ผืนป่าเมืองน่าน ( ตอนที่ ๕ )
ผืนป่าเมืองน่านเมื่อ ๕๐ - ๖๐ ปีก่อนนั้น ปรากฏความอุดมสมบูรณ์แห่งหนึ่งในภูมิภาคล้านนาตะวันออก ประชาชนสามารถอาศัยหารายได้ได้ตามกฎหมาย ซึ่งมีการเพาะปลูกพืชไร่รวมอยู่ด้วย น่าสนใจว่าพืชไร่ดังกล่าวคืออะไร ?
-- จากการสืบค้นเอกสารจดหมายเหตุของสำนักงานป่าไม้จังหวัดน่าน พบแผนที่สังเขปดอยขุนสถาน อำเภอนาน้อย แม้ไม่ได้ระบุมาตราส่วน แต่แผนที่ตอบคำถามได้ว่า พืชที่ปลูกนั่นคือ " กาแฟ " --
กาแฟสายพันธุ์อะไรมิได้ระบุ หากเพาะปลูกบนดอยที่โอบล้อมด้วยแม่น้ำน่าน แม่น้ำแหงและสาขา ความสมบูรณ์คงกำหนดอุณหภูมิกับความชื้นเหมาะสม รอบๆดอยเป็นหมู่บ้านชาวไทยภูเขา (เจ้าของแหล่งเพาะปลูกนี้ ? ) อีกทั้งมีโรงเรียนที่แสดงถึงความเจริญในพื้นที่
อย่างไรก็ตาม การค้นคว้าแผนที่ผืนป่าอื่นๆ ของจังหวัดน่าน หาได้พบการทำไร่กาแฟไม่ ส่วนใหญ่นิยมการปลูกยาสูบและสร้างโรงบ่มใบยา จึงสันนิษฐานได้ ๒ ประการว่า การปลูกกาแฟคือการทดลอง หรือ การประกอบอาชีพถาวรแบบส่งออกผลิตภัณฑ์ได้รึไม่ ?
แต่กระนั้น แผนที่ดอยขุนสถาน คือจดหมายเหตุสำคัญที่ช่วยอ้างอิงความมีอยู่ของชุมชนข้างต้น เป็นหลักฐานว่าครั้งหนึ่งกาแฟก็มีผลิตในจังหวัดน่านนับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน.
ผู้เขียน : นายธานินทร์ ทิพยางค์ ( นักจดหมายเหตุ )
เอกสารอ้างอิง : หจช. พย. แผนที่สำนักงานป่าไม้จังหวัดน่าน กรมป่าไม้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ผจ นน 1.6 / 1 เรื่องแผนที่บริเวณดอยขุนสถาน อำเภอนาน้อย จังหวัด น่าน [ ม.ท. ]
(จำนวนผู้เข้าชม 1657 ครั้ง)