สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ ๓๖ ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ประสูติเมื่อวันพุธ ขึ้น ๓ ค่ำ เดือน ๘ ปีมะเส็ง ตรงกับวันที่ ๒๙ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๒๔  มีพระนามลำลองว่าทูลกระหม่อมบริพัตร ทั้งนี้ทางกองทัพเรือ ได้กำหนดให้วันที่ ๒๙ มิถุนายน ของทุกปีเป็น “วันบริพัตร” เพื่อน้อมรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณพระองค์ท่าน

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ทรงพระปรีชาสามารถในงานดนตรี พระองค์เป็นราชาแห่งดนตรีไทยและเพลงไทย พระองค์ทรงเครื่องดนตรีไทยได้หลายชนิด เช่น ฆ้องวงใหญ่ ระนาด ซอ เป็นต้น ทรงได้รับการขนานพระนามเป็น “พระบิดาแห่งเพลงไทยเดิม”

เรียบเรียงโดย : นายธีรบูลย์ มิตรมโนชัย นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการ
หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่ สำนักศิลปากรที่ ๗ เชียงใหม่ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม

แหล่งอ้างอิง :

กรรณิการ์ ตันประเสริฐ.  จดหมายเหตุวังไกลกังวล สมัยรัชกาลที่ ๗.  กรุงเทพฯ: มติชน, ๒๕๔๘.

กองทัพเรือ.  พระประวัติ จอมพล จอมพลเรือ สมเด็จพระบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต.  [ออนไลน์]. สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗, 
         จาก: https://www.youtube.com/watch?v=YISxxFRzaLM, ๒๕๖๕.

คณะทำงานการจัดการความรู้ กองดุริยางค์ทหารเรือ ฐานทัพเรือกรุงเทพ.  ฐานข้อมูลเพลงพระนิพนธ์ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต. 
         [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗, จาก: https://www.rtnsm.com/nms-military/index.html

โบร่ำโบราณ.  ภาพวงดนตรีวังบางขุนพรหม.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
        จาก: https://www.facebook.com/103533367701231/photos/a.105451777509390/258702022184364/?type=3

ภาพเก่าเล่าใหม่.  สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,  
         จาก: https://www.facebook.com/111141453749361/photos/a.111164763747030/338635230999981/?type=3, ๒๕๖๔.

วรชาติ มีชูบท.  พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวกับการดนตรี (๑).  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
          จาก: https://www.vajiravudh.ac.th/OVtoVC/OVtoVC_63.htm

สำนักงานวิทยทรัพยากร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.  จุฬาลงกรณ์ราชบรรณาลัย.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
          จาก: http://rama5.flexiplan.co.th/en/gallery/search?cat_id=145

อินทุรัตนา, พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า.  สมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตร.  กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย, ๒๕๓๒.

Music of Prince Paribatra.  เพลงพระนิพนธ์ทูนกระหม่อมบริพัตร : กำสรวลสุรางค์ เถา.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.youtube.com/watch?v=NppqWjHtlHs, ๒๕๖๗.

Music of Prince Paribatra.  เพลงพระนิพนธ์ทูลกระหม่อมบริพัตร : แขกสาย เถา.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.youtube.com/watch?v=e0CFkHi5i1E, ๒๕๖๗.

Music of Prince Paribatra.  เพลงพระนิพนธ์ทูนกระหม่อมบริพัตร : แขกสาหร่าย เถา.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.youtube.com/watch?v=6k40lMErjHE, ๒๕๖๗.

Music of Prince Paribatra.  เพลงพระนิพนธ์ทูลกระหม่อมบริพัตร : ครวญหา เถา.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.youtube.com/watch?v=6ZMrSkn-bGg, ๒๕๖๗.

Music of Prince Paribatra.  เพลงพระนิพนธ์ทูลกระหม่อมบริพัตร : เพลงอาเฮีย เถา.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.youtube.com/watch?v=ElrVzQwTp9k, ๒๕๖๗.

Music of Prince Paribatra.  เพลงพระนิพนธ์ทูนกระหม่อมบริพัตร : สุรางค์จำเรียง เถา.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.youtube.com/watch?v=45OIVqw771w, ๒๕๖๗.

Music of Prince Paribatra.  เพลงพระนิพนธ์ทูนกระหม่อมบริพัตร : อาถรรพ์ เถา.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=Re9PECeFxIE, ๒๕๖๗.