรสุวรรณ ศึกษานิเทศก์ชำนาญการพิเศษ อบจ. สงขลา เก็บข้อมูลเชิงประวัติศาสตร์ตามรอยการเสด็จ ซึ่งทั้งสองเป็นเครือข่ายงานจดหมายเหตุ ของหอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติฯ สงขลา
ติดตามได้จากบทความนี้ใน แผ่นภาพบทความที่เเนบในอัลบั้มนี้
สิ่งของเครื่องใช้ในอดีตจากเอกสารจดหมายเหตุ เครื่องรับวิทยุสาธารณะ แบบ ๔ หลอด ณ ที่ว่าการอำเภอขลุง
พะหมี : ปริศนาคำทาย
*เผยแพร่ข้อมูลทางเว็บไซต์ โดยกลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กรมศิลปากร
ประชาธิปไตยสมมุติในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6
ชย ชโย
20 กันยายน วันเยาวชนแห่งชาติ วันพระราชสมภพสองยุวกษัตริย์
พระแว่นสูรยกานต์
สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ ๒ พระราชินีผู้ยิ่งใหญ่แห่งสหราชอาณาจักร
วันที่ ๖ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๒๒
ทรัพยศาสตร์ ตำราเศรษฐศาสตร์เล่มแรกของไทย
ยาม: เรื่องราวของคนเล็ก ๆ
การสำรวจการเพาะปลูกกัญชาในจันทบุรี พุทธศักราช ๒๔๗๔-๒๔๗๕
คาร์โล ริโกลี กับผลงานจิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถวัดราชาธิวาสวิหาร
องค์ความรู้เรื่อง "ใบเสมาที่พบจากการขุดค้นวัดกู่สุวรรณวนาราม อำเภอเมืองชัยภูมิ จังหวัดชัยภูมิ"
การสอบไล่ครั้งแรกในสมัยรัชกาลที่ ๕ (ตอนที่ ๑)
ประยูร อุลุชาฎะ (พ.ศ. 2471 – 2543)
ประสงค์ ปัทมานุช (พ.ศ. 2461 – 2523)
เบื้องหลังการอนุรักษ์ ภาพร่างพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่ (รัชกาลที่ 6) เมื่อ พ.ศ. 2454
ภาพร่างพระราชพิธีบรมราชาภิเษก รัชกาลที่ 6 เมื่อ พ.ศ. 2454
ภาพร่างต้นแบบจิตรกรรมฝาผนัง ภายในพระอุโบสถวัดราชาธิวาส
YANTRA by Cedric ARNOLD
๑๑๒ ปี แห่งการเสด็จสวรรคตพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้า เจ้าสยาม
พระแท่นสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี
ใบมีดสัมฤทธิ์ (เกอ)
นางหาริตี
งาพลายชมภู
การไหว้ครู
ขาลนักษัตร
พระพิมพ์ดินเผาภาพพระพุทธเจ้าขนาบข้างด้วยรูปบุคคล สมัยทวารวดี
แผ่นดินเผารูปกินรี พบจากเจดีย์หมายเลข ๒ เมืองโบราณอู่ทอง
ประติมากรรมดินเผารูปสิงห์ ประติมากรรมประดับจุกภาชนะสมัยทวารวดี
งานอนุรักษ์จิตรกรรมและประติมากรรมปูนปั้นเขียนสีวิหารวัดดอนทอง จังหวัดพิษณุโลก
เทพา เมืองที่ตั้งอยู่ทางตอนใต้ของเมืองจะนะ
วัดถัมภาวาส (วัดบางตะโละ)
ศาลเจ้าแสงธรรมภูเก็ตกับการปรากฏสัญลักษณ์มงคลจีน
การจัดสร้างพระที่นั่งราเชนทรยานน้อย ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ศัพท์ช่างคำศิลป์ : ลายไทย
จิตรกรรมฝาผนังภายในอุโบสถ วัดภูมินทร์
เทคนิคและลักษณะการเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในอุโบสถวัดเสม็ด
พระพุทธรูปในประเทศไทย
เส้นฮ่อ องค์ความรู้จากครูช่าง นายอมร ศรีพจนารถ
องค์ความรู้เรื่อง เรือกลไฟใต้แม่น้ำโขง ณ บ้านท่าไคร้ จังหวัดบึงกาฬ
อุโบสถวัดประทุมธรรมชาติ จังหวัดสุรินทร์
ภาพจิตรกรรมไทยฝีพระหัตถ์พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชมพรเขตอุดมศักดิ์
วัดวังสาริกา จ.อุทัยธานี
ชวนมารู้จักชาวนาไทย ตอนที่ 5 "วิถีชีวิตบ้านบ้าน : เรือนไทยภาคกลาง องค์ประกอบของเรือนเครื่องสับ"
ชวนมารู้จักชาวนาไทย ตอนที่ 4 “องค์ความรู้จากแนวความคิดการออกแบบอาคารพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ชาวนาไทย สุพรรณบุรี”
เสื้อครุย
ไหว้พระสุขใจ ณ อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ในวันสงกรานต์
ทางรถไฟสายสวรรคโลก
รายการ ไขความรู้จากครูกรมศิลป์ “เรียนรู้ประวัติศาสตร์ผ่านบ้านพระยากำธรพายัพทิศ”
ศรีวิชัยในกาลเวลา ตอน : ศรีวิชัยในความทรงจำของพระภิกษุอี้จิ้ง
นิทรรศการเฉลิมพระเกียรติพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ๓ มิถุนายน ๒๕๖๕
เรื่องราวของโค
พระชัยเมืองนครราชสีมา
กกุธภัณฑ์
วัฒนธรรมอันล้ำค่าของชาวล้านนาไทย เรื่อง ฟ้อนเจิง
วันดำรงราชานุภาพ
ซุ้มประตูป่า
โคมยี่เป็ง
เกาะยอ สวรรค์ของนักถีบ (ปั่น)
ฮ้านน้ำ
ตลาดวโรรสและความคึกคักในอดีต
เปิดตำรายาโบราณ : ตำราพระโอสถพระนารายน์
พิพิธภัณฑ์กับการมีส่วนร่วมในการรับมือวิกฤตโรคระบาดในอดีต : กรณีศึกษาพิพิธภัณฑ์ในประเทศสหรัฐอเมริกา
องค์ความรู้ เรื่อง ผ้าพระบฏ (ผ้าบฏ) วัดมหาธาตุ อ.เชียงคาน จ.เลย
นเรนทราทิตย์ผู้เนรมิตเขาพนมรุ้งดุจดั่งเขาไกรลาศ
เล่าเรื่องประติมานวิทยา: ไภษัชยคุรุไวฑูรย์ประภา (Bhaiṣajyaguruvaiḍūryaprabhā)
แผนที่ปโตเลมี
พิพิธภัณฑ์คืออะไร
พระพิมพ์รูปพระสาวกมีจารึก จากเจดีย์หมายเลข ๑๑ เมืองโบราณอู่ทอง
เครื่องถ้วยเวียงกาหลง
พะเนียดคล้องช้าง จังหวัดลพบุรี
กรมศิลปากรกับการสร้างอนุสาวรีย์
๔ พระธาตุสำคัญในภาคใต้
หอไตรวัดท่าแค จังหวัดลพบุรี
วิถีชีวิตไทยทรงดำ จังหวัดสุพรรณบุรี
คติการสร้างปราสาทสด๊กก๊อกธม : คติการจำลองจักรวาล
พระคเณศ ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ มัชฌิมาวาส