กลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์

เว็บท่ากรมศิลปากร

จารึกเสาธรรมจักร เมืองโบราณซับจำปา

จารึกเสาธรรมจักร เมืองโบราณซับจำปา
วัสดุ : ศิลา อายุ/สมัย : ทวารวดี (อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๒-๑๓)
ขนาด : สูง ๒๐๒ เซนติเมตร, เส้นผ่านศูนย์กลาง ๓๐ เซนติเมตร
สถานที่พบ : เมืองโบราณซับจำปา อำเภอท่าหลวง จังหวัดลพบุรี
ปัจจุบัน : จัดแสดง ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์
------------------------------------
ธรรมจักร สัญลักษณ์แสดงพระธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าในพุทธศาสนา ตั้งแต่สมัยไม่มีการสร้างพุทธปฏิมา ในประเทศไทยปรากฏการสร้างครั้งแรกในวัฒนธรรมทวารวดี ได้รับอิทธิพลจากศิลปะคุปตะ จากหลักฐานที่พบคาดว่ามีลักษณะเป็นประติมากรรมลอยตัวสลักจากหินที่ประกอบไปด้วย ๒ ส่วนหลัก คือ ส่วนยอดที่ทำเป็นรูปวงล้อเกวียนมีฐานผังสี่เหลี่ยมรองรับวงล้อ และส่วนเป็นเสารองรับในผังเหลี่ยม นิยมพบร่วมกับประติมากรรมรูปกวางหมอบ สื่อถึงการแสดงปฐมเทศนา ‘ธัมมจักรกัปปวัตตนสูตร’ แก่ปัญจวัคคีย์ที่ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน
จังหวัดลพบุรีพบหลักฐานชิ้นส่วนธรรมจักรที่มีจารึกอักษรปัลลวะหลายชิ้น เช่น จารึกบนซี่ล้อธรรมจักร จารึกบนวงล้อธรรมจักร และจารึกบนชิ้นส่วนเสาธรรมจักร เป็นต้น ปัจจุบันทั้งหมดจัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์ โดยชิ้นที่มีความสำคัญและโดดเด่นที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์ภูมิใจเสนอ คือ เสาธรรมจักรแปดเหลี่ยมที่มีจารึก อักษรปัลลวะ ภาษาบาลี เนื้อความกล่าวถึงหลักธรรม เช่น อริยสัจ ปฏิจจสมุปบาท ปฐมพุทธอุทาน และพระพุทธอุทาน
สำหรับผู้ที่สนใจ สามารถเข้าชมจารึกเสาธรรมจักร เมืองโบราณซับจำปา ได้ทุกวันพุธถึงวันอาทิตย์ เวลา ๙.๐๐-๑๖.๐๐ น.

-------------------------------------
ที่มาของข้อมูล : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ สมเด็จพระนารายณ์
-------------------------------------
อ้างอิง
ศักดิ์ชัย สายสิงห์. พระพุทธรูปในประเทศไทยไทย รูปแบบ พัฒนาการ และความเชื่อของคนไทย. กรุงเทพฯ : ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี, ๒๕๕๖. . ศิลปะทวารดี วัฒนธรรมทางศาสนายุคแรกเริ่มในดินแดนไทย. พิมพ์ครั้งที่ ๒ นนทบุรี :

(จำนวนผู้เข้าชม 2351 ครั้ง)

สงวนลิขสิทธิ์ © 2563 กรมศิลปากร. กระทรวงวัฒนธรรม - นโยบายเว็บไซต์ | มาตรฐาน

Messenger