โรงเรียนส่วนบุญโญปถัมภ์ ลำพูน
โรงเรียนส่วนบุญโญปถัมภ์ ลำพูน
ในปี พ.ศ. ๒๔๗๑ สมุหเทศาภิบาลมณฑลพายัพได้พิจารณาการจัดตั้งโรงเรียนสตรีประจำจังหวัดลำพูนขึ้นเนื่องจากเห็นว่าการจัดตั้งโรงเรียนแบบสหศึกษาไม่เหมาะสมกับสภาพสังคมในสมัยนั้น นอกจากนี้ กระทรวงธรรมการ (กระทรวงศึกษาธิการ) ก็ไม่มีนโยบายส่งเสริมให้นักเรียนชายกับนักเรียนหญิงเรียนร่วมในโรงเรียนเดียวกัน สมุหเทศาภิบาลมณฑลพายัพจึงมีหนังสือกราบทูลมหาอำมาตย์เอก พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร (พระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าธานีนิวัต) เสนาบดีกระทรวงธรรมการ ขอประทานอนุมัติแยกโรงเรียนสตรีออกมาจากโรงเรียนประจำจังหวัดลำพูน เพื่อจัดตั้งเป็นโรงเรียนสำหรับเยาวสตรีเป็นการเฉพาะ โดยใช้พื้นที่บริเวณถนนอัฏฐารสด้านเหนือของวัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหารสำหรับก่อสร้างอาคารเรียน เมื่อการก่อสร้างแล้วเสร็จได้มีพิธีการทำบุญฉลองเปิดโรงเรียนอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ ๒๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๗๑ โดยมีนางคำปัน โภคะกุล เป็นผู้อำนวยการคนแรก
ต่อมาโรงเรียนจักรคำคณาทรได้ย้ายออกจากบริเวณบ้านสันดอนรอม ไปอยู่ที่บ้านหนองเส้ง โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดลำพูนจึงย้ายมาใช้พื้นที่บริเวณดังกล่าว ใช้ชื่อว่า “โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดลำพูน ส่วนบุญโญปถัมภ์” ซึ่งได้รับชื่อมาจากนามของเจ้าหญิงส่วนบุญ* จักรคำขจรศักดิ์ ชายาในพลตรีมหาอำมาตย์โทเจ้าจักรคำขจรศักดิ์ ผู้ให้การอุปถัมภ์โรงเรียนมาตั้งแต่ยุคแรกเริ่มก่อตั้ง
ในปี พ.ศ. ๒๕๔๒ ได้มีการเปิดเป็นแบบสหศึกษา และเปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนส่วนบุญโญปถัมภ์ ลำพูน และถือเอาวันที่ ๒๒ กรกฎาคม ของทุกปี เป็นวันสถาปนาโรงเรียนสืบมา
* เจ้าหญิงส่วนบุญ เป็นธิดาเจ้าราชสัมพันธ์วงค์ ณ เชียงใหม่ กับเจ้าหญิงคำย่น ณ ลำพูน สมภพเมื่อวันแรม ๗ ค่ำ เดือน ๕ ปีฉลู ตรงกับวันพุธที่ ๒๘ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๔๐ มีพี่น้อง ๔ คน คือ เจ้าเผ่าพรหม ณ เชียงใหม่ เจ้าชมชื่น ณ เชียงใหม่ เจ้ากุศลวงศ์ ณ เชียงใหม่ และเจ้าหญิงส่วนบุญ ณ เชียงใหม่ เจ้าหญิงส่วนบุญ ณ เชียงใหม่ ได้สมรสกับพลตรีเจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เจ้าผู้ครองนครลำพูน มีทายาทสืบสกุล ๑ คน คือ เจ้าพัฒนา ณ ลำพูน
ผู้เรียบเรียง : นางสาววิชุดา สุริยะวงค์ นักศึกษาฝึกงาน คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวิชาสารสนเทศศาสตร์และบรรณารักษศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
ภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่. ภาพชุด การประกวดภาพถ่ายเก่าเกี่ยวกับจังหวัดลำพูน.
อ้างอิง :
๑. เชียงใหม่นิวส์. ๙๖ ปี จาก รร. วิทยาคม สู่ รร.จักรคำคณาทรลำพูน โรงเรียนเก่าแก่ที่สุดของล้านนา. (Online).
https://www.chiangmainews.co.th/page/archives/1350769/ , สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๖๕.
๒. โรงเรียนส่วนบุญโญปถัมภ์ ลำพูน. ข้อมูลโรงเรียน. (Online).
http://wck.sbycom.net/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8.../ , สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๖๕.
๓. สำนักหอสมุดและสำนักบริการเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. เจ้าหญิงส่วนบุญ ณ ลำพูน. (Online). , สืบค้นเมื่อวันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๕.
