ประวัติพระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช(พระเจ้าน่าน) 

     พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชเป็นโอรสในเจ้าอนันตวรฤทธิเดช ประสูติในแม่เจ้าสุนันทาเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2374 

     พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชเคยดำรงตำแหน่งเจ้าราชวงศ์แห่งเมืองน่าน หลังจากเจ้าอนันตวรฤทธิเดชถึงแก่พิราลัย ได้ขึ้นเป็นเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชเจ้านครน่านสืบต่อมา เคยช่วยราชการสยามหลายครั้ง เช่น เมื่อปี พ.ศ. 2428 สยามยกทัพขึ้นไปปราบกบฏฮ่อในแถบเมืองหลวงพระบาง เจ้าราชวงศ์ได้นำกองทัพเมืองน่านไปสมทบกับกองทัพหลวง 

     ในปี พ.ศ. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ สถาปนาเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช เป็นที่พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดช พระเจ้านครน่าน ในท้องพระโรงกลางพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พร้อมพระราชทานเครื่องประกอบยศ เพราะพระเจ้านครน่านเป็นผู้มีความจงรักภักดีต่อสยาม ดังปรากฏว่าเมื่อเกิดกบฏเงี้ยวเมืองแพร่ใน พ.ศ. 2445 เจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชได้ส่งกำลังทหารจำนวน 1,000 คน ไปช่วยปราบกบฏเงี้ยว แต่เจ้าราชบุตรเมืองแพร่หรือเจ้าน้อยยอดฟ้าเป็นบุตรของเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชที่ได้แต่งงานกับเจ้าสุพรรณวดีบุตรีของเจ้าพิริยเทพวงศ์เจ้านครแพร่มีส่วนพัวพันกับการก่อกบฏเงี้ยว เมื่อสิ้นสุดการปราบกบฏ เจ้าสุริยพงษ์ไม่ได้ขอพระราชทานอภัยโทษให้แก่บุตรของตนแต่อย่างใด การตัดสินโทษของเจ้าราชบุตรให้เป็นไปตามระเบียบราชการ ทำให้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเมตตาในเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชอย่างมาก ประกอบกับที่ผ่านมาเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชได้ช่วยงานราชการของสยามเป็นอย่างดี ภายหลังเจ้าราชบุตรเมืองแพร่ได้กลับคืนไปสู่เมืองน่าน ทำราชการในตำแหน่งเจ้าราชดนัย 

     พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชถึงแก่พิราลัยเมื่อวันที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2461 รวมพระชนมายุ 87 พรรษา

ภาพประกอบ 

-ภาพที่1 งาช้างดำ ของคู่บ้านคู่เมืองประจำจังหวัดน่าน 

-ภาพที่2 ภาพจิตรกรรมสีน้ำมัน พระเจ้าสุริยพงษืผริตเดช 

-ภาพที่3 ราชกิจจานุเบกษา พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายหน้า ราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 20 หน้า 626 วันที่ 29 พฤฤศจิกายน ร.ศ.122 

-ภาพที่4 พระบรมราชโองการตั้งพระเจ้านครน่าน ราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 20 ตอนที่ 35 วันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2446 หน้า 616 

ภาพที่5 ราชกิจจานุเบกษา พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 18 หน้า 619 วันที่ 10 พฤศจิกายน ร.ศ.120 

-ภาพที่6 ราชกิจจานุเบกษา พระราชทานนามสกุลครั้งที่ 15 ราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 31 หน้า 12 วันที่ 5 เมษายน พ.ศ. 2475 

-ภาพที่7 พระสุพรรณบัฏ ตั้งเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชเป็นพระเจ้าน่าน 

-ภาพที่8 รายละเอียดในพระสุพรรณบัฏ

-ภาพที่9 ตราประทับงาช้าง 

-ภาพที่10 ตราประทับงาช้างรูปนาคเกี้ยว เป็นตราประทับชาดสำหรับประทับบนใบบอกที่ส่งเข้ามาสยาม 

-ภาพที่11 ฉัตรห้าชั้น เครื่อแสดงพระยศพระเจ้าประเทศราช ศักดินา 15,000 

-ภาพที่12 อนุสาวรีย์พระเจ้าสุริยพงษ์ผริตเดชประดิษฐานด้านหน้าพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน 

อ้างอิง 

-ภาพราชกิจจานุเบกษา https://th.wikipedia.org/.../%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0...