...

โครงการอนุรักษ์เอกสารโบราณวัดไก่เตี้ย กรุงเทพมหานคร



          เอกสารโบราณ หมายถึง เอกสารที่มีอายุหนึ่งร้อยปีขึ้นไป ใช้บันทึกตัวอักษรและภาษาของคนสมัยโบราณสำหรับเผยแพร่ความรู้ ติดต่อสื่อสาร หรือบันทึกความทรงจำ เนื่องจากประเทศไทยในสมัยก่อนยังไม่มีกระดาษและเทคโนโลยีการพิมพ์ คนไทยจึงประยุกต์วัสดุต่าง ๆ ที่หาได้ในธรรมชาติ เช่น หิน เปลือกไม้ ใบไม้ มาผ่านกระบวนการดัดแปลงให้เป็นวัตถุที่สามารถรองรับการบันทึกได้ ดังนั้นเอกสารโบราณจึงมีคุณค่าต่อการศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ที่แสดงให้เห็นถึงภูมิปัญญาและอารยธรรมของคนสมัยโบราณ เช่น จดหมายเหตุ พงศาวดาร ประวัติศาสตร์ กฎหมาย คณิตศาสตร์ วรรณคดี ธรรมคดี ฯลฯ ซึ่งกรมศิลปากรตระหนักถึงความสำคัญของเอกสารโบราณเป็นอย่างดี จึงได้จัดให้มีโครงการสำรวจและอนุรักษ์เอกสารโบราณขึ้นตามแหล่งเอกสารโบราณต่าง ๆ ทั่วประเทศ เพื่อให้เอกสารโบราณเหล่านี้คงอยู่ในสภาพที่ดี เป็นระเบียบ และเก็บรักษาต่อไปได้อีกหลายร้อยปี
          วัดไก่เตี้ยเป็นแหล่งเอกสารโบราณที่สำคัญ เนื่องจากเป็นศูนย์กลางการศึกษาของพระภิกษุสามเณรมาตั้งแต่ต้นกรุงรัตนโกสินทร์ หรือ อาจจะสืบประวัติไปได้ถึงสมัยกรุงศรีอยุธยา ทำให้มีตำราที่ใช้ศึกษาเล่าเรียนอยู่ เป็นจำนวนมากซึ่งผ่านกาลเวลามาอย่างยาวนาน ตำราเหล่านี้จึงอยู่ในฐานะเป็นเอกสารโบราณที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ ดังนั้นกรมศิลปากรร่วมกับวัดไก่เตี้ย จึงได้จัดทำโครงการอนุรักษ์เอกสารโบราณขึ้น เพื่อดำเนินการสำรวจ อนุรักษ์ ลงทะเบียน และจัดเก็บเอกสารโบราณของวัดให้เป็นระบบ อันจะต่อยอดไปสู่การพัฒนาวัดให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านเอกสาร อักษร ภาษาโบราณ และเผยแพร่ให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมสืบไป




          กรมศิลปากรและวัดไก่เตี้ย ได้ร่วมกันทำงานอนุรักษ์เอกสารโบราณ ตั้งแต่วันที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๖๕ โดยมีเจ้าหน้าที่กรมศิลปากร พระสงฆ์วัดไก่เตี้ยและวัดใกล้เคียง รวมถึงประชาชนในบริเวณชุมชนวัดไก่เตี้ยผู้มีจิตศรัทธา ร่วมมือร่วมใจกันทำงานจนแล้วเสร็จในวันที่ ๑ สิงหาคม ๒๕๖๕ รวมระยะเวลาทำงานทั้งสิ้น ๙ วัน อนุรักษ์เอกสารโบราณของวัดได้เป็นคัมภีร์ใบลาน จำนวนทั้งสิ้น ๔๑ มัด ๑๒๖ เลขที่ ๖๕๓ ผูก
          กรมศิลปากร โดยกลุ่มตัวเขียนและจารึก สำนักหอสมุดแห่งชาติ ได้สำรวจพบคัมภีร์ใบลานสมัยอยุธยาและรัตนโกสินทร์ ที่ระบุปีที่สร้างอย่างน้อย ๓ คัมภีร์ ดังนี้
          - คัมภีร์ใบลาน เลขที่ วกต.๒๗/ค/๑ เรื่อง วิธูรชาดก สร้างขึ้นในปี พ.ศ.๒๑๖๓ สมัยสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม อักษรขอม ภาษาบาลี ฉบับล่องชาดข้างลาย ปัจจุบันอายุ ๔๐๒ ปี








          - คัมภีร์ใบลาน เลขที่ วกต.๔๗/๑ เรื่อง กุสลวินิจฺฉยกถา สร้างขึ้นในปี พ.ศ. ๒๒๓๒ สมัยสมเด็จพระเพทราชา อักษรขอม ภาษาบาลี-ไทย ฉบับทองทึบ ปัจจุบันอายุ ๓๓๓ ปี











          - คัมภีร์ใบลาน เลขที่ วกต.๙๗/๑ เรื่อง ภิกฺขุปาติโมกฺข สร้างขึ้นในปี พ.ศ. ๒๓๔๓ สมัยสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช อักษรขอม ภาษาบาลี ฉบับล่องชาด ปัจจุบันอายุ ๒๒๒ ปี









(จำนวนผู้เข้าชม 2536 ครั้ง)