อาคารเก่าริมโขงเมืองนครพนม ตอนที่ 5

อำเภอบ้านแพงเป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดนครพนมที่อยู่ติดแม่น้ำโขง เป็นเมืองที่ท่านใดที่ได้มาจังหวัดนครพนมต้องมาเยือน เนื่องจากมีทั้งทรัพยากรธรรมชาติที่สวยงามและสถานที่ทางประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ ได้แก่ วัดโพธิ์ศรี อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม

วัดโพธิ์ศรีหรือวัดโพธิ์ศรีบ้านแพงใต้ สร้างขึ้นใน พ.ศ 2409 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาใน พ.ศ 2478 ภายในมีสิ่งก่อสร้างที่เป็นโบราณสถานสำคัญ คือ กุฏิทรงตึกแบบตะวันตกที่สร้างขึ้นใน พ.ศ 2460 สมัยพระสิมมา เจ้าอาวาสรูปแรก ลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน 2 ชั้น อิทธิพลศิลปะตะวันตกแบบโคโลเนียล เชื่อว่ารับผ่านมาทางประเทศเวียดนาม ผังอาคารเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าออกมุขกลางด้านหน้า ตัวอาคารหันหน้าไปทิศตะวันออก มุขชั้นล่างก่อซุ้มวงโค้งระหว่างเสาในลักษณะเรียงอิฐโชว์ลายอิฐ แผงอิฐกั้นระหว่างช่วงเสาก่อเป็นช่องวงรีเรียงกัน 5 วง อันเป็นลักษณะงานช่างเวียดนามที่พบมากในจังหวัดนครพนม โดยช่องวงโค้งตอนกลางด้านหน้าใช้เป็นทางเข้าออกอาคาร สำหรับตัวอาคารหลักชั้นล่างแบ่งพื้นที่ออกเป็น 3 แถว ๆ ละ 3 ห้อง ตามแนวยาวของตัวอาคาร แต่ละแถวก่อผนังกั้นและทำซุ้มโค้งเป็นช่องประตูเข้าออกไม่มีบานประตู ห้องกลางมีขนาดใหญ่ที่สุด มีบันไดทางขึ้นชั้นบนบริเวณห้องกลางมุขหน้า ลักษณะเป็นบันไดไม้และมีประตูกั้นเหนือบันไดแบบเปิดขึ้นด้านบน ในส่วนชั้นบนกุฏิทำมุขด้านหน้าใช้เป็นระเบียง ตกแต่งด้วยวงคงที่ก่อโชว์อิฐระหว่างช่วงเสา ส่วนล่างก่อแผงอิฐกั้นระหว่างช่วงเสาเจาะเป็นช่องลูกกรงลักษณะเป็นวงรีเรียงกัน 5 วง ตัวอาคารหลักแบ่งเป็น 3 แถว โดยยุบรวมห้องกลางในแถวที่ 1 กับแถวที่ 2 เพื่อใช้เป็นห้องโถงใหญ่สำหรับไหว้พระสวดมนต์ ท้ายห้องประดิษฐานพระพุทธรูปบนโต๊ะหมู่บูชา ส่วนห้องกลางในแถวที่ 3 ที่ต่อจากห้องโถงใหญ่ใช้เป็นห้องของท่านเจ้าอาวาส ภายในห้องมีบันไดไม้ขนาดเล็กใช้เป็นทางขึ้นลงเฉพาะเจ้าอาวาส รวมจำนวนของห้องกุฏิชั้นบนมี 8 ห้อง

ตัวอาคารทั้งชั้นบนและชั้นล่างมีช่องหน้าต่างโดยรอบด้านละ 3 ช่อง ทุกช่องติดบานหน้าต่างไม้แบบบานคู่ทึบทำด้วยไม้ เหนือช่องหน้าต่างแต่งเป็นกรอบซุ้มวงโค้งฉาบเรียบ ตกแต่งด้วยลายปูนปั้นที่ยอดวงโค้งเป็นรูปสี่เหลี่ยมหน้าวัว และทำเส้นคิ้วล้อไปกับวงโค้งทางด้านบน ใต้ช่องหน้าต่างประดับขอบบัวหน้ากระดานปูนปั้น ส่วนมุขกลางด้านหน้าทั้งชั้นบนและชั้นล่างไม่มีบานหน้าต่าง กรมศิลปากรได้ดำเนินการบูรณะล่าสุดใน พ.ศ. 2561

ถ้าท่านใดได้มาท่องเที่ยวที่อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม นอกมาเที่ยวชมน้ำตกท่ีสวยงามแล้ว ก็สามารถมาทำบุญและแวะชมอาคารเก่าแห่งนี้ได้นะคะ

โดยนางสาวเมริกา สงวนวงษ์ นักโบราณคดีปฎิบัติการ