ประยูร จรรยาวงษ์ นักเขียนการ์ตูนไทยที่มีชื่อเสียง มีผลงานหลากหลาย เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๘๒ หนังสือพิมพ์สุภาพบุรุษประชามิตร ลงพิมพ์การ์ตูนเรื่อง จันทโครพ ที่ใช้บทลิเกบรรยาย
เรื่อง ฉาก และคำพูดของตัวละคร จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการ์ตูนเรื่องแรก หนังสือพิมพ์สุภาพบุรุษประชามิตร เป็นแหล่งกำเนิดของตัวการ์ตูนสำคัญ ซึ่งในชีวิตของ ประยูร จรรยาวงษ์ นั่นก็คือ “ศุขเล็ก”
พระเอกลิเก (การ์ตูน) ที่มีชื่อเสียงโด่งดัง แสดงออกถึงการใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายให้สอดคล้องกับธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นการทำอาหาร การปลูกต้นไม้ หรือการเลี้ยงสัตว์ ซึ่งเป็นองค์ความรู้ที่เป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมของคนไทย ทั้งการพึ่งตนเอง อยู่กับธรรมชาติ ใช้วัสดุอย่างคุ้มค่า ผ่านการ์ตูนชุดขบวนการแก้จน เริ่มตั้งแต่ปี ๒๕๑๔ - ๒๕๒๑ ซึ่งการ์ตูนชุดนี้ได้รับความนิยมจากผู้อ่านอย่างมากในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐมายาวนานกว่า ๒๐ ปี

นอกจากนี้ ยังได้รับรางวัลชนะเลิศการประกวดเขียนภาพการ์ตูนของโลกที่กรุงนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐฯ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๓ เป็นภาพการทดลองระเบิดปรมาณูลูกสุดท้าย
และในปี พ.ศ. ๒๕๑๔ ได้รับรางวัลแมกไซไซ รวมถึงได้รับคัดเลือกให้เป็นหนังสือดี ๑๐๐ เล่มที่ คนไทยควรจะได้อ่าน (พ.ศ. ๒๔๐๘ - ๒๕๑๙) อีกด้วย

เรียบเรียงโดย : นาย ธนกฤต แสงวิจิตร นักศึกษาฝึกประสบการณ์วิชาชีพสาขาวิชาสารสนเทศศึกษา
คณะมนุษย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ควบคุมโดย : นายธีรบูลย์ มิตรมโนชัย นักวิชาการโสตทัศนศึกษาชำนาญการ
หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่ สำนักศิลปากรที่ ๗ เชียงใหม่ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม

แหล่งอ้างอิง :

ไปรษณีย์ไทย.  แสตมป์ ๑๐๐ ปี ผู้สร้างตำนานการ์ตูนไทย “ประยูร จรรยาวงษ์”.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.thailandpost.co.th/un/article_detail/article/11/1956

ยอดมนุษย์..คนธรรมดา.  ประยูร จรรยาวงษ์ : นักเขียนการ์ตูน ‘ขบวนการแก้จน’. [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗,
         จาก:  https://www.thenormalhero.co/prayoon-chanyavongs/, ๒๕๖๔.

ศุขเล็ก โดย ประยูร จรรยาวงษ์.  การทดลองระเบิดปรมาณูลูกสุดท้าย.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.facebook.com/photo?fbid=886334652876134, ๒๕๖๖.

ศุขเล็ก โดย ประยูร จรรยาวงษ์.  ข้าวแช่ (อาหารแห่งความรัก).  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.facebook.com/photo/?fbid=4680525725386507&set=pb.100044988228985.-2207520000, ๒๕๖๕.

ศุขเล็ก โดย ประยูร จรรยาวงษ์.  ประยูร จรรยาวงษ์.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.facebook.com/photo/?fbid=5282672651838475&set=pcb.5282722105166863, ๒๕๖๕.

ศุขเล็ก โดย ประยูร จรรยาวงษ์.   [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗, จาก: https://www.facebook.com/SookLekCartoon/?locale=th_TH

สำนักพิมพ์บ้านและสวน.  หนังสือในตำนาน ๒.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗,
         จาก: https://www.facebook.com/Baanlaesuanbooks/photos/a.205569129477179/1086113068089443/?type=3&locale=th_TH, ๒๕๕๘.

Sooklek Channel.  ขบวนการแก้จน.  [ออนไลน์].  สืบค้นเมื่อ ๓ พฤษภาคม ๒๕๖๗, จาก: https://www.youtube.com/channel/UCzk66OopWhNQaPv_xVuY3PQ