หอจดหมายเหตุแห่งชาติ จันทบุรี.ย่านท่าหลวง-ตลาดล่าง.จันท์ยิ้ม.(2):5;มิ.ย.-ก.ค.2560

           เป็นจุดจอดเรือบรรทุกสินค้าที่สําคัญในอดีต สินค้าส่วนใหญ่คือของป่าจากกลุ่มชาวชองซึ่งเป็นชนพื้นเมืองจันทบุรี ที่รวบรวมมาได้จากป่าแถบตะเคียนทอง น้ำอุ่น คลองพลู วังแซ้มในบริเวณเขาคิชฌกูฎและเขาสอยดาว โดยล่องลงมาตาม ลําน้ำจันทบุรี และมาเทียบท่าที่ตลาดท่าหลวงแห่งนี้

          ในช่วงที่กองทหารฝรั่งเศสเข้ามายึดครองจังหวัดจันทบุรี (พ.ศ. 2436-2447) การค้าขายในย่านนี้เป็นไปอย่างคึกคัก นอกจากสินค้าป่าแล้วยังมีการลักลอบจําหน่ายสินค้าประเภทสุรา ฝืน กาแฟ ชา การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของย่าน ท่าหลวง-ตลาดล่างส่งผลให้ทางรัฐบาลให้ความสําคัญกับการพัฒนา ระบบสาธารณูปโภคต่างๆ ในบริเวณนี้ก่อนบริเวณอื่น จึงได้ประกาศพระราชบัญญัติสุขาภิบาลที่ตําบลตลาดเมืองจันทบุรีเป็นแห่งแรกในเขตจังหวัดจันทบุรี