โลหะผสม

         สูง ๓๙.๕ เซนติเมตร

         กรมศิลปากร ซื้อจากพิพิธภัณฑ์ของหม่อมเจ้าปิยะภักดีนาถ สุประดิษฐ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๙

         ปัจจุบันจัดแสดงใน พระที่นั่งวสันตพิมาน (ชั้นบน)

         ชวาลา เครื่องตามประทีบแบบโบราณลักษณะคล้ายตะเกียง แต่ชวาลามีลักษณะต่างไปจากตะเกียง คือ ชวาลาทำฐานอย่างจานรอง และต่อตีนสูงขึ้นไปรับดวงตะเกียงยาวมาก  มีพวยสำหรับสอดไส้ใช้จุดตามไฟมากหลายพวยด้วยกัน 

ในโคลงโลกนิติ มีบทที่กล่าวถึงชวาลา คือ 

เรือนใดย่ำค่ำเข้า  สนธยา

ปราศจากไฟชวาลา  มืดกลุ้ม

เรือนนั้นดั่งมรณา  นฤชีพ

อันตรายจักหุ้ม  ห่อนได้จำเริญฯ

          แปลความว่า “บ้านเรือนใด เมื่อถึงเวลา ๑๘.๐๐ น. เวลาโพล้เพล้พลบค่ำ  ไม่มีแสงไฟจาก “ชวาลา” คือตะเกียง หรือโคมไฟ อาศัยอยู่กันมืดมิด  บ้านหลังนั้นเหมือนไม่มีชีวิต อันตรายก็จะมาปกคลุม หาความเจริญรุ่งเรืองไม่ได้เลย

ชวาลา ๕ ไส้ ทำด้วยโลหะ ใช้งานโดยตั้งพื้น ฐานล่างมีจานรองต่อตีนขาตั้งขึ้นรับดวงตะเกียง ซึ่งทำเป็นชามก้นลึกใช้บรรจุน้ำมัน ไม่มีฝาปิด มีพวยสำหรับพาดไส้ด้ายดิบ ๕ พวย  อันเป็นที่มาของชื่อ “ชวาลา ๕ ไส้”