+++แหล่งโบราณคดีบ้านวังไฮ เป็นแหล่งโบราณคดียุคโลหะตอนปลาย ตั้งอยู่ที่บ้านวังไฮ ตำบลเวียงยอง อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของตัวเมืองเก่าจังหวัดลำพูน ริมแม่น้ำกวง ซึ่งเป็นแม่น้ำสายสำคัญสาขาหนึ่งของแม่น้ำปิง ต้นกำเนิดอยู่บนดอยนางแก้ว อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ ผ่านไปยังทิศะวันออกเฉียงเหนือ ไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ เข้าสู่ที่ราบแอ่งเชียงใหม่ ลำพูน ผ่านอำเภอสันกำแพง อำเภอสันทราย อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ เข้าสู่จังหวัดลำพูน ผ่านหตัวเมืองเก่า หน้าวัดพระธาตุหริภุญชัย ไหลลงแม่น้ำปิงที่บ้านสบกวง อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน เนื่องจากพื้นที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำ จึงทำให้เกิดการทับถมของตะกอน เหมาะแก่การตั้งถิ่นฐานทำการเกษตรเพื่อดำรงชีวิต จึงพบชุมชนก่นอประวัติศาสตร์ที่ร่วมสมัยกันอีก ๒ แห่ง ได้แก่ แหล่งโบราณคดีบ้านสันป่าค่า อ.สันกำแพง และบ้านยางทองใต้ อ.ดอยสะเก็ด จ.เชียงใหม่                                    

 +++ในปี พ.ศ. ๒๕๒๙ ขณะที่นางวรสุรางค์ โฉมทรัพย์เย็น ชาวบ้านวังไฮ ได้พบชิ้นส่วนโครงกระดูกมนุษย์ ลุกปัดหินสีส้ม ต่างหูทำด้วยแก้ว ต่อมาได้มอบให้กรมศิลปากร ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ในนิทรรศการถาวร พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย หลังจากนั้น กรมสิลปากรได้ดำเนินการขุดค้นทางโบราณคดี ครั้งแรกใน ปี พ.ศ. ๒๕๓๐ โดยนายวิชัย ตันกิติกร นักโบราณคดีจากหน่วยศิลปากรที่ ๔ เชียงใหม่ (ปัจจุบันคือสำนักศิลปากรที่ ๗ เชียงใหม่) ต่อมาได้มีโครงการระยะยาว โดยความร่วมมือของนักโบราณคดีชาวไทย จากสำนักโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ ๖ เชียงใหม่ และทรรศนะ โดยอาษา กับชาวฝรั่งเศส นำโดย ฌอง-ปิแยร์ โปโทร ในโครงการศึกษาวิจัยทางโบราณคดีก่อนประวัติศาสตร์ภายใต้ความร่วมมือระหว่างประเทสไทยและประเทศฝรั่งเศส (โครงการร่วมมือ ไทย- ฝรั่งเศส) ระหว่างปี พ.ศ. ๒๕๓๙ - ๒๕๔๑ และในปลายปี พ.ศ. ๒๕๓๙ ได้มีการขุดค้นเพิ่มเติมโดย สายันต์ ไพรชาญจิตร์ นักโบราณคดีจากสำนักโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติที่ ๖ เชียงใหม่ ในการดำเนินการทางโบราณคดีแต่ละครั้ง ได้พบหลักฐานหลุมฝังศพ พร้อมเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ                             

+++ปัจจุบันโบราณวัตถุอยู่ในการดูแลของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย ซึ่งทางพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย จะนำเสนอในโอกาสต่อไป