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/79/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%8D%E0%B9%82%E0%B8%8D%E0%B8%9B%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B9%8C%20%E0%B8%A5%E0%B8%B3%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%99/1.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/79/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%8D%E0%B9%82%E0%B8%8D%E0%B8%9B%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B9%8C%20%E0%B8%A5%E0%B8%B3%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%99/2.jpg)
ในปี พ.ศ. ๒๔๗๑ สมุหเทศาภิบาลมณฑลพายัพได้พิจารณาการจัดตั้งโรงเรียนสตรีประจำจังหวัดลำพูนขึ้นเนื่องจากเห็นว่าการจัดตั้งโรงเรียนแบบสหศึกษาไม่เหมาะสมกับสภาพสังคมในสมัยนั้น นอกจากนี้ กระทรวงธรรมการ (กระทรวงศึกษาธิการ) ก็ไม่มีนโยบายส่งเสริมให้นักเรียนชายกับนักเรียนหญิงเรียนร่วมในโรงเรียนเดียวกัน สมุหเทศาภิบาลมณฑลพายัพจึงมีหนังสือกราบทูลมหาอำมาตย์เอก พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร (พระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าธานีนิวัต) เสนาบดีกระทรวงธรรมการ ขอประทานอนุมัติแยกโรงเรียนสตรีออกมาจากโรงเรียนประจำจังหวัดลำพูน เพื่อจัดตั้งเป็นโรงเรียนสำหรับเยาวสตรีเป็นการเฉพาะ โดยใช้พื้นที่บริเวณถนนอัฏฐารสด้านเหนือของวัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหารสำหรับก่อสร้างอาคารเรียน เมื่อการก่อสร้างแล้วเสร็จได้มีพิธีการทำบุญฉลองเปิดโรงเรียนอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ ๒๒ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๗๑ โดยมีนางคำปัน โภคะกุล เป็นผู้อำนวยการคนแรก
ต่อมาโรงเรียนจักรคำคณาทรได้ย้ายออกจากบริเวณบ้านสันดอนรอม ไปอยู่ที่บ้านหนองเส้ง โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดลำพูนจึงย้ายมาใช้พื้นที่บริเวณดังกล่าว ใช้ชื่อว่า “โรงเรียนสตรีประจำจังหวัดลำพูน ส่วนบุญโญปถัมภ์” ซึ่งได้รับชื่อมาจากนามของเจ้าหญิงส่วนบุญ* จักรคำขจรศักดิ์ ชายาในพลตรีมหาอำมาตย์โทเจ้าจักรคำขจรศักดิ์ ผู้ให้การอุปถัมภ์โรงเรียนมาตั้งแต่ยุคแรกเริ่มก่อตั้ง
ในปี พ.ศ. ๒๕๔๒ ได้มีการเปิดเป็นแบบสหศึกษา และเปลี่ยนชื่อเป็น โรงเรียนส่วนบุญโญปถัมภ์ ลำพูน และถือเอาวันที่ ๒๒ กรกฎาคม ของทุกปี เป็นวันสถาปนาโรงเรียนสืบมา
* เจ้าหญิงส่วนบุญ เป็นธิดาเจ้าราชสัมพันธ์วงค์ ณ เชียงใหม่ กับเจ้าหญิงคำย่น ณ ลำพูน สมภพเมื่อวันแรม ๗ ค่ำ เดือน ๕ ปีฉลู ตรงกับวันพุธที่ ๒๘ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๔๐ มีพี่น้อง ๔ คน คือ เจ้าเผ่าพรหม ณ เชียงใหม่ เจ้าชมชื่น ณ เชียงใหม่ เจ้ากุศลวงศ์ ณ เชียงใหม่ และเจ้าหญิงส่วนบุญ ณ เชียงใหม่ เจ้าหญิงส่วนบุญ ณ เชียงใหม่ ได้สมรสกับพลตรีเจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เจ้าผู้ครองนครลำพูน มีทายาทสืบสกุล ๑ คน คือ เจ้าพัฒนา ณ ลำพูน
ผู้เรียบเรียง : นางสาววิชุดา สุริยะวงค์ นักศึกษาฝึกงาน คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวิชาสารสนเทศศาสตร์และบรรณารักษศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
ภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่. ภาพชุด การประกวดภาพถ่ายเก่าเกี่ยวกับจังหวัดลำพูน.
อ้างอิง :
๑. เชียงใหม่นิวส์. ๙๖ ปี จาก รร. วิทยาคม สู่ รร.จักรคำคณาทรลำพูน โรงเรียนเก่าแก่ที่สุดของล้านนา. (Online).
https://www.chiangmainews.co.th/page/archives/1350769/ , สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๖๕.
๒. โรงเรียนส่วนบุญโญปถัมภ์ ลำพูน. ข้อมูลโรงเรียน. (Online).
http://wck.sbycom.net/%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8.../ , สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๖๕.
๓. สำนักหอสมุดและสำนักบริการเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. เจ้าหญิงส่วนบุญ ณ ลำพูน. (Online). , สืบค้นเมื่อวันที่ ๓๑ มกราคม ๒๕๖๕.
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/79/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%8D%E0%B9%82%E0%B8%8D%E0%B8%9B%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B9%8C%20%E0%B8%A5%E0%B8%B3%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%99/1.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/79/%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%8D%E0%B9%82%E0%B8%8D%E0%B8%9B%E0%B8%96%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%A0%E0%B9%8C%20%E0%B8%A5%E0%B8%B3%E0%B8%9E%E0%B8%B9%E0%B8%99/2.jpg)
(จำนวนผู้เข้าชม 1760 ครั้ง)