กรมช่างสิบหมู่ เป็นกรมที่มีหน้าที่ทำราชการจำเพาะด้านการช่างที่เกี่ยวข้องกับ งานศิลปกรรมต่างๆ ทั้งในด้านวิจิตรศิลป์และประณีตศิลป์ ภายในพระบรมราชูปถัมภ์มาตั้งแต่โบราณ กรมช่างสิบหมู่และข้าราชการซึ่งเป็นช่างต่างๆในกรมนี้ แม้ว่ามีหน้าที่โดยตรงคือรับราชการสนองพระราชประสงค์ ในส่วนองค์พระมหากษัตริย์ก็ดี แต่มิได้หมายความว่าพระมหากษัตริย์จะทรงสงวนไว้ทรงใช้สอยทำการ แต่ในส่วนพระองค์เท่านั้น กรมการช่างสิบหมู่เป็นกราช่างที่ทรงพระมหากรุณาให้รวบรวมผู้คนที่มีฝีมือ เข้าใจ และสามารถทำการช่างต่างๆ ขึ้นเป็นหมู่เป้นกรมเพื่อจะได้เป็นกำลังในกิจการก่อสร้างที่เป็นงานศิลปกรรมต่างๆ เป็นต้นว่า พระราชวัง วัดวาอาราม สาธารณะต่างๆ ซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงถือว่าเป็นพระราชภาระกิจในพระบรมราชูปถัมภ์โดยตรง เพื่อยังให้ศักดิ์ศรีแก่บ้านเมือง เป็นการบำรุงพระศาสนาให้รุ่ง้รือง ส่งเสริมพระเกียรติยศให้ปรากฎในแผ่นดินและช่วยผดุงการช่างศิลป์ต่างๆ สำหรับบ้านเมืองให้เจริญและดำรงอยู่ได้

     ตามพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการ กรมศิลปากร กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2535 มีการรวมหน่วยงานราชการ 3 หน่วยงาน คือ กองหัตถศิลป์ กองสถาปัตยกรรม และวิทยาลัยช่างศิลป์ ให้เป็นหน่วยงานเดียวกันใช้ชื่อว่า สถาบันศิลปกรรม เมื่อกรมศิลปากรย้ายมาสังกัดในกระทรวงวัฒนธรรม ในพ.ศ. 2545 สำนักสถาปัตยกรรมได้เปลี่ยนชื่อเป็น "สำนักสถาปัตกรรมและหัตถศิลป์" จน พ.ศ. 2548 มีการแบ่งส่วนราชการใหม่ ตามพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2548 ยกเลิกสำนักสถาปัตกรรมและหัตถศิลป์ และกำหนดสำนักใหม่ขึ้นแทน 2 สำนัก คือ สำนักช่างสิบหมู่ และสำนักสถาปัตยกรรม ในปัจจุบัน

ภารกิจในความรับผิดชอบ

1. ผดุงรักษา ฟื้นฟู และสืบทอดศิลปวิทยาการด้านช่างฝีมือและเป็นศูนย์ข้อมูลด้านศิลปกรรมของชาติ
2. ศึกษา ค้นคว้า วิจัย และพัฒนางานด้านช่างศิลปกรรมของชาติ
3. ดำเนินการด้านช่างและงานศิลปะในการบูรณะ ซ่อมแซม เพื่อการอนุรักษ์งานศิลปกรรมที่มีคุณค่าของชาติ
4. ดำเนินการสำรวจ ออกแบบ และสร้างสรรค์งานงานประณีตศิลป์ งานจิตรกรรม และงานประติมากรรม รวมทั้งงานศิลปประยุกต์ที่เป็นเอกลักษณ์ของชาติ
5. ควบคุม ดูแล และสนับสนุน การสร้างอนุสาวรีย์แห่งชาติ และการจำลองพระพุทธรูปสำคัญ ตามระเบียบว่าด้วยการก่อสร้างอนุสาวรีย์แห่งชาติ และการจำลองพระพุทธรูปสำคัญ
6. เผยแพร่ สนับสนุน ส่งเสริม เป็นแหล่งเรียนรู้และให้บริการทางการศึกษางานด้านศิลปกรรมแก่สถานศึกษา ชุมชน และสังคม รวมทั้งสร้างเครือข่ายด้านศิลปกรรม
7. กำหนดเกณฑ์และรับรองมาตรฐานงานด้านศิลปกรรมสำหรับส่วนราชการของกรม
8. ปฏิบัติงานร่วมกับ หรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

