ประวัติศาลเจ้าปึงเถ่ากง น่าน (ตามที่จารึกไว้ภายในอาคารศาลเจ้า)
---ชาวจีนโพ้นทะเลที่อาศัยทำมาหากินในจังหวัดน่าน ได้เริ่มต้นทำการก่อสร้างศาลเจ้าปึงเถ่ากงในปีพุทธศักราช ๒๔๔๖ เริ่มจากผู้มีจิตศรัทธาจำนวน ๕๖ ราย ตามประวัติของศาลที่ได้มีการบันทึกไว้แล้ว จัดหาที่ดินจำนวน ๑ งาน ๘๐ ตารางวา ก่อสร้างอาคารศาลเจ้าเป็นอาคารไม้ยกพื้นหลังคามุงกะสี รูปทรงอาคารเป็นไปตามยุคสมัยพื้นเมืองน่านในขณะนั้น ใช้เงินก่อสร้างทั้งสิ้น ๑,๖๕๕ บาท และได้อัญเชิญองค์ปึงเถ่ากงขึ้นประทับ รูปองค์ของท่านเป็นไม้หอมแกะสลักลงสีลวดลายได้งดงามยิ่งนัก
จวบจนปีพุทธศักราช ๒๔๘๕ ได้มีการปรับปรุงอาคารเป้นก่ออิฐถือปูน หลังคามุงสังกะสี และในปีพุทธศักราช ๒๕๐๗ คณะกรรมการศาลเจ้าปึงเถ่ากง ได้นำที่ดิน และอาคารศาลเจ้าปึงเถ่ากงไปขึ้นทะเบียนศาลเจ้ากับกระทรวงมหาดไทย
---ในปีพุทธศักราช ๒๕๑๐ ได้มีการปรับปรุงอาคาร และเปลี่ยนหลังคามุงสังกะสีเป็นหลังคามุงกระเบื้อง จนปีพุทธศักราช ๒๕๔๘ อาคารศาลเจ้าทรุดโทรมมาก คณะกรรมการศาลเจ้าปึงเถ่ากงจึงมีมติให้รื้อถอน และให้สร้างขึ้นใหม่ในสถานที่เดิมให้ถาวร สวยงามตามแบบจีน โดยทำการวางศิลาฤกษ์ ในวันที่ ๙ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๔๘ และทำการก่อสร้างเสร็จสิ้นใช้งบประมาณ ๑๐ ล้านบาท และได้เฉลิมฉลองอาคารศาลเจ้าปึงเถ่ากงหลังใหม่ในวันที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๕๑ เมื่อศาลเจ้าปึงเถ่ากงน่านมีอายุครบ ๑๐๕ ปี
---ภายในศาลเจ้าปึงเถ่ากง น่าน ประดิษฐานเทพเจ้าประจำศาลมากมายประกอบด้วย เทพเจ้าประธานคือ “องค์เจ้าพ่อปึงเถ่ากง” อยู่ตรงกลาง ซึ่งเป็นเทพเจ้าองค์สำคัญ ซึ่งเชื่อว่าเป็นเทพเจ้าที่คอยรักษาคุ้มครองชาวจีนโพ้นทะเล ด้านทิศเหนือเป็น “เทพเจ้ากวนอู” เทพเจ้าแห่งความซื่อสัตย์ และด้านทิศใต้เป็น “ตี่จู่เอี้ย” หรือเทพเจ้าที่
---ปึงเถ่ากง หรือปุนเถ่ากง หรือเปิ่นโถวกง ซึ่งหมายความว่าผู้เป็นใหญ่ หรือผู้นำในเขตนั้นๆ โดยเฉพาะในเขตที่ชาวจีนได้เข้ามาตั้งหลักแหล่ง เพื่อทำการค้าขายโดยเฉพาะบริเวณที่ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับตลาด ส่วนมากจะตั้งรูปเคารพของเทพปึงเถ่ากงไว้เป็นเทพประธานในศาลเจ้า ซึ่งมีความเชื่อว่าเพื่อช่วยรักษาคุ้มครอง ปกป้องภยันอันตราย และให้ความร่มเย็นเป็นสุข ตลอดจนทำให้การค้าขายเจริญรุ่งเรือง
---ในช่วงเดือนกันยายน-ตุลาคม ของทุกปีทางศาลเจ้าจะจัดงานประจำปี ฉลอง อุปรากรจีน (งิ้ว) รวม ๑๐ คืน
---เชิญชวนบริจาคบูรณะศาลเจ้าปุงเถ่ากง ในวาระครบ ๑๒๐ ปี ๑๐ รอบ (พ.ศ. ๒๔๔๖ - ๒๕๖๖) บัญชีธนาคารกสิกรไทย สาขาน่าน ศาลเจ้าปึงเถ่ากง น่าน เลขบัญชี 114-2-26720-5
---งานสมโภชปึงเถ่ากงน่านครบ ๑๒๐ ปี (พ.ศ.๒๔๔๖-๒๕๖๖) เชิญชวนสักการะองค์ปึงเถ่ากงพร้อมเทพต่างๆ วันที่ ๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๖ ชมขบวนธง สิงโต มังกรทองนครสวรรค์