พระมาลัย

         ลักษณะ : ใบหน้ารูปไข่ คิ้วโก่ง จมูกโด่ง ปากหยักอมยิ้ม เส้นผมขมวดเป็นปุ่มกลมขนาดเล็ก ไม่มีอุษณีษะและเกตุมาลา ครองจีวรห่มเฉียงลายดอกพิกุล สังฆาฏิเป็นแผ่นใหญ่ยาวจรดพระนาภีปลายตัดตรง มือขวาวางหงายบนหัวเข่าขวาถือดอกมณฑา มือซ้ายวางบนตักทำท่ากำด้ามตาลปัตรซึ่งสูญหายไปแล้ว นั่งขัดสมาธิราบเหนือฐานบัวหงายประดับผ้าทิพย์รองรับด้วยฐานเชิงบาตรและฐานหน้ากระดานยกเก็จ พระมาลัยเป็นพระอรหันตสาวกผู้มีฤทธิ์มาก เหาะเหินเดินอากาศท่องนรกและสวรรค์ นำผลของการทำบุญและทำบาปมาสั่งสอนผู้คนให้สั่งสมบุญบารมี ละเว้นการทำความชั่ว เพื่อให้ผู้คนได้ตั้งความปรารถนาเกิดทันยุคพระศรีอาริย์ประติมากรรมพระมาลัยที่รู้จักกันแพร่หลายนิยมทำเป็นรูปภิกษุนั่งหรือยืนถือตาลปัตรในมือซ้าย แต่ประติมากรรมพระมาลัยรูปนี้มีความพิเศษที่มือขวาถือดอกไม้ชนิดหนึ่ง พิจารณาจากรูปพรรณแล้วมิใช่ดอกบัว กลับคล้ายดอกมณฑามากกว่า ตามคติในพระพุทธศาสนา ดอกมณฑาเป็นดอกไม้ทิพย์ จะปรากฏเฉพาะเมื่อมีเหตุการณ์เกี่ยวข้องกับสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเท่านั้น เช่น ประสูติ ตรัสรู้ ปฐมเทศนา จาตุรงคสันนิบาต และปรินิพพาน เมื่อดอกมณฑาปรากฏในมือพระมาลัยองค์นี้ อาจจะอธิบายได้ว่าพระมาลัยขึ้นไปบูชาพระเจดีย์จุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ จึงเด็ดดอกมณฑา ทิพยบุปผาลงมาเป็นประจักษ์พยานให้ชาวพุทธบนโลกมนุษย์ได้ล่วงรู้ว่า สวรรค์มีจริง เร่งสร้างบุญกุศลจะได้ไปเกิดบนสวรรค

         ขนาด : ตักกว้าง 15 เซนติเมตร สูงรวมฐาน 22 เซนติเมตร

         ชนิด : โลหะผสม ลงรักปิดทอง

         อายุ/สมัย : รัตนโกสินทร์พุทธศตวรรษที่ 25 (ประมาณ 150 - 160 ปีมาแล้ว)

         ประวัติ/ตำนาน : กองป้องกันและปราบปราม กรมศุลกากร มอบของกลางกรณีลักลอบส่งโบราณวัตถุออกนอกราชอาณาจักรโดยไม่ได้รับอนุญาต เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2522 ซึ่งเป็นของกลางที่ได้จากการตรวจยึดกรณีลักลอบส่งโบราณวัตถุออกนอกราชอาณาจักร

แสดงภาพวัตถุหมุน คลิกที่นี่ https://smartmuseum-v2.finearts.go.th/3d_object/?obj=64859

ที่มา: https://smartmuseum.finearts.go.th