หน้าที่ความรับผิดชอบ สำนักช่างสิบหมู่

  ฝ่ายบริหารทั่วไป
1. ดำเนินการเกี่ยวกับงานสารบรรณ งานธุรการ และเลขานุการการประชุมของหน่วยงาน
2. ดำเนินการเกี่ยวกับงานด้านการเงินและบัญชีเบื้องต้นของหน่วยงาน
3. ดำเนินการเกี่ยวกับงานพัสดุ งานอาคารสถานที่ และงานยานพาหนะของหน่วยงาน
4. ดำเนินการเกี่ยวกับงานบุคคลในเบื้องต้นของหน่วยงาน
5. ดำเนินการเกี่ยวกับงานแผนงาน/โครงการและงานงบประมาณของหน่วยงาน
6. ดำเนินการในฐานะฝ่ายเลขานุการคณะกรรมการพิจารณาการสร้างอนุสาวรีย์แห่งชาติและการจำลองพระพุทธรูปสาคัญ รวมทั้งจัดเก็บทะเบียนอนุสาวรีย์แห่งชาติและพระพุทธรูปสาคัญตามบัญชีแนบท้ายระเบียบว่าด้วยการก่อสร้างอนุสาวรีย์แห่งชาติ และการจำลองพระพุทธรูปสาคัญ
7. จัดทำทะเบียน สถิติรูปแบบรายการ แท่นฐานอนุสาวรีย์ แบบตราสัญลักษณ์หน่วยงาน องค์กรต่าง ๆ และแบบงานศิลปกรรม
8. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

  กลุ่มประณีตศิลป์
1. ศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์และรวบรวมหลักฐานที่เกี่ยวกับงานช่างประณีตศิลป์ (งานในลักษณะงานช่างสิบหมู่ประเภทต่าง ๆ เช่น ช่างเขียน ช่างลายรดน้ำ ช่างแกะสลัก ช่างไม้ประณีต ช่างโลหะประณีต ช่างศิราภรณ์ ช่างปิดทอง ช่างประดับกระจก ช่างมุก ช่างสนะ และช่างปั้นปูน ฯลฯ)
2. ออกแบบ เขียนแบบ และสร้างสรรค์งานประณีตศิลป์
3. ซ่อมและสร้างเชิงอนุรักษ์งานศิลปกรรม และงานประณีตศิลป์
4. พัฒนาเทคนิคฝีมือและศักยภาพด้านช่างประณีตศิลป์
5. จัดทำเอกสารทางวิชาการงานช่างประณีตศิลป์
6. ให้บริการความรู้ข้อมูลทางวิชาการด้านช่างประณีตศิลป์
7. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

  กลุ่มประติมากรรม
1. ศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์ ข้อมูล งานประติมากรรมร่วมสมัย และประติมากรรมไทย
2. สร้างสรรค์งานประติมากรรมร่วมสมัยและประติมากรรมไทย
3. สำรวจสถานที่ ออกแบบประติมากรรมร่วมสมัย และประติมากรรมไทย
4. ควบคุมการติดตั้งอนุสาวรีย์
5. พัฒนาเทคนิคฝีมืองานด้านประติมากรรมและเทคโนโลยีการหล่อ
6. ซ่อมบำรุงรักษาพระพุทธรูปปละอนุสาวรีย์ของชาติ
7. จัดทำเอกสารทางวิชาการด้านประติมากรรม
8. ให้บริการความรู้ข้อมูลทางวิชาการด้านประติมากรรม
9. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

  กลุ่มจิตรกรรม
1. ศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์ ข้อมูล งานด้านจิตรกรรมไทยและจิตรกรรมร่วมสมัย
2. สำรวจ ออกแบบ เขียนแบบ คัดลอกภาพ จิตรกรรมไทยและจิตรกรรมร่วมสมัย
3. สร้างสรรค์งานจิตรกรรมไทย และจิตรกรรมร่วมสมัย
4. พัฒนาเทคนิคฝีมืองานด้านจิตรกรรม
5. จัดทำเอกสารทางวิชาการด้านจิตรกรรม
6. ให้บริการความรู้ข้อมูลทางวิชาการด้านจิตรกรรม
7. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือทื่ได้รับมอบหมาย

  กลุ่มศิลปประยุกต์และเครื่องเคลือบดินเผา
1. ศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์ ข้อมูล งานด้านศิลปประยุกต์ และเครื่องเคลือบดินเผา
2. สำรวจ ออกแบบ เขียนแบบงานด้านศิลปประยุกต์ และเครื่องเคลือบดินเผา
3. สร้างสรรค์งานด้านศิลปประยุกต์ และเครื่องเคลือบดินเผา
4. พัฒนาเทคนิคฝีมืองานด้านศิลปประยุกต์ และเครื่องเคลือบดินเผา
5. จัดทำเอกสารทางวิชาการด้านศิลปประยุกต์ และเครื่องเคลือบดินเผา
6. ให้บริการความรู้ข้อมูลทางวิชาการงานด้านศิลปประยุกต์ และเครื่องเคลือบดินเผา
7. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย

  ศูนย์ศิลปะและการช่างไทย
1. ศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์ วิจัย รวบรวมข้อมูล เพื่อจัดทาองค์ความรู้ด้านศิลปกรรม
2. จัดทำเอกสาร ตารา คู่มือ สื่อสิ่งพิมพ์ และสารสนเทศด้านศิลปกรรม
3. จัดกิจกรรม ประชุม สัมมนา อภิปรายและการฝึกอบรมทางวิชาการ เกี่ยวกับงานศิลปกรรม แก่บุคลากรภายในหน่วยงานและบุคคลภายนอก
4. จัดทำทำเนียบสกุลช่างฝีมือสาขาต่าง ๆ
5. เผยแพร่และบริการความรู้ด้านศิลปกรรม
6. ดำเนินการด้านสารสนเทศทางศิลปกรรมของสานักช่างสิบหมู่
7. สร้างเครือข่ายด้านศิลปกรรม
8. ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย