ปกวารสารศิลปากร มีความน่าสนใจหลายประการ ไม่ว่าจะเป็นชื่อวารสารเหมือนอยู่ในคลี่พระราชสาส์นออกพระพิฆเนศหันซ้ายเล็กน้อย รวมทั้งภาพปก หลายครั้งภาพปกเป็นฝีพระหัตถ์ สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัดติวงศ์ ผู้เขียนเลือก วารสารศิลปากร ปีที่ ๘ เล่มที่ ๘-๑๐ มกราคม ถึง มีนาคม๒๔๙๘

           ปีที่ ๘ เล่ม ๘ มกราคม พ.ศ. ๒๔๙๘ มุมขวาด้านล่าง ปรากฏศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงเดิมอยู่ในหอสมุดวชิรญาณ เป็นจารึกที่หลายคนรู้จัก และเรียนตั้งแต่ชั้นมัธยมศึกษา ปัจจุบันอยู่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร

           ปีที่ ๘ เล่ม ๙ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๙๘ ตู้ลายรดน้ำสมัยอยุธยา ทำเป็นรูปฝรั่ง พระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ กับรูปแขก พระเจ้าออรังเซฟ ราชวงศ์โมกุล สันนิษฐานว่า ทำในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

           ปีที่ ๘ เล่ม ๑๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๙๘ เสาศิลาจารึกเสาแปดเหลี่ยม อักษรมอญ พระยาโบราณราชธานินทร์ (พร เดชะคุปต์) พบที่ศาลสูง ลพบุรี ย้ายมารักษาที่อยุธยาพิพิธภัณฑสถาน ภายหลังสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ตรัสสั่งให้ส่งมาไว้ในหอพระสมุด ปัจจุบันอยู่ ชั้น ๔ ห้องเอกสารโบราณ อาคารวชิรญาณ หอสมุดแห่งชาติ

           แผ่นศิลาที่อยู่บริเวณกลางภาพ พบที่วัดมเหยงค์ จังหวัดนครศรีธรรมราช เคลื่อนมาอยู่ที่อาคารมหาสุรสิงหนาถ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ปี พ.ศ. ๒๔๖๖ ภายหลังสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้ตรัสสั่งให้ส่งมาไว้ในหอพระสมุดกับจารึกหลักอื่น ๆ ซึ่งเดิมสถานที่แสดงจารึกอยู่ในห้องพระโรงศิวโมกขพิมาน ปัจจุบันอยู่ ณ พระที่นั่งอุตราภิมุขพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร

           หลายครั้งหลายเรื่องราว มาจากปกหนังสือแค่ไม่กี่เล่ม ภาพแค่ไม่กี่ภาพ ร้อยเรียงเป็นเรื่องราวได้เขียนในโอกาสเฉลิมฉลองวันสถาปนาสำนักหอสมุดแห่งชาติ ครบ ๑๑๘ ปี และความเชื่องโยงระหว่างหอสมุดแห่งชาติ กับกรมศิลปากร ที่เป็นขุมทรัพย์ของชาติ ตักศิลาของประเทศ

--------------------------------------------

กรมศิลปากร. จารึกในประเทศไทย เล่ม ๑ อักษรปัลลวะ หลังปัลลวะ พุทธศตวรรษที่ ๑๑-๑๔.

กรุงเทพฯ: ภาพพิมพ์, ๒๕๒๙.

-----. จารึกในประเทศไทย เล่ม ๒ อักษรปัลลวะ อักษรมอญ พุทธศตวรรษที่ ๑๒-๒๑. กรุงเทพฯ:

ภาพพิมพ์, ๒๕๒๙.

ก่องแก้ว วีระประจักษ์ และนิยะดา ทาสุคนธ์. ตู้ลายทอง ภาค ๑. กรุงเทพฯ: อมรินทร์การพิมพ์, ๒๕๒๓.

ศิลป์ พีระศรี. เรื่องตู้ลายรดน้ำ. พระนคร: กรมศิลปากร, ๒๕๐๓.

“ภาพตู้ลายรดน้ำสมัยศรีอยุธยา ทำเป็นรูปราชทูตฝรั่งเศสกับราชทูตเปอร์เซียสำหรับเก็บหนังสือใบลาน

ในหอสมุดวชิรญาณ” วารสารศิลปากร. ๘, ๙ (กุมภาพันธ์ ๒๔๙๘): ปก.

“ภาพศิลาจารึกครั้งกรุงสุโขทัย อยู่ในหอสมุดวชิรญาณ.” วารสารศิลปากร. ๘, ๘ (มกราคม ๒๔๙๘): ปก.

“ภาพศิลาจารึกภาษามอญ และภาษาสันสกฤต ภายในหอสมุดวชิรญาณด้านใต้.” วารสารศิลปากร. ๘, ๑๐

(มีนาคม ๒๔๙๘): ปก.
--------------------------------------------

ผู้เรียบเรียง นายบารมี สมาธิปัญญา นักวิชาการเผยแพร่ สำนักหอสมุดแห่งชาติ

กราฟิก นายชลิต ปรีชากุล นายช่างศิลปกรรม สำนักหอสมุดแห่งชาติ