มหามกุฎราชสันตติวงศ์ ๒๗ พฤษภาคม ๒๔๑๘ วันประสูติพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงปราจิณกิติ

     พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงปราจิณกิติบดี มีพระนามเดิมว่า พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าประวิตรวัฒโนดม เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ ๑๕ ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาแช่ม ประสูติเมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๔๑๘

     ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อพุทธศักราช ๒๔๒๘ พระราชบิดาโปรดเกล้าฯ ให้เสด็จออกไปทรงศึกษาวิชาการ ณ ทวีปยุโรป พร้อมด้วย พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ากิติยากรวรลักษณ์ พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าจิระประวัติวรเดช พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ นับเป็นพระเจ้าลูกยาเธอในรัชกาลที่ ๕ กลุ่มแรก ที่เสด็จไปศึกษาต่อต่างประเทศ ครั้นเสด็จกลับมาทรงรับราชการในตำแหน่งผู้ช่วยราชการกระทรวงวัง ในพุทธศักราช ๒๔๔๐ ทรงเป็นราชเลขานุการในสมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ขณะทรงดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน ครั้นพุทธศักราช ๒๔๔๕ โปรดเกล้าฯ ให้ทรงกรม เป็นพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นปราจิณกิติบดี และได้เป็นราชเลขานุการฝ่ายต่างประเทศ

     ถึงรัชกาลที่ ๖ โปรดเกล้าฯ ให้เป็นสมุหมนตรี และองคมนตรี ครั้นพุทธศักราช ๒๔๕๔ เลื่อนเป็นพระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงปราจิณกิติบดี และเป็นเสนาบดีตำแหน่งราชเลขาธิการ

     พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงปราจิณกิติ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๖ เมื่อวันที่ ๙ ธันวาคม ๒๔๖๒ พระชันษา ๔๕ ปี เป็นต้นราชสกุล ประวิตร

     พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงปราจิณกิติ นับเป็นพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ที่สืบสายจากพระบรมชนกนาถ

ภาพ : มหาอำมาตย์เอก มหาเสวกเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงปราจิณกิติบดี