ใช่เพียงแค่การมองอย่างผิวเผิน แล้วสรุปอย่างง่ายดาย สิ่งที่เห็นด้วยตาก็อย่างหนึ่ง สิ่งที่ได้จากการตรวจสอบก็อาจให้ผลอีกอย่างหนึ่ง ที่อาจจะสอดคล้องหรือขัดแย้งกันก็เป็นได้

นอกจากสภาพปัจจุบัน เรื่องราวในอดีตที่เกี่ยวข้องก็อาจส่งผลกระทบได้ ทั้งการอนุรักษ์ วัสดุ อุปกรณ์ที่ใช้ สภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงตลอดหลายสิบปี อาจรวมถึงลักษณะทางภูมิสถาปัตย์ ที่ส่งผลต่อทิศทางลม แสงแดด ฯลฯ

การตรวจสอบไม่อาจสำเร็จเพียงครั้งเดียว และไม่อาจสำเร็จได้เพียงเจ้าหน้าที่ฝ่ายเดียว ในงานที่ต้องใช้ความรู้ความสามารถเฉพาะทาง จำเป็นต้องอาศัยผู้ที่มีความชำนาญ เชี่ยวชาญ และรับฟัง แลกเปลี่ยนข้อมูล ความรู้ ประสบการณ์ ด้วยจิตใจที่เปิดกว้าง ปราศจากอคติ...โดยมีเป้าหมายเพื่อพิทักษ์รักษา ทรัพย์สมบัติ อันเป็นมรดกของประเทศชาติ

งานอนุรักษ์จึงเปรียบเสมือนเรื่องราวที่ไม่มีวันจบสิ้น...จุดสิ้นสุดของงานในวันนี้ จึงอาจเป็นจุดเริ่มของเรื่องราวใหม่ ที่รอการตรวจสอบและอนุรักษ์ในวันข้างหน้าต่อไป...