กองบรรณาธิการ.เมืองเพนียด.about chan.13.(44);เมษายน 2557

 เมืองเพนียด เป็นเมืองโบราณของจังหวัดจันทบุรี มีลักษณะเป็นกําแพงก่อสร้างด้วยศิลาแลงรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ตั้งอยู่ใกล้กับวัดทองทั่ว ตําบลคลองนารายณ์ อําเภอเมืองจันทบุรี มีอายุมากกว่าหนึ่งพันปีมาแล้ว ภายในเมืองเพนียดเคยขุดพบโบราณวัตถุทับหลัง ชิ้นส่วนเทวรูป และเศษถ้วยชามต่างๆ ซึ่งปัจจุบันจัดเก็บไว้ที่วัดทองทั่ว นอกจากนี้ยังมีการค้นพบหลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษรบริเวณเมืองเพนียด คือ จารึกศิลาแลง จารึกด้วยอักษรขอมโบราณ ภาษาสันสกฤตและเขมร ปัจจุบันเก็บรักษาอยู่ที่หอพระสมุดวชิรญาณ กรุงเทพฯ จากหลักฐานที่พบในเมืองเพนียด พอจะระบุได้ว่าเมืองเพนียดนั้น มีอายุตั้งแต่ราวพุทธศตวรรษที่ 12 ถึงราวพุทธศตวรรษที่ 18

สันนิษฐานว่าเมืองเพนียดเพิ่มเป็นที่ตั้งเมืองจันทบุรียุคแรกต่อมาชาวบ้านได้ย้ายจากเมืองเพนียดมาตั้งถิ่นฐานบริเวณบ้านหัววัง ต.พุงทะลาย (ต.จันทนิมิต ในปัจุบัน) เมืองเพนียดจึงถูกปล่อยให้เป็นเมืองร้าง แต่เนื่องจากเมืองพุงทะลายมีทําเลที่ไม่เหมาะมีน้ําท่วมเป็นประจํา จึงมีการย้ายเมืองไปยังบ้านลุ่ม ริมแม่น้ําจันทบุรี ซึ่งเป็นที่ตั้งของตัวเมืองในปัจจุบัน