โคมป่อง และโคมปราสาท สร้างขึ้นด้วยวัตถุประสงค์สำหรับจุดดวงประทีปถวายเป็นพุทธบูชา แด่องค์พระธาตุเจดีย์ รอบฐานมีจารึกบนปล่องประทีป (ลพ. ๔๒) ความว่า

        “ศักราชได้ 870 ตัว รัตนะปัญญาเป็นเค้า มหาสามีสีระวิสุทธเจ้าอยู่วัดต้นแก้ว ชวนชักนักบุญชาวญางหวานทั้งหลาย หนวันตก วันออก ใต้เหนือ ได้ทองหื้อช่างหล่อเป็นผราสาทหลังนี้ 58,000 น้ำ มาไว้ให้เป็นปล่องทีป บูชาพระมหาธาตุเจ้า ตราบต่อเท่า 5,000 วัสสาดีหลีแล”

แปลเป็นภาษาไทยกลางดังนี้

       “จ.ศ.870 (พ.ศ.2051) พระรัตนปัญญา เป็นประธาน พร้อมด้วย พระมหาสวามีศีลวิสุทธิ์ วัดต้นแก้ว ชักชวนผู้มีศรัทธา ชาวยางหวานทั้งหลายที่อยู่ทิศตะวันตก ออก ใต้ และเหนือ ให้เก็บรวบรวมทองสัมฤทธิ์เพื่อหล่อรูปปราสาทน้ำหนัก 58,000 (ประมาณ 60 กิโลกรัม) สำหรับใช้เป็นประทีปบูชาพระมหาธาตุเจ้า (พระธาตุหริภุญไชย) ตราบจนถึง 5,000 วัสสะเทอญ”