หนังสือมูลบรรพกิจฉบับนี้  พระยาศรีสุนทรโวหาร  น้อย  ต้นสกุลอาจารยางกูร  แต่เมื่อยังเป็นหลวงสารประเสริฐ  ปลัดกรมพระอาลักษณ์  แต่งขึ้นสำหรับใช้เป็นแบบสอนหนังสือไทยในโรงเรียนหลวง  เมื่อราว  พ.ศ. 2414  เมื่อแต่งแล้วได้นำขึ้นทูลเกล้าฯ  ถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ  ให้ตีพิมพ์ที่โรงพิมพ์หลวงในพระบรมมหาราชวัง  จำนวน  2,000  ฉบับ  สำหรับเป็นแบบเรียนให้กุลบุตร  กุลธิดา  ศึกษาเล่าเรียนหนังสือไทยในสมัยนั้น