สำนักหอสมุดแห่งชาติ ขอเชิญชมนิทรรศการหมุนเวียน เรื่อง "ช้างมงคล"
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(01).jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(07).jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(03).jpg)
กรมศิลปากร โดยกลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติ ขอเชิญชมนิทรรศการเรื่อง “ช้างมงคล” เพื่อเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับช้างจากเอกสารโบราณ ตั้งแต่บัดนี้จนถึงวันที่ ๒๐ ธันวาคม ๒๕๖๕ ณ ห้องวชิรญาณ ๒ - ๓ อาคาร ๒ ชั้น ๑ สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรุงเทพฯ
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(13).jpg)
ช้าง เป็นสัตว์ที่มีความสัมพันธ์กับสังคมมนุษย์มาแต่โบราณกาล แม้โดยธรรมชาติช้างเป็นสัตว์ป่ารูปร่างใหญ่โตมีพละกำลังมากมายมหาศาล แต่ช้างก็มีลักษณะพิเศษเฉพาะ คือ มีอิริยาบถที่สง่างาม เฉลียวฉลาด แข็งแรง อดทน สามารถฝึกสอนให้เรียนรู้ได้ ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์ พระเจ้าแผ่นดินของไทยในสมัยโบราณ ทรงใช้ช้างเป็นยุทโธปกรณ์สำคัญสำหรับกองทัพ โดยใช้ช้างเป็นส่วนหนึ่งของกำลังพลในการต่อสู้ขณะทำสงคราม ด้วยวิธีการชนกับช้างข้าศึก ใช้แทนกำลังทหารเพื่อทำลายประตูเมือง กำแพงเมือง ป้อม ค่าย บุกไล่ ทำลายทหารในกองทัพข้าศึก ใช้เป็นพาหนะบรรทุกปืนใหญ่ และสิ่งของเครื่องสรรพาวุธยุทโปกรณ์ รวมทั้งสัมภาระต่างๆ การศึกสงครามแต่ละครั้ง ช้างมีส่วนช่วยปกป้องรักษาบ้านเมืองให้พ้นภัย และขยายขอบเขตของอาณาจักรให้กว้างขวางออกไป
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(08).jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(15).jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(14).jpg)
เมื่อบ้านเมืองเลิกใช้ช้างเพื่อการศึกสงคราม อีกทั้งกรมพระคชบาลของหลวงก็เลิกล้มไป ความรู้เกี่ยวกับช้างจึงหมดความจำเป็นสำหรับกิจการบ้านเมือง เป็นเหตุให้ความต้องการอยากเรียนรู้เรื่องช้างหมดไปด้วย เมื่อขาดการสืบทอดผู้มีความรู้เรื่องช้างก็ลดจำนวนลงเป็นลำดับ ปัจจุบันคนรักช้างได้พยายามฟื้นฟูความรู้เกี่ยวกับช้างมากขึ้น นับเป็นนิมิตอันดีอย่างยิ่งที่มรดกวัฒนธรรมของชาติชิ้นสำคัญชิ้นหนึ่งนี้ เริ่มได้รับความสนใจ มีความพยายามรื้อฟื้นให้มีการเผยแพร่และสืบทอด จึงเป็นที่มาของการจัดนิทรรศการในครั้งนี้
นิทรรศการ เรื่อง ช้างมงคล มีเนื้อหานิทรรศการแบ่งออกเป็น ๕ ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ ๑ นำเสนอความรู้เกี่ยวกับคำศัพท์ในสมัยโบราณที่ใช้เรียกอวัยวะส่วนต่างๆ ของช้าง ส่วนที่ ๒ จะเป็นความรู้เกี่ยวกับการกำเนิดของช้างมงคลตามตำราคชศาสตร์ที่ปรากฏในเอกสารโบราณว่าช้างศุภลักษณ์ หรือช้างที่มีลักษณะมงคล พร้อมทั้งมีภาพประกอบจากเอกสารโบราณ ซึ่งมีทั้งหมด ๔ ตระกูล คือ ๑. ช้างตระกูลอิศวรพงศ์ ๒. ช้างตระกูลพรหมพงศ์ ๓. ช้างตระกูลวิษณุพงศ์ ๔. ช้างตระกูลอัคนิพงศ์ ส่วนที่ ๓ ทำเนียบนามช้างหลวงประจำรัชกาลในราชวงศ์จักรี ตั้งแต่รัชกาลที่ ๑ - รัชกาลที่ ๙ พร้อมจัดแสดงเอกสารโบราณที่บันทึกทำเนียบนามช้างสำคัญในสมัยรัตนโกสินทร์ ส่วนที่ ๔ การเปรียบเทียบความแตกต่างลักษณะทางกายภาพและถิ่นฐานระหว่างช้างเอเชียและช้างแอฟริกา ส่วนที่ ๕ การนำเสนอสารคดีเรื่องช้างไทย และการเล่นเกมส์โชคช้าง เป็นการเสี่ยงทายจากตำราโบราณ เพื่อให้ผู้ที่เข้าชมนิทรรศการได้ร่วมสนุก
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(18).jpg)
ผู้สนใจเข้าชมนิทรรศการหมุนเวียน เรื่อง “ช้างมงคล” ได้ตั้งแต่บัดนี้จนถึงวันที่ ๒๐ ธันวาคม ๒๕๖๕ วันจันทร์ - ศุกร์ เวลา ๐๙.๐๐ – ๑๖.๓๐ น. วันเสาร์ - อาทิตย์ เวลา ๐๙.๐๐ – ๑๗.๐๐ น. (หยุดวันนักขัตฤกษ์) ณ ห้องวชิรญาณ ๒ – ๓ อาคาร ๒ ชั้น ๑ สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรุงเทพฯ
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(09).jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/13/News2565/65-09-21elephant/%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%A1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%20(10).jpg)
(จำนวนผู้เข้าชม 3385 ครั้ง)