ทับหลังปราสาทหนองหงส์และทับหลังปราสาทเขาโล้น
จากข่าวคราวที่น่ายินดีในการรับมอบทับหลังปราสาทหนองหงส์และปราสาทเขาโล้น คืนจากพิพิธภัณฑ์ชอง มุน ลี ประเทศสหรัฐอเมริกา
วันนี้พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พิมาย ขอนำเสนอข้อมูลโดยสังเขปเกี่ยวกับทับหลังปราสาทหนองหงส์ และโบราณวัตถุสำคัญอื่นๆ ที่พบจากการขุดศึกษาเมื่อ พ.ศ. 2545
.
จากการขุดศึกษาเมื่อ พ.ศ. 2545 พบชิ้นส่วนทับหลังซึ่งมีสภาพค่อนข้างสมบูรณ์ จำนวน 3 ชิ้น (และชิ้นส่วนทับหลังขนาดเล็ก ที่มีสภาพไม่สมบูรณ์ ซึ่งขอไม่นำมากล่าวถึง) ได้แก่
1. ทับหลัง(โกลน) สลักภาพพระกฤษณะตอนกำลังฆ่าหมูป่า พบบริเวณใกล้ซุ้มโคปุระ (ซุ้มประตู) ด้านทิศตะวันออก
2. ทับหลังสลักภาพลายท่อนพวงมาลัย ภาพตรงกลางกะเทาะหายไป พบบริเวณลานด้านหน้าฐานไพฑีของปราสาทหลังทิศเหนือ
3. ทับหลังสลักภาพเทวดาประทับนั่งในท่ามหาราชลีลาสนะภายในซุ้มบนสัตว์พาหนะ(โค/กระบือ) เหนือหน้ากาลคายท่อนพวงมาลัย พบบริเวณโคปุระด้านทิศตะวันตก
.
นอกจากนี้ยังพบโบราณวัตถุสำคัญอีกหลายชิ้น เช่น แผ่นศิลาฤกษ์ แท่นรูปเคารพ ฐานโยนี ชิ้นส่วนหน้าบัน เสาติดผนัง ปราสาทจำลอง บรรพแถลง และบัวยอดปราสาท
.
สำหรับทับหลังปราสาทหนองหงส์ จากการสำรวจเมื่อพ.ศ.2502 โดยนายมานิต วัลลิโภดม ได้กล่าวถึงทับหลังของปราสาทหนองหงส์ทั้ง 3 หลัง(ซึ่งไม่ใช่ทับหลังที่พบจากการขุดศึกษาเมื่อพ.ศ.2545) ไว้ดังนี้
1. ทับหลังปราสาทประธาน (องค์กลาง) สลักเป็นรูปพระอินทร์ประทับยืนบนหลังช้างเอราวัณ 3 เศียร เหนือหน้ากาล มือหน้ากาลยึดท่อนพวงมาลัยแวดล้อมด้วยลายพันธุ์พฤกษาใบไม้ตั้งขึ้นและตกลง
2. ทับหลังปราสาทด้านทิศเหนือ สลักเป็นรูปพระนารายณ์ทรงครุฑเหนือหน้ากาล มือหน้ากาลยึดท่อนพวงมาลัยแวดล้อมด้วยลายพันธุ์พฤกษาใบไม้ตั้งขึ้นและตกลง
3. ทับหลังปราสาทด้านทิศใต้ สลักเป็นรูปพระยมทรงกระบือ ด้านล่างสลักเป็นรูปหน้ากาล มือหน้ากาลยึดท่อนพวงมาลัยแวดล้อมด้วยลายพันธุ์พฤกษาใบไม้ตั้งขึ้นและตกลง (เดิมอยู่ที่ Asian Art Museum of San Francisco -Chong-Moon Lee Center for Asian Art and Culture เมืองซานฟรานซิสโก รัฐแคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา) ปัจจุบัน อยู่ ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร
(จำนวนผู้เข้าชม 765 ครั้ง)
