สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดโครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดำริ “เราทำความดีด้วยหัวใจ” เพื่อส่งเสริมให้พสกนิกรชาวไทยทุกคนมีความเสียสละและความสมัครสมานสามัคคีในการสร้างสรรค์ความดีเพื่อประโยชน์แก่ประเทศชาติ และสืบสานพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร มีศูนย์อำนวยการใหญ่โครงการจิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดำริ (ศอญ.) เป็นผู้ควบคุม กำกับ ดูแล โดยหน่วยงานในพระองค์ร่วมกับหน่วยงานราชการต่าง ๆ และประชาชนทุกหมู่เหล่าที่มีจิตอาสาบำเพ็ญสาธารณประโยชน์ในพื้นที่ต่าง ๆ เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนและแก้ไขปัญหาให้แก่ประชาชนอย่างถาวร

โครงการนี้จัดตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2560 โดยในระยะเริ่มแรก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้มีพระราชปณิธานในการบำเพ็ญประโยชน์พื้นที่ชุมชนโดยรอบพระราชวังดุสิต เป็นการทำความดีด้วยหัวใจถวายเป็นพระราชกุศลแด่ในหลวงรัชกาลที่ 9 ปัจจุบันโครงการนี้เปิดให้ประชาชนทั่วไปสามารถลงทะเบียนเข้าร่วมโครงการได้ทั่วประเทศ ซึ่งผู้ที่ลงทะเบียนเข้าร่วมโครงการจะได้รับพระราชทานเครื่องแบบจิตอาสาพระราชทาน ประกอบด้วย หมวก ผ้าพันคอ และบัตรประจำตัวจิตอาสา

ประเภทของกิจกรรมจิตอาสาพระราชทาน แบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่

1. จิตอาสาพัฒนา ได้แก่ กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาท้องถิ่นของแต่ละชุมชนให้มีคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมบำเพ็ญสาธารณประโยชน์ การอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การอำนวยความสะดวกและความปลอดภัยในการดำรงชีวิตประจำวัน การประกอบอาชีพ รวมทั้งการสาธารณสุข ฯลฯ

2. จิตอาสาภัยพิบัติ ได้แก่ กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่มีวัตถุประสงค์เพื่อเฝ้าตรวจและเตรียมการรองรับภัยพิบัติ ทั้งที่เกิดจากธรรมชาติและที่เกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ที่ส่งผลกระทบต่อประชาชนในพื้นที่โดยรวม และการเข้าช่วยเหลือบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนจากภัยพิบัติดังกล่าว เช่น อุทกภัย วาตภัย อัคคีภัย

3. จิตอาสาเฉพาะกิจ ได้แก่ กิจกรรมจิตอาสาพระราชทานที่วัตถุประสงค์ให้ปฏิบัติในงานพระราชพิธี หรือการรับเสด็จในโอกาสต่าง ๆ โดยปฏิบัติหน้าที่ร่วมกับส่วนราชการที่เกี่ยวข้องในการช่วยเหลือหรืออำนวยความสะดวกแก่ประชาชนที่มาร่วมงาน รวมทั้งการเตรียมการ การเตรียมสถานที่ และการฟื้นฟูสถานที่ภายหลังการปฏิบัติในพระราชพิธีและการเสด็จนั้น ๆ ให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย

โครงการจิตอาสาพระราชทานได้สร้างความเข้มแข็งให้กับสังคมไทย เกิดเครือข่ายจิตอาสาครอบคลุมทุกจังหวัด ประชาชนมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนของตนเอง เกิดความร่วมมือและความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างประชาชน หน่วยงานภาครัฐ และภาคเอกชน ตลอดจนทำให้คนไทยได้มีพื้นที่ในการทำความดีร่วมกัน “เราทำความดีด้วยหัวใจ” จึงไม่ใช่เพียงแค่คำขวัญ แต่คือแนวพระราชดำริที่ทรงต้องการให้คนไทยทุกคนร่วมกันสร้างประโยชน์ต่อส่วนรวมตามกำลังความสามารถ ด้วยหัวใจที่มุ่งมั่นและเสียสละ เพื่อให้ประเทศไทยเป็นสังคมที่เปี่ยมไปด้วยความดี ความสามัคคี และความเข้มแข็ง สืบสานเจตนารมณ์ของในหลวงรัชกาลที่ 10 ในการพัฒนาประเทศไทยให้มั่นคงและยั่งยืนสืบต่อไป

แหล่งข้อมูลอ้างอิงและภาพประกอบ

ทศมินทรราชา มหาวชิราลงกรณ เล่ม 9 สืบสานศาสตร์พระราชา = Continuing King Bhumibol Aduladej’ s Legacy.  กรุงเทพฯ: สถาพรบุ๊คส์, 2562.

พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 10 แห่งราชวงศ์จักรี.  กรุงเทพฯ: สถาพรบุ๊คส์, 2562.

ศอ.จอส.พระราชทานจังหวัดจันทบุรี.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ 25 กรกฎาคม 2568, จาก https://www.facebook.com/profile.php?id=61558771468685

เรียบเรียงโดย    นางสาวปริศนา ตุ้มชัยพร บรรณารักษ์ชำนาญการ

หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรี
          สำนักศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุรี กรมศิลปากร

#จิตอาสาพระราชทาน

#เราทำความดีด้วยหัวใจ

#โครงการจิตอาสาพระราชทาน

#องค์ความรู้ส่งเสริมการอ่าน

#พี่บรรณนี่มีเรื่องเล่า

#หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษกจันทบุรี

#สำนักศิลปากรที่5ปราจีนบุรี

#กลุ่มเผยแพร่ประชาสัมพันธ์กรมศิลปากร

สำนักศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุรี กลุ่มเผยแพร่ฯ กรมศิลปากร