หอนางอุสา ถือเป็นเอกลักษณ์อันโดดเด่นของอุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท มีลักษณะเป็นโขดหินรูปคล้ายเห็ดอยู่บนลานหิน สูงจากพื้นประมาณ ๑๐ เมตร มีการก่อสร้างดัดแปลงโดยนำหินขนาดเล็กมาก่อล้อมเป็นห้องสี่เหลี่ยมขนาดเล็กไว้ที่ใต้เพิงหินด้านบน เป็นห้องที่มีประตูและหน้าต่าง สามารถใช้ในการประกอบพิธีกรรมหรือบำเพ็ญเพียรได้ ที่ด้านล่างมีการติดตั้งใบเสมาหินทรายล้อมรอบหอนางอุสา ซึ่งเป็นการแสดงว่าบริเวณนี้เป็นขอบเขตพัทธสีมาหรือเขตสังฆกรรมทางพุทธศาสนา