ชื่อเรื่อง : พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดชมภูเวก

     ผู้เขียน : พิศาล บุญผูก และวีระโชติ ปั้นทอง

     สำนักพิมพ์ : สำนักบรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

     ปีพิมพ์ : ๒๕๖๒

     เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ : ๙๗๘-๖๑๖-๑๖-๑๘๓๙-๑

     เลขเรียกหนังสือ : ๒๙๔.๓๑๓๕ พ๗๕๗พ

     ประเภทหนังสือ : หนังสือทั่วไป

     ห้องบริการ :ห้องหนังสือทั่วไป ๑


สาระสังเขป : วัดชมภูเวก ตั้งอยู่ในพื้นที่จังหวัดนนทบุรี เป็นวัดที่สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีของไทย ภายในวัดมีสิ่งปลูกสร้างที่กรมศิลปากรขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติ และวัดเป็นศูนย์กลางของชุมชนบ้านท่าทรายมาแต่โบราณ ซึ่งเป็นพื้นที่ต่อเนื่องกับบ้านบางตลาด และบ้านปากเกร็ด ที่เป็น ด่านขอน มีหน้าที่ตรวจตราการเข้าออกเก็บภาษีของเรือสินค้าทางแม่น้ำเจ้าพระยาซึ่งเป็นเส้นทางคมนาคมหลักมาแต่กรุงศรีอยุธยา วัดชมภูเวกจึงถือเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญทางประวัติศาสตร์แห่งหนึ่ง จากจุดเริ่มต้นของการสะสมของมีค่า ของหายาก งานศิลปะต่างๆ ตลอดจนเครื่องมือเครื่องใช้สอยในชีวิตประจำวันและวัตถุสิ่งของอื่นๆ ของวัดชมภูเวกและประชาชนในชุมชนท่าทราย ได้พัฒนามาสู่การจัดเก็บอย่างมีระบบ มีการสงวนรักษา ตลอดจนใช้เป็นแหล่งศึกษาหาความรู้แก่เด็ก นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป จึงได้มีการจัดตั้ง "พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดชมภูเวก" เพื่อเป็นแหล่งรวบรวมวัตถุสิ่งของมีค่าของวัดและสิ่งของที่ผู้มีจิตศรัทธาบริจาคแก่วัด เพื่อประโยชน์ให้เป็นแหล่งเรียนรู้แก่บุคคลทั่วไป โดยโครงการพัฒนาและเผยแพร่สารสนเทศภูมิปัญญาท้องถิ่นนนทบุรีศึกษา : ย่านชุมชนวัดชมภูเวก เพื่อส่งเสริมบริการห้องสมุดสู่ชุมชน สำนักบรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ได้จัดพิมพ์และเผยแพร่หนังสือ "พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดชมภูเวก" เพื่อเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสมหามงคลพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พุทธศักราช ๒๕๖๒ ซึ่งมีการกล่าวถึงเรื่องราวต่างๆ ดังนี้ (๑) สมัยกาลบ้านท่าทราย ประวัติความเป็นมา ที่ตั้ง อาณาเขต สภาพชุมชนจากอดีตถึงปัจจุบัน (๒) วัดชมภูเวก ประวัติ ที่มาของชื่อวัด ที่ตั้ง สิ่งสำคัญในวัด เช่น เจดีย์มุตาว พระพุทธบาทศิลา พระพุทธบาทโบราณของชาติ จารึกคาถาศักดิ์สิทธิ์ ศาลาการเปรียญและพิพิธภันฑ์พื้นบ้านวัดชมภูเวก เป็นต้น จิตรกรรมฝาผนัง การบูรณะวัด แหล่งอนุรักษ์วัฒนธรรม (๓) โบราณสถานวัดชมภูเวก ภาพเขียนและการอ่านภาพเขียนทศชาติชาดกในอุโบสถเก่า แหล่งรวมจิตรกรรมเรื่องพุทธประวัติ ทศชาติและภาพปริศนาธรรม และ (๔) การจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดชมภูเวก วัตถุที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดชมภูเวก เช่น เศียรพระพุทธรูปหินทราย อิฐ ธรรมาสน์ทรงบุษบก ตู้พระธรรมลายรดน้ำ คัมภีร์ใบลาน ผอบมอญ เตาฟู่ ขันสาคร ไหกระเทียม ตะเกียงโป๊ะ เครื่องถ้วยชามยุโรป เป็นต้น ด้วยมุ่งหวังบอกเล่าเรื่องราวแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญในชาติทั้งทางประวัติศาสตร์ สถาปัตยกรรม ศิลปกรรม ประเพณี เพื่อการอนุรักษ์และถ่ายทอดให้คงอยู่ส่งติคนรุ่นหลังสืบไป