วันอาสาฬหบูชา

          หลังจากที่พระพุทธเจ้าเสด็จอุบัติขึ้นในโลกได้เพียง ๖๐ วัน คือ ตรัสรู้ได้เพียง ๖๐ วัน      ก็ได้เกิดวันสำคัญในพระพุทธศาสนาขึ้นมาอีกวันหนึ่ง คือ วันที่พระพุทธองค์ได้ทรงประกาศพระพุทธศาสนาขึ้นในโลก ในวันเพ็ญเดือน ๘ ซึ่งในกาลต่อมาเราเรียกวันสำคัญนี้ว่า             “วันอาสาฬหบูชา” นั่นเอง

          เทศน์กัณฑ์แรกของพระพุทธเจ้า มีชื่อเต็มว่า “ธัมมจักกัปปวัตนสูตร” แยกออกเป็นคำศัพท์ได้ ๓ คำ คือ

          ๑) ธัมมจักกะ แปลว่า “กงล้อคือพระธรรม” ซึ่งได้แก่อริยสัจ ๔ ที่พระองค์ตรัสรู้ในวันเพ็ญเดือน ๖ นั่นเอง เฉพาะคำว่า “จักกะ” หรือ “จักร” ในคัมภีร์ชั้นอรรถกถา ท่านได้ให้ความหมายได้ ๑๐ อย่าง คือ

                    ๑.๑) สมบัติ ได้แก่ จักรธรรม ๔ อันเป็นดุจล้อรถนำไปสู่ความเจริญ (อยู่ในประเทศอันสมควร-คบสัตบุรุษ-ตั้งตนไว้ชอบ และความเป็นผู้ได้ทำความดีไว้ในปางก่อน)

                    ๑.๒) รูปที่ปรากฏในกาย เป็นเครื่องหมายบอกว่าเป็นคนมีบุญหรือไม่มีบุญ

                    ๑.๓) ล้อ เครื่องประกอบรถ

                    ๑.๔) อิริยาบถ โดยพิสดารมี ๘ คือ ยืน, เดิน, นั่ง, นอน, คู้, เหยียด, เคลื่อน, ไหว

                    ๑.๕) ทาน การบริจาค

                    ๑.๖) จักรรัตนะ จักรของพระเจ้าจักรพรรดิราช

                    ๑.๗) ธรรม ที่เรียกว่า ธรรมจักร (ล้อคือพระธรรม)

                    ๑.๘) จักรกรด ที่เรียกว่า ขุรจักร

                    ๑.๙) เครื่องประหาร ที่เรียกว่า ปหรณจักร หรือ กงจักร

                    ๑.๑๐) สายฟ้า ที่เรียกว่า อสนีจักร

คำว่า “จักกะ” ในคำว่า “ธรรมจักกะ” นี้ หมายเอา ข้อ ๑.๗ คือ ธรรม

          ๒) ปวัตตนะ แปลว่า “ให้เป็นไปทั่ว” หรือ “ให้หมุนไปทั่ว”

          ๓) สูตร ได้แก่ พระธรรมเทศนา หรือ ธรรมกถา เรื่องหนึ่งๆ ที่แสดงเรื่องต่างๆ โดยยกบุคคลเป็นที่ตั้ง

          ทั้ง ๓ คำ รวมกันเป็น “ธัมมจักกัปปวัตนสูตร” แปลว่า “พระธรรมเทศนาว่าด้วยการหมุนล้อคือพระธรรมให้เป็นไปทั่ว”

          วัน “อาสาฬหบูชา” (อา-สาน-หะ-บู-ชา) นักปราชญ์จึงจัดว่าเป็น วันพระธรรม

วันเข้าพรรษา (ตรงกับแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘)

          สำหรับปีนี้ เป็นปีมหามงคล เนื่องด้วยเป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ ๗ รอบ ๘๔ พรรษา อาตมาภาพขอเชิญชวน ท่านพุทธศาสนิกชนทั้งหลายได้บำเพ็ญมหาทาน ๕ คือ อริยธรรม ๕ หรือ ศีล ๕ เพื่อน้อมเกล้าฯ อุทิศถวายเป็นพระราชกุศลแด่สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ เพราะถ้ารักษาได้ทั้ง ๕ ข้อ จะเป็นหลักประกันชีวิต – ทรัพย์สิน ครอบครัว – เครดิต และสุขภาพ ทั้งของตนเองและผู้อื่นได้โดยไม่ต้องลงทุนลงแรงอะไร กับขอวิงวอนให้ชาวไทยทุกหมู่เหล่าจงมีเมตตาให้แก่กันและกัน สร้างความรัก ความสามัคคี ให้เกิดขึ้นในชาติบ้านเมืองของเราตลอดไป

          ขออำนาจแห่งคุณพระศรีรัตนตรัย โปรดอภิบาลดลบัลดาลให้ท่านทั้งหลายจงประสบแด่ความสุข ความเจริญด้วย จตุรพิธพรชัย คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ ปฏิภาณ ธนสารสมบัติจงทุกประการทุกท่านเทอญ

ขอเจริญพร

พระธรรมโสภณ

เจ้าอาวาสวัดสุทธจินดา จังหวัดนครราชสีมา