มหามกุฎราชสันตติวงศ์ ๒๖ พฤษภาคม ๒๓๖๗ วันประสูติพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุประดิษฐ วรฤทธิราชมหามกุฎ บุรุษยรัตนราชวโรรส กรมหมื่นวิษณุนารถนิภาธร

     พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุประดิษฐ วรฤทธิราชมหามกุฎ บุรุษยรัตนราชวโรรส กรมหมื่นวิษณุนารถนิภาธร มีพระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าสุประดิษฐ เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ ๒ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาน้อย (ธิดาพระอินทอำไพ หรือพระอินทรอภัย คือ สมเด็จฯ เจ้าฟ้าทัศไภย พระราชโอรสสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ) ประสูติเมื่อวันที่ ๒๖ พฤษภาคม ๒๓๖๗ ทรงมีพระเชษฐาพระองค์หนึ่งคือ หม่อมเจ้านภวงษ์ (ภายหลังเป็น พระองค์เจ้านภวงษ์ฯ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาส)

     กรมหมื่นวิษณุนารถนิภาธร เมื่อยังเป็นหม่อมเจ้าสุประดิษฐ ในรัชกาลที่ ๓ พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดอุปการะ และรับใช้ใกล้ชิดติดพระองค์ เสมือนพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์หนึ่งของพระองค์ มีเรื่องราวที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเล่าพระราชทานสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพในคราวหนึ่ง ขณะเสด็จประพาสเมืองเพชรบุรี ความว่า ในสมัยรัชกาลที่ ๓ กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาศ เคยหนีพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมาซ่อนอยู่ที่เขาย้อยคราวหนึ่ง ถึงต้องเสด็จไปขอร้องให้เสนาบดีติดตามกลับมา ด้วยเหตุว่าในคราวที่หม่อมเจ้านภวงษ์ผนวชพระ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (แต่เมื่อยังทรงผนวช) มีประสงค์จะให้ศึกษาพระธรรมวินัยเสียก่อน แต่หม่อมเจ้านภวงษ์ไม่สมัครใจศึกษา จึงหนีลาสิกขาบทมาหลบซ่อนพระองค์อยู่เขาย้อย เมืองเพชรบุรี ในเรื่องนี้หม่อมเจ้าปิยภักดีนารถยังทรงเล่าประทานสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพว่า หม่อมเจ้าสุประดิษฐก็ทรงลาสิกขาบทด้วยเหตุอย่างเดียวกัน

     ในรัชกาลที่ ๔ ทรงสถาปนาเป็นพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าสุประดิษฐ วรฤทธิราชมหามกุฎ บุรุษยรัตนราชวโรรส ภายหลังทรงสถาปนาขึ้นเป็นพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นวิษณุนาถนิภาธร เมื่อพุทธศักราช ๒๓๙๖ ด้วยทรงพระราชดำริว่าเป็นธรรมเนียมสืบมา ที่พระเจ้าแผ่นดินจะสถาปนาพระเจ้าลูกเธอที่มีวัยวุฒิ ให้ว่าราชกิจอันสมควร และให้เป็น “ที่คำนับแลเปนที่พำนักนับถือแห่งพระเจ้าลูกยาเธอพระองค น้อยๆ ลงมา แลพระเจ้าหลานเธอทั้งปวง” ได้ทรงกำกับราชการกรมพระคลังมหาสมบัติ และได้เสด็จไปดูงานต่างประเทศกับเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ ผช่วง) ถึงเมืองสิงคโปร์ และปีนัง นับเป็นครั้งแรกที่เจ้านายเสด็จออกนอกพระราชอาณาจักร

     พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นวิษณุนาถนิภาธร สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ ๔ ธันวาคม ๒๔๐๕ พระชันษา ๓๘ ปี เป็นต้นราชสกุล สุประดิษฐ

ภาพ : พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุประดิษฐ วรฤทธิราชมหามกุฎ บุรุษยรัตนราชวโรรส