ย่านดาโอ๊ะ ใบไม้สีทอง
ณ หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่
         ใบไม้สีทอง หรือย่านดาโอ๊ะ เป็นไม้เถาเนื้อแข็งขนาดใหญ่ ใบเดี่ยว ถูกค้นพบครั้งแรกโดย ดร.ชวลิต นิยมธรรม บริเวณน้ำตกปาโจ อุทยานแห่งชาติบูโด - สุไหงปาดี อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส
         ใบมีสองชนิด คือใบสีเขียวทำหน้าที่สังเคราะห์แสง และใบสีทองบริเวณปลายกิ่งขณะเป็นใบอ่อนมีสีม่วงเมื่อใบแก่ขึ้นจะมีสีคล้ายสีทองแดง สุดท้ายจะเปลี่ยนเป็นสีเงินและทิ้งใบ ซึ่งใบจะมีสีทองชัดเจน ในช่วงเดือน มิถุนายน ถึง กรกฎาคม มีลักษณะเด่นคือปลายใบหยักเว้าเป็นแฉก ๒ แฉก โคนใบเว้าหยักคล้ายรูปหัวใจ
         ดอกมีสีขาวเป็นช่ออยู่บริเวณปลายกิ่ง ลักษณะคล้าย ดอกเสี้ยว มีกลิ่นหอม ซึ่งจะออกดอกประมาณเดือน ตุลาคม ถึง กุมภาพันธ์ ผลเป็นฝักแบนยาวคล้ายดาบ เจริญเติบโตได้ดีบริเวณพื้นที่โล่งริมลำธารในป่าดิบชื้น ระดับความสูง ๕๐ ถึง ๒๐๐ เมตร มักจะพบในเขตอุทยานแห่งชาติน้ำตกบาโจ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าฮาลา-บาลา
         ในหนึ่งปีจะมีการเปลี่ยนสีของใบถึง ๓ ครั้ง คือ ฤดูร้อนใบอ่อนสีม่วงค่อย ๆ เขียว ฤดูฝนจะมีสีทอง และฤดูหนาวจะมีสีเงิน คนทั่วไปจึงเรียกว่าใบไม้สีทอง โดยมีความเชื่อว่าเป็นไม้มงคล หากมีใบที่ร่วงหล่นมักถูกนำมาใส่กรอบมีไว้เพื่อความเป็นสิริมงคล
ภาพ : หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เชียงใหม่
อ้างอิง
กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. ๒๕๔๘. พืชถิ่นเดียวและพืชหายากของประเทศไทย. โรงพิมพ์การศาสนา, กรุงเทพฯ.
องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. ฐานข้อมูลพรรณไม้. (Online).  http://www.qsbg.org/Database/plantdb/index.asp