11 พฤศจิกายน หลายคนคงมองว่าเป็นวันคนโสดในวัฒนธรรมจีนสมัยใหม่ และเป็นวันชอปปิ้งแห่งปี ด้วยเป็นวันพิเศษที่หากเขียนเป็นตัวเลขจะมีเลข 1 เรียงกัน 4 ตัว เช่นเดียวกับทางตะวันตกที่มองว่าเลข 1111 เป็นเลขนางฟ้า หากอธิษฐานขณะที่นาฬิกาบอกเวลา 11:11 น. จะสมหวัง สมปรารถนา ดังมีทฤษฎีรองรับความเชื่อนี้อย่างหลากหลาย ส่วนประเทศไทยมีหลักฐานระบุว่าเมื่อปี พ.ศ. 2559 มีการประมูลทะเบียนรถเลขสวย หมวด 1 กก 1111 ได้ในราคา 25 ล้านบาท โดยถือว่าราคาที่สูงสุดในรอบ 11 ปี นอกจากนี้ 1111 ยังถูกใช้เป็นหมายเลขสายด่วนของรัฐบาลสำหรับสอบถามข้อมูลโควิด-19 ในปัจจุบันอีกด้วย วันนี้ เพจคลังกลางฯ ขอเกาะกระแส (แต่ไม่ได้เปิด CF วัตถุในคลังแต่อย่างใด) นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับกรมศิลปากรที่เกี่ยวข้องกับเลข 11

     ลำดับแรก คือ “รหัส 11” เป็นหมายเลขรหัสของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงแสน ซึ่งการเรียงเลขจะพิจารณาจากลำดับปีพุทธศักราชที่ประกาศจัดตั้งพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติในราชกิจจานุเบกษา และปีที่เปิดพิพิธภัณฑสถานอย่างเป็นทางการ (เช่น รหัส 01 เป็นรหัสของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร) ส่วนรหัส 99 เป็นรหัสของคลังกลางพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ โดยเลขรหัสดังกล่าว จะปรากฏเป็นตัวเลขชุดแรกของทะเบียนโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ซึ่งจะเรียงลำดับคือ รหัสพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ/เลขวิ่ง/พุทธศักราช เช่น 11/11/2511 หมายถึง วัตถุนี้เป็นของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เชียงแสน รับเข้ามาลำดับที่ 11 ปีพุทธศักราช 2511 เป็นต้น

   “หลักที่ 11” เป็นหมายเลขลำดับของจารึกอักษรไทยสุโขทัยบนแผ่นหินนามว่า... ศิลาจารึกวัดเขากบ ตามประวัติระบุว่าพบอยู่บนเขากบ จังหวัดนครสวรรค์ โดยสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เป็นผู้ค้นพบเมื่อปีพุทธศักราช 2464 ซึ่งปีนี้ (2564) ถือว่าครบรอบ 100 ปีแห่งการค้นพบจารึกหลักนี้ มีสาระสำคัญระบุถึงการทำบุญบำเพ็ญกุศล ณ สถานที่ต่าง ๆ และการเสาะแสวงหาพระธาตุในเมืองสำคัญ ซึ่งการเรียงลำดับจารึกแต่ละหลักในยุคแรก มีหลักฐานระบุอยู่ในหนังสือประชุมศิลาจารึกภาค 1 โดยหอพระสมุดวชิรญาณกำหนดให้เรียงเลขจารึกตามเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ของสุโขทัย ด้วยช่วงนั้นเชื่อว่าสุโขทัยเป็นนครรัฐยุคแรกเริ่มของไทย

   “แห่งที่ 11” เป็นหมายเลขลำดับของอุทยานประวัติศาสตร์แห่งล่าสุด (พ.ศ. 2564) ในความดูแลของกรมศิลปากร คือ อุทยานประวัติศาสตร์สด๊กก๊อกธม มีสถานที่สำคัญ คือ ปราสาทรูปแบบสถาปัตยกรรมเขมรนามว่า ปราสาทสด๊กก๊อกธม หมายถึง ปราสาทใหญ่ที่มีต้นกกขึ้นรกรุงรัง ตั้งอยู่ที่อำเภอโคกสูง จังหวัดสระแก้ว ซึ่งเมื่อต้นปีที่ผ่านมา กรมศิลปากรโดยสำนักศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุรี ได้มีโครงการปรับปรุงศูนย์ข้อมูลอุทยานฯ แห่งนี้ให้ทันสมัย เพื่อรองรับการเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมสำคัญแห่งใหม่ในภาคตะวันออก  

      และในลำดับสุดท้าย “หมายเลข 111” คือจำนวนปีที่กรมศิลปากรก้าวขึ้นมามีบทบาทในการธำรงไว้ซึ่งศิลปวัฒนธรรมสำคัญของชาติ นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2454 และกำลังก้าวเข้าสู่ปีที่ 111 ในปีหน้า มีพันธกิจสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นงานด้านโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานฯ งานด้านภาษา เอกสาร และหนังสือ งานด้านศิลปกรรม และงานด้านนาฏศิลป์ ดุริยางคศาสตร์ ต่างก็มีการปรับปรุง พัฒนาให้ง่ายต่อการเข้าถึงตามสถานการณ์ปัจจุบัน 

     เผยแพร่โดย ศรัญ กลิ่นสุคนธ์ ภัณฑารักษ์ และเทคนิคภาพโดย ณัฐดนัย อรุณมาศ ผู้ช่วยภัณฑารักษ์ กลุ่มทะเบียน คลังพิพิธภัณฑ์และสารสนเทศ สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร