ม้าเงินทรงเครื่องจำลอง  

ศิลปะล้านนา พ.ศ.๒๔๖๗ 

สูง ๑๙ เซนติเมตร 

ไม้บุเงิน 

ย้ายมาจากพิพิธภัณฑ์มณฑลพายัพ วัดพระธาตุหริภุญชัย พ.ศ. ๒๕๑๘ 

ม้าจำลองตัวนี้สร้างขึ้นโดยแม่เจ้าบัวทิพย์สร้างถวายวัดพราตุหริภุญชัย พ.ศ. ๒๔๖๗  โครงภายในเป็นไม้ บุด้วยเงิน วิธีการบุนี้ เป็นวิธีการตกแต่งสิ่งของให้สวยงามโดดยการนำโลหะไปทำการหุ้มวัสดุนั้นๆ เช่น ไม้ หรือแกนดินผสมรักสมุก แล้วตกแต่งลวดลายให้มีความงดงาม  เช่นการบุพระพุทธรูป เครื่องอาวุธต่างๆ เช่นด้ามของดาบ เป็นต้น  

ที่ฐานของม้ามีจารึกความว่า 

“จุลศักราชได้ ๑๒๘๖ ตั๋ว ปี๋กาบไจ้ เดือน ๖ เหนือ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เม็งวันไตยรวงเหม้า ตรงกับวันที่ ๘ มีนาคม พ.ศ. ๕๔๖๗ปะถะมะมูล  ศรัทธาแม่เจ้าบัวติ๊บเป๋นเค้า พร้อมกับด้วยลูกและหลานจุผู้จุคนก็ได้สร้างยังรูปม้าเงินตั๋ว ๑  มาถวาย เปนตาน กับพระวิหารหลวงลำพูน ตราบ ๕,๐๐๐  พระวรรษาดีหลี ขอจงจักเป๋นปัจจัย ค้ำชูยังผู้ข้าทั้งหลายตราบเถิงยังยอดแก้วพระนิปปานเจ้าจิ่มแต้เต๊อะ”

ม้าจำลองนี้ สร้างถวายโดยแม่เจ้าบัวทิพย์พร้อมด้วยลูกหลาน ซึ่งเจ้าบัวทิพย์นี้ยังไม่สามารถสืบทราบได้ว่าเป็นผู้ใด ส่วนจารึในฐานม้ายังสะท้อนแนวคิดต่ออายุพระพุทธศาสนาในยุคของพระสมณโคดมที่เชื่อว่ามีอายุ ๕,๐๐๐ ปี และปรารถนาไปยังซึ่งนิพพาน ซึ่งจารึกในลักษณะนี้ยังพบในฐานพระพุทธรูปที่ปรากฏทั่วไปในภาคเหนือด้วย 

เอกสารอ้างอิง

ณัฏฐภัทร จันทวิช (บรรณาธิการ). โบราณวัตถุและศิลปวัตถุในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย . กรุงเทพฯ :ส.พิจิตรการพิมพ์, ๒๕๔๘.

ศิรพงศ์ ศักดิ์สิทธิ์. “คติการสร้างพระพุทธรูปไม้ล้านนา,” ดำรงวิชาการ  ปีที่ ๑๘, ๑ (ม.ค. - มิ.ย. ๖๒), ๘๖-๑๐๙.