//กลุ่มโบราณ​สถาน​กลางเวียง​กุมกาม​ : สมุดบันทึกความลับใต้พิภพ​จากอดีต//
.
.. เย็น​นี้แล้ว สำหรับงานท่องเที่ยว​โบราณ​สถาน​ยาม​ราตรี​ "แอ่วกุมกามยามแลง" ที่จะจัดขึ้น​ ณ​ ลานกิจกรรม​สาธารณ​ะ​ วัดหนานช้าง​ -​ วัดอีค่า​ง​ ใจกลางเวียงกุมกาม​ ซึ่งมีความสวยงาม​คลาสสิค​ตามแบบฉบับของโบราณ​สถาน​ยุคทองของล้านนา​ ซึ่งได้เก็บความลับจากอดีตผ่านกาลเวลามาอย่างยาวนานจนมีการค้นพบในปัจจุบั​น
.
.. กลุ่มโบราณ​สถาน​ใจกลางเวียงกุมกาม​ ประกอบด้วยโบราณ​สถานสำคัญ​ 3 แห่ง​ ประกอบด้วย​ วัดอีค่า​ง​ วัดหนานช้าง​ และวัดปู่เปี้ย​ กำหนดอายุอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษ​ 20​ -​ 22 ร่วมระยะเวลายุคทอง​ ของอาณาจักร​ล้านนา​ หนึ่งในนั้นมีโบราณ​สถาน​ 1  แห่งที่เก็บซ่อนความลับจากอดีต​ เปรียบเสมือนสมุดบันทึกเล่มใหญ่​ของเวียงกุมกาม
.
.. โบราณ​สถานที่กล่าวถึงข้างต้นนี้​ คือ​ วัดหนานช้าง​ กลุ่มโบราณ​สถานขนาดใหญ่​ ที่ประกอบด้วยอาคารมากถึง​ 13​ หลัง​ อยู่ใต้ชั้นตะกอนทรายลึกกว่า​ 2 เมตร ครอบคลุมพื้นที่กว่า​ 3 ไร่​ การขุดศึกษาทางโบราณคดี​ พบข้อมูลสำคัญ​ ดังนี้
.
.. 1) ภูมิรู้สู้วิกฤต​อุทกภัย​ การขุดศึกษา​พบลักษณะ​ชั้นดินก่อเป็นพนังกั้นน้ำ​ มีวัตถุประสงค์​เพื่อกั้นน้ำไม่ให้ท่วมหลากเข้ามาในพื้นที่วัด​ สะท้อนถึงความพยายามแก้ปัญหา​น้ำท่วมของชาวเวียงกุมกามในอดีต
.
.. 2) ความสัมพั​นธ์ระหว่างจีนกับล้านนา​ การศึกษา​ทางโบราณคดี​ พบหลักฐาน​ประจักษ์​พยานสำคัญ​ คือ​ กลุ่มภาชนะเครื่องถ้วยจีนและเครื่อใช้อื่น​ ๆ​ รวมกว่า​ 50​ รายการ​ บรรจุในใหและถูกนำมาฝังอยู่ในชั้นดินก่อนการล่มสลายของเวียงกุมกาม​ หนึ่งในหลักฐานกลุ่มนี้ปรากฏ​เครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์​หมิง​ ที่ปรากฏจารึกอักษร​จีน​ บ่งชี้ให้เห็นว่า​ เป็นของที่ผลิตขึ้นจากเตาหลวง​ สำหรับเป็นเป็นเครื่องต้นสำหรับจักรพรรดิ​ หรือพระราชทานให้แก่พระมหากษัตริย์​ของดินแดนที่มีความสัมพันธ์​ทางการทูต​ และได้รับการยอมรับในพระราชอำนาจจากจักรพรรดิ​จีนเท่านั้น​ หลักฐาน​กลุ่มนี้จึงแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์​ระหว่างจีนและล้านนาผ่านระบบบรรณาการได้เป็นอย่างดี
.
.. 3) การล่มสลายของเวียงกุมกาม​ จากลักษณะการฝังไหบรรจุกลุ่มเครื่องถ้วยจีนสมัยราชวงศ์​หมิงที่วัดหนานช้าง​ พบว่าอยู่ในชั้นดินที่ต่ำกว่าฐานรากของอาคารโบราณ​สถาน​ และมีซากปรักหักพังของโบราณ​สถานปะปนอยู่ชั้นดินตอนบนถัดขึ้นไปเป็นชั้นตะกอนทราย​ แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า​ เป็นการฝังเพื่อต้องการซุกซ่อนสมบัติเพื่อรอเวลาที่จะนำกลับขึ้นมาอีกครั้ง​ เมื่อวิเคราะห์​ร่วมกับจารึกที่ปรากฏบนเครื่องถ้วยจีน​ จะพบว่าในห้วงระยะเวลาดังกล่าว​ (พุทธศตวรรษ​ที่​ 22) เชียงใหม่อยู่ในสภาวะวุ่นวาย​ มีการแย่งชิงอำนาจทั้งจากภายในและภายนอก​ จากทั้งพม่า​และกรุงศรีอยุธยา​ จึงอาจเป็นสาเหตุของการฝังซ่อนสมบัติ​ ก่อนเวียงกุมกามจะถูกทั้งร้างไปและเกิดอุทกภัย​ครั้งใหญ่ขึ้นในราวปี พ.ศ.2200
.
.. สำหรับท่านที่อยากไปเสพอดีต​ เยือนสมุดบันทึกความลับจากใต้พิภพวัดหนานช้าง​ พบกัน​เย็นนี้​ ในงาน​ท่องเที่ยว​โบราณ​สถาน​ยาม​ราตรี​ "แอ่ว​กุม​กาม​ยามแลง" ณ​ ลานกิจกรรม​สาธารณ​ะ​วัดอีค่าง- วัดหนานช้าง​ เวียงกุมกาม​ เวลา​ 16.00​ น.​ เป็นต้นไป