ไตรภูมิเป็นวรรณกรรมทางพุทธศาสนาที่แปลว่าแดนสาม กล่าวถึง กามภูมิ รูปภูมิ และอรูปภูมิ ที่เกี่ยวข้องกับการเกิดของมนุษย์ สัตว์นรก เปรต อสุรกาย เทวดา และพรหม รวมถึงการกำเนิดของสากลจักรวาลว่ามีขึ้นได้อย่างไร เป็นความรู้ของคนในสมัยก่อนที่พยายามจะเข้าใจเรื่องของการสร้างโลก เรื่องภูมิศาสตร์ เรื่องตายแล้วไปไหน และเรื่องลึกลับอื่น ๆ   เนื้อหาภายในประกอบด้วย ในช่วงต้นจะเป็นการรวบรวมข้อความจากคัมภีร์ต่างๆ ของพุทธศาสนารวม ๓๐ คัมภีร์ แต่งขึ้นเพื่ออธิบายเพิ่มเติมข้อความในพุทธศาสนา ถ้าในทางวรรณคดี นอกจากศิลาจารึกแล้ว ไตรภูมิฉบับนี้นับเป็นหนังสือไทยเรื่องแรกที่รอดจากการถูกทำลายมาจนถึงปัจจุบัน โดยเนื้อหาจะแบ่งออกเป็นตอนๆ เช่น นรกภูมิ ติรัจฉานภูมิ เปตภูมิ อสูรกายภูมิ มนุษยภูมิ และสวรรคภูมิ