หงส์ประดับบนยอดเสา
องค์ความรู้ จากพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร
เรื่อง หงส์ประดับบนยอดเสา
นอกจากประติมากรรมรูปหงส์ดินเผาแล้ว (อ่านเพิ่มเติมได้ที่องค์ความรู้ เรื่อง ประติมากรรมดินเผารูปหงส์จากโบราณสถานวัดช้างรอบ เมืองกำแพงเพชร) เมืองกำแพงเพชรยังพบประติมากรรมรูปหงส์สำริดลงรักปิดทองที่ใช้ประดับบนยอดเสา โดยมีลักษณะที่สำคัญ ได้แก่ ส่วนหัวมีหงอนสลักลายไทยพลิ้วลู่ลม ลำคอยาวระหง ลำตัวสลักลวดลายเลียนแบบลายของลำแพนหางนกยูง ปีกแผ่กว้าง หางสลักลายกระหนกเปลวอย่างอ่อนช้อย สง่า งดงามทั้งลำตัว ยืนบนฐานบัวหงายซ้อนกลีบอย่างประณีต
หงส์เป็นสัตว์ในจินตนาการและสัตว์ชั้นสูงที่มักปรากฏในวรรณคดี ตำนาน รวมทั้งคติความเชื่อในพระพุทธศาสนาและศาสนาฮินดู สมัยโบราณอาจใช้ห้อยโคมไฟตามทางด้านหน้าอุโบสถของวัดสำคัญและในวัง หรืออาจใช้แขวนตุง (ธง) ซึ่งมักพบอยู่ตามวัดทางภาคเหนือของประเทศไทย ทั้งนี้คงมีคติในการสร้างเพื่อถวายวัดเป็นพุทธบูชา โดยเชื่อว่าจะทำให้เกิดอานิสงส์ผลบุญแก่ผู้สร้างถวายเอง และยังเป็นการอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว
ประติมากรรมรูปหงส์ประดับบนยอดเสาที่พบในจังหวัดกำแพงเพชร ได้แก่ วัดหงษ์ทอง ตำบลสลกบาตร อำเภอขาณุวรลักษบุรี วัดปราสาท ตำบลคณฑี อำเภอเมืองกำแพงเพชร และวัดอัมพาพนาราม (วัดวังไทร) ตำบลวังไทร อำเภอคลองขลุง ซึ่งหงส์ประดับยอดเสาของวัดอัมพาพนารามได้จัดแสดง ณพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร โดยพระครูบาน บุญญโชโต เจ้าอาวาสวัดอัมพาพนารามขณะนั้น มอบให้เมื่อวันที่ ๒๖ ตุลาคม ๒๕๓๕ กำหนดอายุอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๒๔ – ๒๕ ศิลปะรัตนโกสินทร์
บรรณานุกรม
- กัญญรัตน์ เวชชศาสตร์. การศึกษาเรื่องหงส์จากศิลปกรรมในประเทศไทย. กรุงเทพฯ : คุรุสภา, ๒๕๕๐.
- ศิลปากร, กรม. นำชมพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร. กรุงเทพฯ : รุ่งศิลป์การพิมพ์, ๒๕๕๗.
อ่านองค์ความรู้ เรื่อง ประติมากรรมดินเผารูปหงส์จากโบราณสถานวัดช้างรอบ เมืองกำแพงเพชร ได้ที่ https://www.facebook.com/pg/prfinearts/photos/?tab=album&album_id=3198198046914284
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/1.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/2.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/3.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/4.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/1.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/2.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/3.jpg)
![](https://finearts.go.th/uploads/tinymce/source/68/%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B9%8C%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B8%B2/4.jpg)
(จำนวนผู้เข้าชม 2587 ครั้ง)